Τῷ αὐτῷ μηνὶ ΚΒ΄, μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος Φωκᾶ τοῦ Θαυματουργοῦ, τοῦ ἐν λουτρῷ σφοδρῶς πυρωθέντι τελειωθέντος (1).
Φωκᾶ τὸ λουτρὸν σμήγματος παντὸς δίχα,
Λουτρὸν γὰρ ἦν ἀγῶνος, οὐ καθαρσίου.
Εἰκάδι δευτερίῃ λοετρὸν πέφνεν ἔνδοθι Φωκᾶν.
Οὗτος ἐγένετο υἱὸς Παμφίλου καὶ Μαρίας, καταγόμενος ἐκ πόλεως Σινώπης, ἀρχαίας καὶ περιφανοῦς οὔσης κατὰ τὴν Μαύρην Θάλασσαν. Εὐθὺς δὲ ἀπὸ τὰ ἁπαλά του ὀνύχια ἠξιώθη νὰ λάβῃ τὴν χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καὶ νὰ ἐνεργῇ παράδοξα θαύματα. Ἔπειτα δὲ ἔγινε καὶ Ἐπίσκοπος, καὶ πολλοὺς ἀπίστους ἐπίστρεψεν εἰς τὸ φῶς τῆς θεογνωσίας. Τόσον μὲ τὰ θεῖά του λόγια, ὅσον καὶ μὲ τὰ ὑπερφυσικά του τεράστια. Πάντοτε δὲ ἐδίδασκε καὶ ἐθαυματούργει ἕως ἐσχάτης του ἀναπνοῆς. Ἀπεκαλύφθη δὲ εἰς αὐτὸν τὸ μαρτυρικὸν τέλος ὁποῦ ἔμελλε νὰ λάβῃ μὲ τοιοῦτον σημεῖον παράδοξον. Μία περιστερὰ ἐλθοῦσα, ἐκάθισεν ἐπάνω τῆς κεφαλῆς του. Καὶ βαλοῦσα εἰς αὐτὴν στέφανον, ὡμίλησε μὲ ἀνθρωπίνην φωνὴν καὶ εἶπε. Ποτήριον ἐκεράσθη εἰς ἐσέ, καὶ πρέπει νὰ τὸ πίῃς. Καὶ τῇ ἀληθείᾳ τὸ τοιοῦτον ποτήριον τοῦ μαρτυρίου ἠξιώθη νὰ πίῃ ὁ ἀοίδιμος ἐπὶ τῆς βασιλείας τοῦ Τραϊανοῦ, ἐν ἔτει ρα΄ [101].
Οὐ γὰρ ὁ κηπουρὸς Φωκᾶς οὗτός ἐστιν, ὁ ἐκ τῆς αὐτῆς Σινώπης καταγόμενος, καὶ κατὰ τὴν σημερινὴν ἡμέραν καὶ αὐτὸς ἑορταζόμενος. Ἀλλὰ ἄλλος, διαλάμπων μὲ πολιτείαν καθαράν, καὶ μὲ ἀρετὰς διαφόρους. Οὗτος λοιπὸν ἐφέρθη εἰς τὸν ἔπαρχον Ἀφρικανόν, καὶ ἐρωτηθεὶς παρ’ αὐτοῦ, ἐθεολόγησε, καὶ παρρησίᾳ ἐδίδαξε τὴν εἰς Χριστὸν τὸν Θεὸν ἡμῶν πίστιν. Ἐπειδὴ δὲ ὁ Ἀφρικανὸς ἐτόλμησε νὰ βλασφημήσῃ τὸν Χριστόν, καὶ νὰ τιμωρήσῃ τὸν Ἅγιον, διὰ τοῦτο εὐθὺς ἔγινε σεισμὸς μεγάλος, ἀπὸ τὸν ὁποῖον ἔπεσαν κάτω νεκροὶ ὅ τε ἔπαρχος, καὶ οἱ στρατιῶται αὐτοῦ. Ἀλλ’ ὁ Ἅγιος τὸν ἀνέστησε, μὲ τὸ νὰ ἐπαρεκάλεσεν αὐτὸν ἡ γυνὴ τοῦ ἐπάρχου. Μετὰ ταῦτα ἐφέρθη ὁ Ἅγιος εἰς τὸν βασιλέα Τραϊανόν. Καὶ ἐπειδὴ ἐκήρυξε τὸν Χριστόν, διὰ τοῦτο ἐκρέμασαν αὐτόν, καὶ ἐξέσχιζον. Ὕστερον ἔβαλαν αὐτὸν μέσα εἰς ἀσβέστην, ἐπειδὴ καὶ ἐπέμενεν ἀνδρείως ὁμολογῶν τὸν Χριστόν.
