Παιδαγωγικά θέματα - Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος

 

 

 

Δέν εἶναι ἀξιοπερίεργο τό ὅτι στέλνουμε τά παιδιά μας στό σχολεῖο νά μάθουν γράμματα καί τέχνες καί ἐξαντλοῦμε ὅλες μας τίς δυνατότητες γιά τήν ἐπιτυχία αὐτοῦ τοῦ σκοποῦ καί δέν ἐνδιαφερόμαστε νά τά ἀναθρέψουμε συγχρόνως καί σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ;

Ἔ λοιπόν νά ξέρετε ὅτι, ὅταν ἀνατρέφουμε τά παιδιά μας, ἔτσι ὥστε νά γίνουν, ἀνεδῆ, ἀκόλαστα, ἀπειθάρχητα, βάναυσα, τότε, ἐμεῖς πρῶτοι θά γευθοῦμε τούς καρπούς τῆς κακίας τους.

 

Ἄς προσέξουμε λοιπόν αὐτό τό θέμα κι ἄς ὑπακούσουμε σ' αὐτό πού μᾶς διδάσκει ὁ μακάριος Ἁπόστολος Παῦλος, ὁ ὁποῖος μᾶς συμβουλεύει νά ἀνατρέφουμε τά παιδιά μας καί νά τά παιδαγωγοῦμε, σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ.

 

Νά τούς δίνουμε πάντα ἐμεῖς πρῶτοι τό καλό παράδειγμα καί νά τά συνηθίσουμε ἀπό μικρά στήν μελέτη τῶν θείων Γραφῶν.

Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος: 

P.G. 61,150, κ.εξ.

Πηγή: hristospanagia3.blogspot.com

Εὐλογημένη Οἱκογένεια

1. Μακάριο τὸ σπίτι, ποὺ κυβερνάει ὁ Χριστός.

2. Μακάριο τὸ σπίτι, ποὺ καταστατικό του ἔχει τὸ Ἱερὸ Εὐαγγέλιο.

3. Μακάριο τὸ σπίτι, ποὺ ὅλοι προσεύχονται.

4. Μακάριο τὸ σπίτι, ποὺ τὸ ἀνδρόγυνο ζεῖ μὲ ἀμοιβαία ἀγάπη, ἀνοχή, συγχωρητικότητα καὶ διαφυλάσσει, σὰν κόρη ὀφθαλμοῦ, τὸ συζυγικό του σπίτι.

5. Μακάριο τὸ σπίτι, ποὺ τὰ μέλη του ζοῦν μὲ ἀλληλοσεβασμό, ἀλληλοκατανόηση καὶ ὁ καθένας ὑποχωρεῖ γιὰ τὸ χατήρι τοῦ ἄλλου, ὁπότε κανένα δυσάρεστο μεταξύ τους πρόβλημα.

6. Μακάριο τὸ σπίτι, ποὺ τὰ μέλη του εἶναι πιστὰ παιδιὰ τοῦ Θεοῦ καὶ ζοῦν τὴν πνευματικὴ καὶ μυστηριακὴ ζωὴ τῆς Ἁγίας Του Ἐκκλησίας, ὁπότε δὲν κινδυνεύουν νὰ γίνουν θύματα τῆς μαγείας.

7. Μακάριο τὸ σπίτι, ποὺ τὰ μέλη του εἶναι πνευματικῶς καλλιεργημένα καὶ θρησκευτικῶς κατηρτισμένα, ὁπότε δὲν διατρέχουν τὸν κίνδυνο νὰ παρασυρθοῦν ἀπὸ τοὺς αἱρετικοὺς καὶ τὰ κάθε ὅργανα τοῦ ἀντίχριστου.

8. Μακάριο τὸ σπίτι, ποὺ τὰ μέλη του ζοῦν μὲ φρόνηση καὶ αὐτοκυριαρχία ὁπότε δὲν κινδυνεύουν νὰ πέσουν θύματα τῶν ἐμπόρων τῶν ναρκωτικῶν καὶ τοῦ λευκοῦ θανάτου.

9. Μακάριο τὸ σπίτι, ποὺ τὰ μέλη του ζοῦν μὲ σωφροσύνη, ἐγκράτεια καὶ γενικὰ σύμφωνα μὲ τοὺς κανόνες τῆς ἡθικῆς.

10. 

Μακάριο τὸ σπίτι, 

ποὺ βασιλεύει ἡ Ἀγάπη

 καὶ ὅπου ἀγάπη εὐλογία 

καὶ ὅπου εὐλογία ὁ Χριστὸς 

καὶ ὅπου ὁ Χριστὸς εὐτυχία, 

χαρά, εἰρήνη, γαλήνη.

Πηγή: askitikon.eu 

 

Εἶδαν τὸ ἄκτιστο φῶς! - Ὅσιος Πορφύριος ὁ Καυσοκαλυβίτης

- Ξέρω ἕνα ζευγάρι, τὸ γνώρισα πρὶν πολλὰ χρόνια,  ποὺ ἦταν ἄξιο γιὰ τὴν εὐχή. 

Τὴν ἔμαθε καὶ εἶδε τὸ ἄκτιστο φῶς.

Τὸ ἔβλεπαν μαζί καὶ οἱ δύο. 

Ἐκείνη ἦταν Γαλλίδα καὶ φώναζε: Ca vient, ca vient!

Ἔκανα τὴν εὐχὴ μαζί τους  καμιὰ φορά. 

Ὅσιος Πορφύριος ὁ Καυσοκαλυβίτης 

Πηγή: Συνομιλώντας με`τὸν Ἅγιο Πορφύριο, Ἄννα Κωστάκου,  «Ἱ.Γ.Ἡ.Μεταμορφώσεως Σωτῆρος, Μήλεσι Ἀττικῆς», σελ. 78.  

