Δέχομαι τά λόγια τῶν σοφῶν, ὅτι δηλαδή κάθε ἐνάρετη καί φιλόθεη ψυχή, μόλις ἀπαλλαγῆ ἀπό τό σῶμα μέ τό ὁποῖο εἶναι συνδεδεμένη, ἔρχεται ἀμέσως σέ συναίσθησι τῆς καλοτυχίας πού τήν περιμένει καί ἀρχίζει νά τήν θαυμάζη, ἐπειδή ἐκεῖνο πού ἔφερε ἐμπόδια ἔχει καθαρισθῆ ἤ ἔχει ἀπορριφθῆ ἤ ἔχει πάθει ὁτιδήποτε ἄλλο, τέλος πάντων.
Αἰσθάνεται τότε μία θαυμάσια ἡδονή. Χαίρεται καί χαρούμενη προχωρεῖ πρός τόν Κύριό της, σάν νά ἔχη ξεφύγη ἀπό τήν ζωή αὐτή, ὅπως ἀπό κάποιο δεσμωτήριο καί νά ἔχει ἀποτινάξει τά δεσμά πού τήν βάραιναν καί ἔσερναν πρός τά κάτω τά φτερά τοῦ νοῦ.
Καί σάν μέ τήν φαντασία ἀπολαμβάνει τήν μακαριότητα πού ἁπλώνεται μπροστά της. Λίγο ἀργότερα, ἀφοῦ λάβει καί τό ἀδελφικό σῶμα, πού μαζί του ἀπό τήν γῆ ἐμελέτησε τά ἐκεῖ πράγματα καί πού τοῦ τά ἔδωσε καί στήν ὁποία τό ἐνεπιστεύθη, μέ τρόπο πού γνωρίζει ὁ Θεός πού τά συνέδεσε καί τά χώρισε, κληρονομεῖ μαζί μέ αὐτό τήν ἐκεῖ δόξα.
Καί ὅπως μαζί μέ αὐτό μοιράσθηκε τά δυσάρεστα, ἐπειδή ἦταν τά δύο σύμφυτα, ἔτσι μεταδίδει σέ αὐτό καί ὅσα τήν εὐχαριστοῦν, ἀφοῦ τό ἐξάντλησε γιά τούς κόπους της καί ἔγινε μαζί του ἕνα καί πνεῦμα καί νοῦς καί Θεός καί ἀφοῦ ἡ ζωή χώνεψε μέσα της τό θνητό καί παράδοξο.
Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος
(Λόγος Ζ', Εἰς Καισάριον τόν ἑαυτοῦ ἀδελφόν.ΕΠΕ 6,418. ΒΕΠΕΣ 59,34. PG 35,781B-784A).
Νεοελληνική ἀπόδοση: Βενέδικτος Ὶερομόναχος Ἁγιορείτης
Πηγή: Γρηγοριανόν Ταμεῖον, Βενεδίκτου Ὶερομονάχου Ἁγιορείτου, «Συνοδία Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου, Νέα Σκήτη,
Ἅγιον Ὄρος», σελ. 383.