Τελευταῖον δέ, ἔβαλαν αὐτὸν μέσα εἰς ἕνα λουτρόν, τὸ ὁποῖον ἐκάη πολλὰ δυνατά. Ὅθεν ἐκεῖ μέσα παρέδωκεν εἰς χεῖρας Θεοῦ τὴν ψυχήν του, ὁ γενναῖος ἀγωνιστής. Πολλὰ δὲ θαύματα καὶ μετὰ τὸν θάνατόν του ἔκαμεν ὁ τρισόλβιος, τόσον εἰς τοὺς ἐν θαλάσσῃ κινδυνεύοντας, συμπλέων μὲ αὐτοὺς καὶ διασώζων εἰς τοὺς λιμένας τὰ πλοῖά των. Ὅσον καὶ εἰς τοὺς ἐπικαλουμένους αὐτὸν καθ’ οἷον δή τινα τρόπον, ταχὺς καὶ θερμὸς βοηθὸς εἰς τούτους γινόμενος (2).
(1) Οὗτος ὁ Ἅγιος Φωκᾶς φαίνεται, ὅτι εἶναι ὁ ἴδιος ἐκεῖνος ὁποῦ ἑορτάζεται κατὰ τὴν εἰκοστὴν τρίτην τοῦ Ἰουλίου, διὰ ταῦτα τὰ αἴτια. α) Διότι καὶ οὗτος καὶ ἐκεῖνος εἶναι Ἱερομάρτυς. β) Διότι καὶ οἱ δύω ἦτον ἐπὶ Τραϊανοῦ βασιλέως. γ) Διότι τὸ αὐτὸ τέλος τοῦ μαρτυρίου ἔλαβον. δ) Καὶ διατὶ τὸ αὐτὸ δίστιχον ἰαμβικὸν γράφεται καὶ εἰς τοὺς δύω. Ἴσως δέ, νῦν μέν, ἡ ἄθλησις αὐτοῦ ἑορτάζεται. Τότε δέ, ἡ ἀνακομιδή του, ὡς καὶ ἐν τῷ χειρογράφῳ Συναξαριστῇ γράφεται προσδιορισμένως, ὅτι ἐστὶν ἡ ἀνακομιδὴ αὐτοῦ. Ὅρα ἐκεῖ καὶ τὸ θαῦμα ὁποῦ ἐνήργησεν ὁ Ἅγιος.
(2) Σημείωσαι, ὅτι τὸ Μαρτύριον τοῦ Ἁγίου τούτου Ἱερομάρτυρος Φωκᾶ συνέγραψεν ἑλληνιστὶ Ἀστέριος ὁ Ἀμασείας Ἐπίσκοπος, οὗ ἡ ἀρχή· «Ἱερὸς μὲν καὶ θεσπέσιος ἅπας». (Σώζεται ἐν τῇ Μεγίστῃ Λαύρᾳ, καὶ ἐν τῇ τῶν Ἰβήρων καὶ ἐν ἄλλαις, ὅρα σελ. 18, τοῦ β΄ τόμου τοῦ Μελετίου.) Ὀνομάζει δὲ ὁ Ἀστέριος ἐκεῖ τὸν Ἱερομάρτυρα τοῦτον Φωκᾶν, στύλον, καὶ ἑδραίωμα τῶν θείων τῆς οἰκουμένης Ἐκκλησιῶν (σελ. 955, τῆς Δωδεκαβίβλου). Ὁ δὲ Χρυσόστομος λόγον πανηγυρικὸν ἔχει εἰς τοῦτον, οὗ ἡ ἀρχή· «Λαμπρὰ γέγονεν ἡμῖν χθὲς ἡ πόλις». (Σῴζεται ἐν τῷ πέμπτῳ τόμῳ τῆς ἐν Ἐτόνῃ ἐκδ.)
Ἀπό τὸ βιβλίο: Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ. Τόμος Α’. Ἐκδόσεις Δόμος, 2005.
Πηγή: koinoniaorthodoxias.org
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου