Ἅγιος Κυριακός ὁ Ἀναχωρητής

 

 

 

Πολλοί ἀπό τούς ὁσίους τῆς Ἐκκλησίας μας ἔχουν τόν τίτλο τοῦ Ἀναχωρητῆ, κι’ αὐτό διότι εἶχαν πάρει τή μεγάλη ἀπόφαση νά ἀναχωρήσουν σωματικά ἀπό τόν πτωτικό κόσμο στίς ἐρήμους, ἀλλά ὅμως ψυχικά νά βρίσκονται κοντά στούς κοσμικούς, μέ τήν προσευχή τους. Ἕνας ἀπό τούς μεγάλους Ἀναχωρητές ὑπῆρξε καί ὀ άγιος Κυριακός, ὁ ὁποῖος πῆρε τό προσωνύμιο τοῦ Αναχωρητή. 

 

Γεννήθηκε στήν Κόρινθο τό 448, ὅταν βασίλευε στήν Κωνσταντινούπολη ὁ αὐτοκράτορας Θεοδόσιος ὁ Μικρός (408-450). Ὁ πατέρας του ὀνομαζόταν Ιωαννης καί ἦταν πρεσβύτερος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κορίνθου καί ἡ μητέρα του ὀνομαζόταν Ευδοξία. Ἀμφότεροι ἦταν πιστοί καί ἐνάρετοι ἄνθρωποι καί γι’ αὐτό φρόντισαν νά ἀναθρέψουν τό παιδί τους μέ... εὐσέβεια, πίστη καί φόβο Θεοῦ. Ὁ Κυριακός ἀπό μικρό παιδί εἶχε δείξει σημάδια πνευματικῆς ὡριμότητας. Στοχάζονταν συνεχῶς τό μυστήριο τῆς Θείας Οἰκονομίας, τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ νά σωθεῖ τό ἀνθρώπινο γένος, χάρις στήν ἐνανθρώπηση τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. 

 

Αὐτές οἱ σκέψεις τόν ὁδήγησαν νά ἀφιερωθεῖ στό Θεό. Ὅταν ἔφτασε στήν ἐφηβική ἡλικία ἀποφάσισε νά ἀκολουθήσει τόν μοναχικό βίο, ἐπιλέγοντας τούς Αγίους Τόπους ως τόπο τῆς ἄσκησής του. Ἔφυγε λοιπόν γιά τά Ἱεροσόλυμα, νά πατήσει τά ἅγια χώματα πού εἶχαν πατήσει τά πανάγια πόδια του Λυτρωτῆ Χριστοῦ. Ἐκεῖ συνάντησε στήν ἀρχή ἕναν μεγάλο ἀσκητή, τόν Ευστόργιο, στόν ὁποῖο προσκολλήθηκε γιά ἀρκετό καιρό. Ἀκούγοντας ἀκούραστος τίς παραινέσεις τοῦ ἁγίου Γέροντα ἀπέκτησε μεγάλη ψυχική ὠφέλεια καί πνευματική ὡριμότητα. Μετά ἄκουσε γιά τον Μέγα Εὐθύμιο καί τίς ἀρετές του. Ζητώντας τήν εὐλογία τοῦ Εὐστόργιου, πῆγε κοντά του, γενόμενος δεκτός ἀπό ἐκεῖνον. Ἐκεῖ ἐνδύθηκε καί τό μοναχικό σχῆμα. 

 

Ἐπειδή ὅμως ὑπῆρχε ἡ συνήθεια νά μή δέχονται ἀγένειους νέους, λόγω σκανδαλισμοῦ, ὁ Μέγας Εὐθύμιος τόν ἔστειλε στή Μονή τοῦ Ἁγίου Γερασίμου τοῦ Ἰορδανίτη, ὅπου ἔγινε δεκτός καί τοῦ ἀνατέθηκε τό διακόνημα τοῦ μαγείρου. Ἐκεῖ ὁ Κυριακός διακονοῦσε μέ μεγάλη προθυμία τούς ἀδελφούς καί ἀσκοῦνταν ὁ ἴδιος στήν πίστη καί στήν ἀρετή. Νήστευε, ἀγρυπνοῦσε καί προσεύχονταν ἀτέλειωτες ὧρες. Τρέφονταν μόνο μέ λίγο ἄρτο καί νερό, κάθε δύο ἡμέρες. Ἔτσι σέ λίγο χρονικό διάστημα ἄρχισαν νά διαφαίνονται οἱ ἀρετές του καί ἡ ἁγιότητά του. Ὁ ἴδιος ὁ ἡγούμενος ἅγιος Γεράσιμος καί ὅλη ἡ ἀδελφότητα τόν ἐκτιμοῦσαν καί τόν ἀγαποῦσαν. 

 

Μετά ἀπό ἐννέα χρόνια καί ἐνῶ ὁ ἴδιος ἦταν εἴκοσι ὀκτώ ἐτῶν, κοιμήθηκε ὁ Γέροντάς του Γεράσιμος. Ὁ Κυριακός γύρισε στή Λαύρα τοῦ ἁγίου Εὐθυμίου, ὅπου ἔγινε δεκτός ἀπό τόν ἠγούμενο Ηλια. Όμως δέν ἔμεινε γιά πολύ, διότι ἔβλεπε μέ πίκρα τή διαμάχη τῆς Μονῆς μέ τή διπλανή Μονή τοῦ Οσίου Θεοκτίστου, γιά οἰκονομικές διαφορές. Πῆρε τήν ἀπόφαση νά φύγει καί νά ἐγκατασταθεῖ στη Μονή Σουκά. Ἐκεῖ ἔμεινε πολλά χρόνια, διακονώντας καί σημειώνοντας πνευματική πρόοδο. Ἐκεῖ ἀξιώθηκε νά δεχτεῖ καί τό ἀξίωμα τοῦ Πρεσβυτέρου καί ἀπέκτησε τή φήμη τοῦ σπουδαίου πνευματικοῦ ἄνδρα. 

 

Ὄντας στήν ἡλικία τῶν ἑβδομήντα ἑπτά ἐτῶν, ἀποφάσισε νά φύγει γιά τήν ἔρημο, νά ζήσει τήν εὐλογημένη ζωή τῆς ἐρημικῆς ἡσυχίας. Μέ ἕναν ὑποτακτικό του ἀναχώρησε γιά τήν σκληρή ἔρημο Νατουφά, στην ὁποία φύτρωναν μόνο πικρά σκυλοκρέμμυδα. Μέ τήν προσευχή του τά πικρά καί ἀκατάλληλα χόρτα ἔγιναν γλυκά καί ἡ τροφή τῶν δύο ἀναχωρητῶν ἐπί τέσσερα χρόνια. Μέσα στήν ἡσυχία τῆς ἐρήμου οἱ δύο ἄνδρες προσεύχονταν, ἀγρυπνοῦσαν, πολεμοῦσαν τό διάβολο κατά μέτωπο καί ἀπέκοπταν τά πάθη τους. Ὁ ἅγιος Κυριακός εἶχε καθαρθεῖ καί ἐμοίαζε μέ τούς ἀγγέλους. Μάλιστα εἶχε φτάσει στό σημεῖο ἁγιότητας νά βγάζει δαιμόνια ἀπό κατεχόμενους. Θεράπευσε κάποιον δαιμονισμένο στή χώρα τῶν Θεώνων. 

 

Τό θαῦμα αὐτό ἔγινε γνωστό στήν εὐρύτερη περιοχή. Πολλοί ἄρρωστοι καί ἰδίως δαιμονισμένοι ἔτρεχαν νά βροῦν τή γιατρειά τους ἀπό τόν ἅγιο ἀσκητή. Αὐτό ὅμως τόν ἐνοχλοῦσε, διότι τόν ἀπέκοπτε ἀπό τόν πνευματικό του ἀγώνα. Γι’ αὐτό ἀποφάσισε νά ἀναχωρήσει πιό βαθειά στήν ἔρημο τοῦ Ρουβά, τρεφόμενος μέ ρίζες ἀγρίων φυτῶν. Ἀλλά οἱ ἄρρωστοι ἔφταναν ὡς ἐκεῖ γιά νά βροῦν θεραπεία καί ὁ ἅγιος ἀνταποκρίνονταν στή λαχτάρα τους. Ἀλλά καί πάλι ὁ ἅγιος θεώρησε τήν κατοικία του αὐτή ἀκατάλληλη ἀπό τήν κοσμοσυρροή. Ἔφυγε γιά ἄλλη πιό μακρινή ἔρημο, τή Σουσακείμ. Ἐκεῖ ἔζησε ἑπτά χρόνια ὡς ἐπίγειος ἄγγελος. Τόν καιρό ἐκεῖνο ἔπεσε φοβερό θανατικό στήν περιοχή. Οἱ μοναχοί της Λαύρας τοῦ Σουκᾶ ἔτρεξαν στόν ἅγιο νά τούς σώσει ἀπό τήν πανώλη. Ὁ Κυριακός τούς λυπήθηκε, γύρισε στή Λαύρα καί μέ τίς προσευχές του κατόρθωσε νά διώξει τήν ἀρρώστια. Ἔμεινε στό κελί τοῦ ἀββά Χαρίτωνος πεντε χρόνια. Ἀπό ἐκεῖ ἀναγκάστηκε νά πολεμήσει τήν αἵρεση τοῦ ωριγενισμού, μέ ἐπιτυχία. Ὁ ἴδιος ὀ Ωριγένης (+254) καί κυρίως οἱ μαθητές του, εἶχαν πέσει σέ σημαντικές πλάνες, ὄπως «ἡ προΰπαρξη τῶν ψυχῶν» καί ἤ «ἀποκατάσταση τῶν πάντων», οἱ ὁποῖες καταδικάστηκαν ἀπό την Ε΄ Οἰκουμενική Σύνοδο (553). 

 

Διάνυε ἤδη τό ἐνενηκοστό ἔνατο ἔτος τῆς ἡλικίας του. Εἶχε ἐπιθυμήσει νά ζήσει καί πάλι στήν ἀγαπημένη τοῦ ἔρημο Σουσακείμ. Ἐκεῖ ἔζησε ἀκόμη ἐννέα ἔτη. Λίγο πρίν τό τέλος τῆς ἐπί γής ζωῆς του πῆγαν νά τόν ἐπισκεφτοῦν κάποιοι μοναχοί ἀπό τη Λαύρα Σουκά καί νά πάρουν τήν εὐλογία του. Τόν βρῆκαν νά προσεύχεται χωρίς κούραση, παρά τά ἑκατόν ὀκτώ ἔτη του, μέ πλήρη σωματική ρώμη καί πνευματική διαύγεια. Ὁ ἅγιος ἀσκητής, ἀφοῦ τούς εὐχαρίστησε καί τούς εὐλόγησε κοιμήθηκε εἰρηνικά το 556 καί ἁγία του ψυχή πέταξε στά οὐράνια γιά νά συναντήσει τόν Κύριο στόν Ὁποῖο εἶχε ἀφιερώσει ὁλόκληρη τή ζωή του. Ἡ μνήμη του τιμᾶται στις 29 Σεπτεμβρίου.

 

Αὐτός ὑπῆρξε ὁ ἅγιος Κυριακός ὁ Ἀναχωρητής. Σωματικά στήν ἔρημο καί πνευματικά στόν κόσμο, καθ’ ὅτι ἡ ὀρθόδοξη ἀσκητική δέν εἶναι ἀπόκοσμη, ἀλλά ἀγώνας γιά τήν κάθαρση τοῦ κόσμου ἀπό τή δουλεία τῆς ἁμαρτίας.

 

 ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ

Θεολόγου Καθηγητοῦ

 

Πηγή:  http://www.orthodoxia-ellhnismos.gr/2021/09/29.html#more