 

Γάμος καὶ Οἰκογένεια κατὰ τὸν Ἱερὸ Χρυσόστομο

ΓΑΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ

Βαρβάρας Καλογεροπούλου-Μεταλληνοῦ
δρ. Θεολογίας-πτυχ. Φιλολογίας

Γινόμαστε καθημερινῶς μάρτυρες τῆς ἰδεολογικῆς σύγχυσης, τῆς ἀλλοτρίωσης καὶ ἀφασίας ἀξιῶν καὶ θεσμῶν, ποὺ κατοχυρώνονται μάλιστα καὶ νομοθετικά. Μεταξὺ τῶν θεσμῶν, ποὺ δέχονται πρωτοφανεῖς ἀλλαγὲς τὰ τελευταῖα χρόνια εἶναι καὶ ὁ θεσμὸς τοῦ γάμου καὶ τῆς οἰκογένειας. Πολιτικὸς γάμος, «κοινωνικὲς ἑνώσεις», γάμοι ὁμοφυλοφίλων, «αὐτόματο» διαζύγιο, ἀποποινικοποίηση τῆς μοιχείας, ἠθελημένες μονογονεϊκὲς οἰκογένειες, ὁμοφυλόφιλες οἰκογένειες, ἐλεύθερες συμβιώσεις, εἶναι πλέον καταστάσεις καὶ πρακτικές, ποὺ συχνὰ συναντοῦμε καὶ στὴν πατρίδα μας. Διαπιστώνουμε δὲ ὅτι ὅλες αὐτὲς οἱ ἀναθεωρήσεις καὶ οἱ πραγματοποιούμενοι μετασχηματισμοὶ ἀποδυναμώνουν καὶ ὁδηγοῦν στὴ διάλυση τὸν πανάρχαιο θεσμὸ τοῦ γάμου καὶ τῆς οἰκογένειας, ὑπονομεύοντας τὴν ἱερότητα, σταθερότητα καὶ συνέχειά τους. Οἱ συνέπειες, κρίνονται εὔλογα, ὡς δυσάρεστες καὶ ἐπικίνδυνες γιὰ τὴν κοινωνική, οἰκογενειακὴ καὶ προσωπικὴ ζωὴ τῶν ἀνθρώπων. Τὸ δημιουργούμενο κλίμα εἶναι σαφῶς ἀνατρεπτικὸ τοῦ πνεύματος τῆς παράδοσής μας, τὸ ὁποῖο ἐπιβιώνει ἐκεῖ ὅπου ζῆ ἡ πατερικότητα, ὡς πεμπτουσία τῆς ἑλληνορθόδοξης ταυτότητας.

Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος, βαθὺς γνώστης τῆς εὐεργετικῆς ἐπίδρασης, ποὺ ἀσκεῖ καὶ στὰ πρόσωπα καὶ στὴν κοινωνία ἡ βίωση τῆς γνήσιας συζυγίας καὶ τῆς οἰκογενειακῆς συνοχῆς, τονίζει τὴν ἀναγκαιότητα διατήρησης τῶν θεσμῶν τοῦ γάμου καὶ τῆς οἰκογένειας, ὅπως ἡ εὐαγγελικὴ ἀλήθεια μᾶς τοὺς ἀπεκάλυψε καὶ οἱ ἁγιασμένες ψυχὲς σ' ὅλους τοὺς αἰῶνες τοὺς βίωσαν. Πεμπτουσία δὲ τῆς συζυγικῆς καὶ γονεϊκῆς ἀποστολῆς εἶναι ἡ ὑπευθυνότητα καὶ θυσιαστικὴ ἀγάπη.

Ὁ λόγος τοῦ ἱεροῦ Πατέρα, ἔχοντας ἰσχὺ διαχρονική, ὡς καρπὸς τῆς θείας χάριτος καὶ τοῦ γνήσιου ἐνδιαφέροντός του γιὰ τὴν ποιότητα καὶ καθολικότητα τῆς ζωῆς ὅλων τῶν ἀνθρώπων, ἔχει καὶ σήμερα τὴ δύναμη νὰ ποδηγετήση ὅλους ἐκείνους, ποὺ ἐπιθυμοῦν νὰ ζήσουν τὴ γνήσια ἀνθρώπινη-ἀνθρωπόθεη ζωή.

Γιὰ τὸν χρυσορρήμονα Ἰωάννη «μυστήριον ἀγάπης ἐστὶν ὁ γάμος. Γυνὴ γὰρ καὶ ἀνὴρ οὐκ εἰσιν ἄνθρωποι δύο, ἀλλὰ ἄνθρωπος εἷς ...» (Πρὸς Κολοσσαεῖς, Ὁμιλία ΙΒ, ΕΠΕ 22, 342). Προτρέπει μάλιστα νὰ μὴν περιφρονοῦμε αὐτὸ τὸ «μυστήριο», διότι «τύπος τῆς τοῦ Χριστοῦ παρουσίας ἐστὶν ὁ γάμος» (ὅπ.π., ΕΠΕ 22, 346).

Οὐσία τοῦ γάμου καὶ σύνδεσμος ἀκατάλυτος στὶς σχέσεις τῶν συζύγων εἶναι ἡ θυσιαστικὴ ἀγάπη. «Τίποτε δὲν ἑνώνει τόσο τὴ ζωή μας, θὰ διακηρύξει, ὅσο ὁ ἔρωτας τοῦ ἄνδρα καὶ τῆς γυναίκας... ὑπὲρ αὐτοῦ παραδίδουν καὶ τὴν ψυχὴ τους» (Εἰς Ἐφεσίους., Ὁμ. Κ' , ΕΠΕ 21, 194). Προσδιορίζοντας τοὺς σκοποὺς τοῦ γάμου ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος ὑποστηρίζει ὅτι δόθηκε γιὰ δυὸ λόγους, «ἵνα τε σωφρονῶμεν καὶ ἵνα πατέρες γενώμεθα» (Εἰς τὸ «Διὰ τὰς πορνείας..., ΕΠΕ, 27, 98). Στὸν πρῶτο μάλιστα σκοπὸ (τὴ σωφροσύνη-ἀρετή) δίνει μεγαλύτερη βαρύτητα, γι' αὐτὸ καὶ θὰ ὑποστηρίξει: «Δὲν εἶναι ἐμπόδιο πρὸς τὴν ἀρετή» (ὁ γάμος). Διότι ἐὰν ἦταν «δὲν θὰ ἔδινε τὸν γάμο στὴ ζωὴ τῶν ἀνθρώπων ὁ τῶν ὅλων δημιουργὸς Θεός» (Εἰς τὴν Γένεσιν, Ὁμ. ΚΑ' , ΕΠΕ 2, 622). Καὶ συνεχίζει: ἄνδρες καὶ γυναῖκες «ἄς μὴ νομίζουν ὅτι ὁ γάμος εἶναι ἐμπόδιο προκειμένου κάποιος νὰ εὐαρεστήση τὸν Θεό» (ὅπ. π., Ὁμ. ΚΑ', ΕΠΕ 2, 620). Ἡ συγκατάβαση μάλιστα τοῦ Θεοῦ, συνεχίζει ἀπευθυνόμενος στὸν ἄνδρα, ἐπέτρεψε τὸν γάμο, διότι «προνόησε καὶ γιὰ τὴν ἀνάπαυση τῶν φυσικῶν σου ὁρμῶν καὶ γιὰ τὴν ἀξιοπρέπειά σου, ὥστε καὶ νὰ καταπραΰνεις αὐτὸ χωρὶς κίνδυνο καὶ νὰ ἀποφύγεις τὴν ἀσχημοσύνη» (Ὁμ. εἰς τὸν ΜΓ' Ψαλμό, ΕΠΕ 5, 678). Ἐπιμένοντας στὸ θέμα ἀναφέρει ἀλλοῦ: «ὄχι μόνον δὲν μᾶς ἐμποδίζει καθόλου (ὁ γάμος) εἰς τὴν κατὰ Θεὸν ζωήν, ἐὰν θέλουμε νὰ εἴμαστε προσεκτικοί, ἀλλὰ καὶ εἰσάγει μέσα μας μεγάλη παρηγορία, ἡ ὁποία καταστέλλει τὴ μαινόμενη φύση καὶ δὲν ἀφήνει τὸ σκάφος νὰ ταλαντεύεται στὸ πέλαγος, ἀλλὰ διαρκῶς τὸ προετοιμάζει νὰ κατευθύνεται στὸ λιμάνι» (Εἰς τὴν Γέν., Ὁμ. ΚΑ', ΕΠΕ 2, 623).

Ὅμως θὰ παρατηρήσει σὲ ἄλλο σημεῖο, «ὅπως ὁ γάμος εἶναι λιμάνι, ἔτσι μπορεῖ νὰ γίνη καὶ ναυάγιο γιὰ ἐκείνους, ποὺ κακῶς τὸν χρησιμοποιοῦν» (Εἰς τὸ «Γυνὴ δέδεται..., ΕΠΕ 27, 126). Γι' αὐτὸ καὶ προτρέπει: «Ἀγὼν ἔστω καὶ παλαίστρα ἀρετῆς ἡ οἰκία, ἵνα ἐκεῖ καλῶς γυμνασάμενος, μετὰ πολλῆς τῆς ἐπιστήμης τοῖς ἐν ἀγορᾷ προσβάλλῃς» (Εἰς Ματθαῖον, Ὁμ. ΙΑ', ΕΠΕ 9, 376).

Γιὰ νὰ ἀποβῆ ὅμως ὁ γάμος «λιμάνι», χρειάζεται ἡ αὐτοπαραίτηση ἀπὸ ἰδιοτελεῖς ἀπαιτήσεις, ἡ ἠθελημένη αὐτοπαράδοση καὶ προσφορὰ ἀγάπης τοῦ ἑνὸς πρὸς τὸν ἄλλον καὶ ὁ ἀπὸ κοινοῦ πνευματικὸς ἀγώνας τῶν συζύγων. Δὲν δυσκολεύεται μάλιστα ὁ ἀσκητικότατος ἱεράρχης νὰ ὑποδείξη στοὺς συζύγους τρόπους συμπεριφορᾶς, ὥστε νὰ ἐπικρατῆ στὶς σχέσεις τους ἡ ἀγάπη καὶ ἀλληλοκατανόηση. Βασικὴ ἀρχὴ πάντως στὴν ἐπικοινωνία τῶν συζύγων εἶναι οἱ παραινέσεις τοῦ ἀνδρὸς πρὸς τὴν σύζυγό του νὰ προσφέρονται «μετὰ πολλῆς χάριτος καὶ καλωσύνης». Δίδει μάλιστα ὁ ἴδιος ὁ Χρυσόστομος παράδειγμα στὸν σύζυγο πὼς νὰ μιλάει στὴν σύζυγό του: «Λόγια ἀγάπης νὰ τῆς λές...(ὅπως): Ἐγὼ ἀπὸ ὅλα, τὴ δική σου ἀγάπη προτιμῶ καὶ τίποτε δὲν μοῦ εἶναι τόσο βασανιστικὸ ἢ δυσάρεστο, ὅσο τὸ νὰ βρεθῶ κάποτε σὲ διάσταση μαζί σου. Κι ἂν ὅλα χρειασθεῖ νὰ τὰ χάσω ... κι ἂν στοὺς ἔσχατους βρεθῶ κινδύνους, ὁτιδήποτε κι ἂν πάθω, ὅλα μοῦ εἶναι ἀνεκτὰ κι ὑποφερτά, ὅσο ἐσὺ μοῦ εἶσαι καλά. Καὶ τὰ παιδιά, τότε μου εἶναι περιπόθητα, ἐφ' ὅσον ἐσὺ μᾶς συμπαθεῖς...». Καὶ συνεχίζει: «ἴσως κάποτε σοῦ πεῖ (ἡ σύζυγος): Ποτὲ ἕως τώρα δὲν ξόδεψα ἀπὸ τὰ δικά σου (χρήματα), ἔχω ἀκόμη τὰ δικά μου, ποὺ μοῦ ἔδωσαν οἱ γονεῖς μου. Τότε πές της: Τί λὲς καλή μου; Ἔχεις ἀκόμη τὰ δικά σου; Ποιά λέξη μπορεῖ νὰ εἶναι χειρότερη ἀπὸ αὐτή; Σῶμα δὲν ἔχεις πιὰ δικό σου κι ἔχεις χρήματα; Δὲν εἴμαστε δυὸ σώματα μετὰ τὸν γάμο, ἀλλὰ γίναμε ἕνα. Δὲν ἔχουμε δυὸ περιουσίες, ἀλλὰ μία... Ὅλα δικά σου εἶναι, κι' ἐγὼ δικός σου εἶμαι, κορίτσι μου. Αὐτὸ μὲ συμβουλεύει ὁ Παῦλος λέγοντας ὅτι ὁ ἄνδρας δὲν ἐξουσιάζει τὸ σῶμά του, ἀλλὰ ἡ γυναίκα. Κι ἂν δὲν ἔχω ἐγὼ ἐξουσία στὸ σῶμα μου, ἀλλὰ ἐσύ, πόσῳ μᾶλλον δικά σου εἶναι τὰ χρήματα... Ποτέ νὰ μὴν τῆς μιλᾶς μὲ πεζὸ τρόπο, ἀλλὰ μὲ φιλοφροσύνη, μὲ τιμή, μὲ ἀγάπη πολλή. Νὰ τὴν τιμᾶς καὶ δὲν θὰ βρεθῆ στὴν ἀνάγκη νὰ ζητήση τὴν τιμὴ ἀπὸ ἄλλους... Νὰ τὴν προτιμᾶς ἀπὸ ὅλους γιὰ ὅλα, γιὰ τὴν ὀμορφιά, γιὰ τὴ σωφροσύνη της καὶ νὰ τὴν ἐγκωμιάζης. Νὰ κάνης φανερὸ ὅτι σ' ἀρέσει ἡ συντροφιά της κι ὅτι προτιμᾶς νὰ μένης στὸ σπίτι γιὰ νὰ εἶσαι μαζί της ἀπὸ τὸ νὰ βγαίνης στὴν ἀγορά. Ἀπὸ ὅλους τους φίλους νὰ τὴν προτιμᾶς καὶ ἀπὸ τὰ παιδιὰ ποὺ σοῦ χάρισε, κι αὐτὰ γιὰ χάρη της νὰ τὰ ἀγαπᾶς» (Εἰς Ἐφεσ. Ὁμ. 20).

Ἡ ἀντίθετη συμπεριφορὰ δὲν ταιριάζει νὰ ἐπιδεικνύεται οὔτε καὶ στοὺς δούλους, γι' αὐτὸ καὶ σὲ ἄλλη ὁμιλία του, γράφει: «Βέβαια τὸν μὲν ὑπηρέτη θὰ ἠμπορέση κανεὶς νὰ τὸν παρεμποδίση μὲ τὸν φόβο, μᾶλλον δὲ οὔτε ἐκεῖνον... τὴ σύντροφο ὅμως τῆς ζωῆς σου, τὴ μητέρα τῶν παιδιῶν σου, τὸ θεμέλιο κάθε εὐφροσύνης, δὲν πρέπει νὰ καταδεσμεύουμε μὲ φόβο καὶ ἀπειλές, ἀλλὰ μὲ ἀγάπη καὶ καλὴ διάθεση. Διότι ποιά συζυγία ὑπάρχει, ὅταν ἡ γυναίκα τρέμη τὸν ἄνδρα της; ποιά εὐχαρίστηση θὰ ἀπολαύση ὁ ἴδιος ὁ ἄνδρας, ὅταν ζῆ μὲ τὴ γυναίκα του καὶ τῆς συμπεριφέρεται ὡς δούλη καὶ ὄχι σὰν σὲ ἐλεύθερη;» (Εἰς Ἐφ., Ὁμ. Κ', ΕΠΕ 21, 200).

Ἡ ἀναζήτηση συζύγου, κατὰ τὸν Χρυσόστομο, ἀπαιτεῖ πολλὴ σύνεση, προσοχὴ καὶ προσευχή. Ἡ ἐσωτερικὴ ὀμορφιὰ καὶ καλλιέργεια θὰ πρέπη νὰ συγκινῆ καὶ ὄχι ἡ ἐξωτερικὴ καὶ ἐπιφανειακή, φυσικὰ οὔτε καὶ ὁ πλοῦτος. «Ψυχῆς ἐπιζήτει κάλλος» (ὅπ.π., Ὁμ. Κ', 21, 202), θὰ ὑποστηρίξη, ἐπειδὴ «διὰ τὸν Θεὸν τοῦτο ποιῶμεν (τὸν γάμο), ἵνα σωφρονῶμεν, οὐχ ἵνα τὴν οὐσίαν εὐπορωτέραν ἐργαζώμεθα, ἀλλ' ἵνα ψυχῆς εὐγένειαν ἐπιζητῶμεν, μὴ χρημάτων περιουσίαν, ἀλλὰ τρόπων ἀρετὴν καὶ ἐπιείκειαν» (Ἐν ταῖς Καλλένδαις, ΕΠΕ 31, 490). Μὲ αὐτὲς τὶς προϋποθέσεις δημιουργεῖται ἕνας ἄρρηκτος συζυγικὸς δεσμός, ὅπου ἡ ἀγάπη πρυτανεύει στὶς σχέσεις τους, καὶ τότε «γιὰ τὸν κάθε ἄνδρα βασιλεία εἶναι ἡ γυναίκα του, ποὺ συμφωνεῖ μὲ τὸν σύζυγό της καὶ δὲν ἀγαπᾶ ὁ βασιληᾶς τόσο πολὺ τὴν πορφύρα καὶ τὸ στέμμα, ὅσο ὁ ἄνδρας ἀγαπᾶ τὴ γυναίκα του» (Εἰς Γ' Ψαλμόν, ΕΠΕ 5, 112).

Εἶναι εὐνόητο ὅτι σὲ μία τέτοια συζυγικὴ σχέση ἡ ἀδιαφορία καὶ ἀπιστία δὲν μπορεῖ νὰ ἀναδυθῆ καὶ ἔτσι διατηρεῖται ἡ ἱερότητα τοῦ γάμου καὶ ἡ χριστιανικὴ ἀρχὴ τῆς μονογαμίας. Γι' αὐτὸ καὶ προτρέπει: «Τὴν κληρωθεῖσαν ἐξ ἀρχῆς γυναῖκα, ταύτην ἔχειν διὰ παντός» (Εἰς τὸ «Γυνὴ δέδεται νόμῳ...», ΕΠΕ 27, 134), «γιατί ὁ Θεὸς στὸν καθένα ἔδωσε γυναίκα, ἔθεσε ὅρια στὴ φύση, τὴν συνουσία μὲ τὴν μία ἐκείνη γυναίκα» (Εἰς Θεσσαλ., Ὁμ. Ε',ΕΠΕ, 454). Γι' αὐτὸ ἡ συζυγικὴ ἀπιστία-μοιχεία θεωρεῖται ἀπὸ τὸν Χρυσόστομο «παράβαση καὶ πλεονεξία καὶ ληστεία» (ὅπ.π.). Σ' αὐτὴν τὴν περίπτωση ἡ συζυγία καταντᾶ, κατὰ τὸν Χρυσόστομο, «ναυάγιο». Ἀπευθυνόμενος δὲ στὸν μοιχό, μὲ ἀγανάκτηση τὸν ρωτᾶ: «Γιατί ἀδικεῖς τὴν σύζυγο; γιατί προσβάλλεις τὸ δικό σου μέλος; γιατί ντροπιάζεις τὴν ἀξιοπρέπειά σου; (Εἰς ΜΓ' Ψαλμό, ΕΠΕ 5, 680), γιὰ νὰ προσθέση: «Ἔχεις γυναίκα, ἔχεις παιδιά, τί ταύτης τῆς ἡδονῆς ἴσον;» (Εἰς Ματθ., Ὁμ. ΛΖ', ΕΠΕ 10, 596). Γιὰ νὰ προτρέψη τελικὰ τὸν ἄνδρα, λέγοντάς του: «Ὅσην ἕκαστος πρὸς ἑαυτὸν ἀγάπην ἔχει, τοιαύτην πρὸς τὴν γυναῖκα ἡμᾶς (ἐν. βούλεται ὁ Θεός) ἔχειν» (Εἰς Ἐφ., Ὁμ. Κ', ΕΠΕ, 21, 208).

Οἱ προτροπὲς τοῦ ἁγίου Χρυσοστόμου γιὰ προσφορὰ θυσιαστικῆς ἀγάπης πρὸς τὴν σύζυγο εἶναι συνεχεῖς. Ἡ κατάσταση, ποὺ ἐπικρατοῦσε καὶ στὴν ἐποχή του, τὸν ὑποχρεώνει νὰ συμβουλεύη τὴ διαφοροποίηση τῶν χριστιανῶν ἀνδρῶν, καὶ μάλιστα τῶν συζύγων, ὥστε νὰ ἐξαλειφθῆ ἡ ἀνδρικὴ σκληρότητα καὶ ὑποτίμηση πρὸς τὸ γυναικεῖο φύλο. Γι' αὐτὸ θὰ συμβουλεύση: στὴν «ὑπακοὴ τῆς συζύγου ὡς ἀντίρροπο ἂς προβάλλη ἡ ἀγάπη τοῦ συζύγου» (Εἰς Ἐφ., Ὁμ. Κ', ΕΠΕ 21, 212). Ἄλλωστε, τότε μπορεῖ νὰ γίνη λόγος καὶ γιὰ ὑπακοή! Ὡς πρότυπο μάλιστα τῆς ἀγάπης τοῦ συζύγου πρὸς τὴν σύζυγό του προσφέρει τὴν θυσιαστικὴ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ γιὰ τὴν Ἐκκλησία. Αὐτὴ τὴν ἀγάπη ὀφείλουν νὰ ἀναπτύξουν οἱ σύζυγοι μεταξύ τους, διότι τελικὰ «τίποτε δὲν ὑπάρχει πολυτιμότερο ἀπὸ τὸ ν' ἀγαπιέται κανεὶς τόσο πολὺ ἀπὸ τὴν γυναίκα του καὶ ν' ἀγαπᾶ αὐτὴν τὸ ἴδιο» (Εἰς Πράξ., Ὁμ. ΜΘ', ΕΠΕ 16Β, 124).

Προτρέπει καὶ πάλι τὸν σύζυγο, λέγοντάς του: «Ἄς εἶναι ἡ σύζυγος τὸ λιμάνι σου, ἂν πρέπη νὰ σηκώνουμε ὁ ἕνας τὰ βάρη τοῦ ἄλλου, πολὺ περισσότερο τῆς συζύγου... Ἄς εἶναι ἀπὸ ὅλα σὲ μᾶς προτιμότερο αὐτή, ποὺ μαζί μας στέκεται στὸ τιμόνι νὰ μὴν στασιάζη μήτε νὰ διαχωρίζεται ἀπό μᾶς» (Εἰς Α' Κορ., Ὁμ. ΚΣΤ', ΕΠΕ 18Α, 166), διότι «τοῦτο πάντων συγκροτεῖ τὴν ζωήν, τὸ ὁμονοεῖν γυναῖκα πρὸς ἄνδρα...» (Περὶ τοῦ μὴ γινώσκειν..., ΕΠΕ 31, 300).

Καὶ τὴν Οἰκογένεια ὁ ἱερὸς Πατέρας τὴν «βλέπει» ὡς μυστήριο. « Ἰδοὺ πάλιν ἀγάπης μυστήριον», θὰ ὁμολογήσει. «Ἂν οἱ δυὸ μὴ γένωνται ἕν, οὐκ ἐργάζονται πολλούς... Γυνὴ γὰρ καὶ ἀνὴρ οὐκ εἰσιν ἄνθρωποι δύο, ἀλλὰ ἄνθρωπος εἷς... Δία τοῦτο γοῦν καὶ ἀκριβῶς εἶπεν, οὐκ ἔσονται μία σάρξ, ἀλλ' «εἰς σάρκα μίαν», τὴν τοῦ παιδὸς συναπτόμενοι. Πῶς γίνονται εἰς σάρκα μίαν; Γέφυρά ἐστι τὸ παιδίον» (Πρὸς Κόλ., Ὁμ. ΙΒ', ΕΠΕ 22, 342-344). Ἡ γέννηση παιδιῶν, καὶ κατὰ τὸν Χρυσόστομο, εἶναι «μεγάλη παρηγοριὰ στὴ θνητότητα», ποὺ ἀκολούθησε τὴν πτώση.(Εἰς τὴν Γέν., Ὁμ. ΙΗ', ΕΠΕ 2,51).

Στὴν οἰκογένεια ὁ ἅγιος Πατέρας, ἀποδίδοντας ἱερότητα, τὴν χαρακτηρίζει «μικρὴ ἐκκλησία»: «καὶ ἡ οἰκία γὰρ ἐκκλησία ἐστὶ μικρά» (Εἰς Ἐφ., Ὁμ. Κ', ΕΠΕ 21, 222). Γιὰ νὰ προτρέψη σὲ ἄλλη ὁμιλία του: «Ἐκκλησίαν ποίησόν σου τὴν οἰκίαν. Καὶ γὰρ ὑπεύθυνος εἰ καὶ τῆς τῶν παίδων καὶ τῆς τῶν οἰκετῶν σωτηρίας» (Εἰς Γέν., Ὁμ. ΣΤ', ΕΠΕ 8, 106). Ἢ ἀλλοῦ: «Ἔστω ἐκκλησία ἡ οἰκία ἐξ ἀνδρῶν καὶ γυναικῶν συνεστηκυῖα». Γιὰ τὴν ἱερότητα τῆς οἰκογένειας καὶ τὴν ἔκφρασή της ὡς «σώματος Χριστοῦ» καὶ «μικρῆς ἐκκλησίας», δὲν δέχεται καμμία ἀμφιβολία ὁ ἱερὸς Πατέρας: «Μὴ νομίσεις ὅτι ἐπειδὴ ἐσὺ ὁ ἄνδρας εἶσαι μόνος καὶ αὐτὴ ἡ γυναίκα εἶναι μόνη αὐτὸ εἶναι ἐμπόδιο (γιὰ νὰ σχηματίσετε ἐκκλησία). Γιατί, ὅπως μᾶς λέγει ὁ Κύριος, ὅπου εἶναι δυὸ συναγμένοι στὸ ὄνομά μου, ἐκεῖ βρίσκομαι ἀνάμεσά τους» (Εἰς Πρ., Ὁμ. ΙΒ'). Γιὰ νὰ συγκεκριμενοποιήση σὲ ἄλλο σημεῖο τὴ θέση του: «Ἔνθα ἀνὴρ καὶ γυνὴ καὶ παιδὶα καὶ ὁμόνοια καὶ φιλία καὶ τῆς ἀρετῆς συνδεδεμένοι δεσμοῖς, ἐκεῖ μέσος ὁ Χριστός» (Εἰς Γέν., Ὁμ. Ζ', ΕΠΕ 8, 138). Καὶ πάλι θὰ προτρέψη, λέγοντας: «Ἀγὼν ἔστω καὶ παλαίστρα ἀρετῆς ἡ οἰκία, ἵνα ἐκεῖ καλῶς γυμνασάμενος, μετὰ πολλῆς τῆς ἐπιστήμης τοῖς ἐν ἀγορᾷ προσβάλλῃς» (Εἰς Ματθ., Ὁμ. Ε', ΕΠΕ 9, 164). Ἡ οἰκογένεια, δηλαδή, εἶναι ὁ χῶρος προετοιμασίας (προπόνησης) γιὰ τὴν ἐπίδοση στὸ ἄθλημα τῆς ζωῆς καὶ τοῦ δημόσιου βίου.

Ὑπάρχουν ὅμως γι' αὐτὸ προϋποθέσεις. Ὁ σύνδεσμος τῆς οἰκογένειας μὲ τὸν ἐκκλησιαστικὸ χῶρο καὶ ἡ συμμετοχὴ τῶν μελῶν της στὴν λατρευτική-μυστηριακὴ ζωὴ θεωρεῖται ἀπὸ τὸν Χρυσόστομο ἀπαραίτητος. Διότι, ἐκτὸς πολλῶν ἄλλων, ὁ σύνδεσμος μὲ τὴ «μεγάλη οἰκογένειά» μας, τὴν Ἐνορία, θὰ βοηθήση, ὥστε ἡ διαδικασία ἀγωγῆς τῶν παιδιῶν νὰ γίνη εὐκολότερη («οὕτω ῥάων ἐγίνετο καὶ εὔκολος ἡμῖν ἡ τῶν παίδων διόρθωσις» (Εἰς τὸ Χήρα καταλεγέσθω..., ΕΠΕ 27, 486).

Σύμφωνα καὶ μὲ τοὺς ἄλλους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, ὁ Χρυσόστομος τονίζει ὅτι ὅσο καὶ ἂν ἡ γέννηση παιδιῶν εἶναι ἰδιαίτερη εὐλογία, ἐν τούτοις χάνει τὴν ἀξία της, ἐὰν δὲν συνοδεύεται ἀπὸ τὴν ἄσκηση ἀγωγῆς. Ἐπανειλημμένως θὰ διακηρύξη: «οὐ τὸ τεκνοποιεῖν, ἀλλὰ τὸ τεκνοτροφεῖν ποιεῖ τοὺς γονέας... τὸ μὲν γὰρ τῆς φύσεως, τὸ δὲ τῆς προαιρέσεώς ἐστι. Οὐ τὸ γεννῆσαι τέκνα, ἀλλὰ τὸ θρέψαι τέκνα, τοῦτο φέρει μισθόν» (Περὶ Ἄννης, Ὁμ. Α' ΕΠΕ 8Α, 24), διότι οἱ προσπάθειες γιὰ τὴν ἀνατροφὴ τῶν παιδιῶν εἶναι ἀφορμὴ γιὰ κατορθώματα τῶν γονέων. Ἀπευθυνόμενος δὲ πρὸς τὶς μητέρες τονίζει: «ἂν τὰ παιδιά...δεχθοῦν τὴν κατάλληλη ἀγωγὴ καὶ ὁδηγηθοῦν στὴν ἀρετὴ μὲ τὴ δική σου φροντίδα, αὐτὸ γίνεται αἰτία καὶ ἀφορμὴ πολλῆς σωτηρίας γιὰ σένα καὶ μαζὶ μὲ τὰ δικά σου κατορθώματα θὰ δεχθεῖς καὶ γιὰ τὴν φροντίδα αὐτῶν μεγάλη ἀμοιβή» (Περὶ Ἄννης, Ὁμ. Α', ΕΠΕ 8Α, 25).

Τὴν ἄσκηση ἀγωγῆς ὀφείλουν οἱ γονεῖς νὰ τὴν ἀρχίσουν ἀπὸ πολὺ νωρίς, διότι «ὅπως τὰ φυτά, τότε προπάντων ἔχουν μεγάλη ἀνάγκη ἀπὸ τὴ φροντίδα μας, ὅταν εἶναι τρυφερά, ἔτσι καὶ τὰ παιδιά» (ΕΠΕ, 30, 655). Περιεχόμενο τῆς ἀγωγῆς, ποὺ θὰ προσφέρεται ἀπὸ τοὺς γονεῖς, κυρίως βιωματικά, εἶναι νὰ ἐναποθέτουν «στὴν ψυχὴ τους καλωσύνη, σωφροσύνη σεμνότητα καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή» (Περὶ Ἄννης, Ὁμ. Γ', ΕΠΕ 8Α, 85).

Ἰδιαιτέρως τονίζει τὴν ἀνάγκη ἄσκησης τῆς ἀγωγῆς καὶ ἀπὸ τὸν πατέρα. «Δυὸ διδάσκαλοι, γράφει, ὁδηγοῦν στὴ γνώση τοῦ Θεοῦ: ἡ κτίση καὶ ἡ συνείδηση. Ὑπάρχει ὅμως καὶ «τρίτος διδάσκαλος». Ποιός; Ὁ Πατέρας, ποὺ ἔλαχε στὸν καθένα. Γι' αὐτό, ἄλλωστε, μᾶς ἔκανε ὁ Θεὸς νὰ ἀγαπιώμαστε ἀπὸ αὐτούς, ποὺ μᾶς γέννησαν, γιὰ νὰ ἔχουμε ἐκπαιδευτὲς στὴν ἀρετή. Γιατί τὸν πατέρα δὲν τὸν κάνει μόνο τὸ νὰ σπείρη, ἀλλὰ καὶ τὸ νὰ ἐκπαιδεύση καλὰ οὔτὲ ἡ κυοφορία κάνει κάποια μητέρα, ἀλλὰ ἡ καλὴ ἀνατροφή» (Περὶ Ἄννης, Ὁμ. Α', ΕΠΕ 8Α, 21).

Οἱ προτροπὲς τοῦ Χρυσοστόμου γιὰ ἄσκηση ἀγωγῆς εἶναι συνεχεῖς. «Θεώρησε (πατέρα) πὼς ἔχεις στὸ σπίτι ἀγάλματα, τὰ παιδιά. Κάθε μέρα νὰ τὰ διορθώνης καὶ νὰ τὰ φροντίζης προσεκτικὰ καὶ μὲ κάθε τρόπο νὰ στολίζεις καὶ νὰ διαπλάθης τὴν ψυχὴ τοὺς» (Εἰς τὸ Χήρα καταλεγέσθω..., ΕΠΕ 27, 485). Καρπὸς τῆς ἐμπειρίας του, γιὰ ὅσους πατέρες ἀμελοῦν τὴν ἀγωγὴ τῶν παιδιῶν τους, εἶναι ὁ ἀποφθεγματικὸς καὶ αὐστηρός του λόγος: «ὅσοι δὲν φροντίζουν γιὰ τὴν ἀνατροφὴ τῶν παιδιῶν τους «παιδοκτόνοι μᾶλλόν εἰσι» (Εἰς τὸ Χήρα καταλεγέσθω..., ΕΠΕ 27, 476). Γιὰ νὰ ἐπαναλάβη ἀλλοῦ, «οἱ πατέρες εἶναι καὶ παιδοκτόνοι, ὅσοι δὲν συμπεριφέρονται αὐστηρὰ στὰ ἀδιάφορα παιδιὰ τοὺς» (Εἰς τὸ Χήρα καταλεγέσθω..., ΕΠΕ, 27, 483).

Καὶ γιὰ τὶς μητέρες ὅμως, ποὺ ἀμελοῦν τὴν ἀγωγὴ τῶν παιδιῶν τους, θὰ πῆ: «παιδοκτόνοι μᾶλλόν εἰσι αἱ μητέρες». Ἀπευθυνόμενος τελικὰ καὶ στοὺς δυὸ γονεῖς, συμπληρώνει: «Αὐτὸ δὲν τὸ λέγω μόνο πρὸς τὶς γυναῖκες, ἀλλὰ καὶ πρὸς τοὺς ἄνδρες. Γιατί καὶ πολλοὶ πατέρες ... κάνουν καὶ ἐπιχειροῦν τὰ πάντα γιὰ νὰ ἀποκτήση ὁ γιός τους καλὸ ἄλογο (αὐτοκίνητο θὰ λέγαμε σήμερα), λαμπρὸ σπίτι καὶ ἀκριβὸ χωράφι, γιὰ τὸ πῶς ν' ἀποκτήση ὅμως καλὴ ψυχὴ καὶ εὐσεβῆ διάθεση δὲν κάνουν ἀπολύτως τίποτε» (Εἰς τὸ «Χήρα καταλεγέσθω...», ΕΠΕ 27, 477).

Στὴν ἐπαναστατικότητα τῶν παιδιῶν ἀντιπροβάλλεται ἡ τρυφερότητα, συγχωρητικότητα καὶ ἀγάπη τῶν γονέων. Ὑποδεικνύει μάλιστα στοὺς παιδαγωγούς, συγκαταλέγοντας σ' αὐτοὺς καὶ τὸν ἑαυτό του, ἀφοῦ καὶ ὁ ἴδιος δρᾶ ὡς πνευματικὸς πατέρας, τρόπους ψυχοσωματικῆς ἐπικοινωνίας μὲ αὐτά: «συγχρόνως μὲ τὰ λόγια... ποὺ θὰ λέμε (στὸ παιδί), νὰ τὸ φιλοῦμε καὶ νὰ τὸ ἀγκαλιάζουμε καὶ νὰ τὸ σφίγγουμε στὴν ἀγκαλιά μας, δείχνοντάς του ἔτσι τὴν ἀγάπη μας. Μὲ ὅλα αὐτὰ τὸ ἠρεμοῦμε» (ΕΠΕ 30,693). Ἀκόμη καὶ στὶς πτώσεις τους θεωρεῖ ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος, ὅτι οἱ γονεῖς πρέπει νὰ εἶναι συγκαταβατικοὶ καὶ ἡ ἀγάπη «καθάπερ χρυσαῖς ταῖς πτέρυξι συγκαλύπτει πάντα τὰ ἁμαρτήματα τῶν ἀγαπωμένων» (Εἰς Α' Κόρ., Ὁμ. ΛΓ', ΕΠΕ 18Α, 384).

Στὴν ἄσκηση τῆς ἀγωγῆς ἀποδέχεται ὁ Χρυσόστομος καὶ τὴν ἀπειλὴ τιμωρίας, ἡ ὁποία ὅμως «τότε εἶναι σωστή, ὅταν πιστεύεται ὅτι θὰ πραγματοποιηθεῖ , ἂν ὅμως ἐκεῖνος ποὺ ἔφταιξε συνηθίσει στὴν ἐπιείκεια, θὰ δείξη περιφρόνηση» (στὴν ἀπειλή) (ΕΠΕ, 30,651). Διαπιστώνει ὅμως ὅτι πολλοὶ γονεῖς καὶ ἰδιαιτέρως οἱ πατέρες, «ἐπειδὴ δὲν θέλουν νὰ μαστιγώσουν, οὔτε νὰ ἐπιτιμήσουν μὲ λόγια, οὔτε νὰ στενοχωρήσουν τὰ παιδιά τους, ἂν καὶ κάνουν ἄτακτη καὶ παράνομη ζωή, πολλὲς φορὲς τὰ εἶδαν νὰ φθάνουν στὰ χειρότερα καὶ νὰ ὁδηγοῦνται στὰ δικαστήρια καὶ νὰ τιμωροῦνται... Καὶ μαζὶ μὲ τὴ συμφορὰ γίνεται μεγαλύτερη ἡ ντροπή, ὅταν μὲ τὸν θάνατο (τὸν πνευματικό) τοῦ παιδιοῦ, ὅλοι δείχνουν τὸν πατέρα καὶ τὸν ἀναγκάζουν νὰ μὴν θέλει νὰ πατήση στὴν ἀγορά» (Εἰς τὸ «Χήρα καταλεγέσθω...»,ΕΠΕ 27,483).

Ἡ πνευματικὴ κληρονομιά, ποὺ προσφέρουν οἱ γονεῖς στὰ παιδιά τους, γιὰ τὸν Χρυσόστομο, «θησαυρός ἐστιν δαπανηθῆναι μὴ δυνάμενος...»(Εἰς Γέν., Ὁμ. ΖΣΤ', ΕΠΕ 5,56). Καὶ αὐτὴ ἡ κληρονομιὰ καταξιώνει τοὺς γονεῖς, γιατί ὄχι μόνο δρᾶ εὐεργετικὰ στὰ παιδιά τους, ἀλλὰ καὶ στὰ παιδιὰ τῶν παιδιῶν τους καὶ γενικὰ στοὺς ἀπογόνους τους. Γι' αὐτὸ θὰ συστήση: «Ἂν ἐσὺ ἀναθρέψεις σωστὰ τὸ παιδί σου, ἔτσι καὶ ἐκεῖνο θὰ ἀναθρέψη τὸν γιό του καὶ ἐκεῖνος τὸν δικό του γιό, καὶ σὰν μία ἀδιάσπαστη ἁλυσίδα ἄριστου τρόπου ζωῆς θὰ προχωρήση τὸ πράγμα μέχρι τὸ τέλος, παίρνοντας ἀπὸ σένα τὴν ἀρχὴ καὶ τὴν ρίζα καὶ φέρνοντας τοὺς καρποὺς τῆς φροντίδας σου στοὺς ἀπογόνους σου» (Εἰς τὸ Χήρα καταλεγέσθω...,ΕΠΕ 27, 485).

Ὁ χρυσοστομικὸς λόγος καὶ γενικότερα τὸ πατερικὸ ἦθος δὲν ἔπαυσε σὲ κάθε ἐποχὴ-ἑπομένως καὶ στὴ δική μας-νὰ διαποτίζη τὴ συνείδηση ὅλων ἐκείνων, ποὺ σταθερὰ διακρατοῦν τὴ σχέση τους μὲ τὴ ζωὴ τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σώματος. Καὶ αὐτοὶ ἀκριβῶς ἀποβαίνουν, καὶ κατὰ τὸν Μακρυγιάννη, «ἡ μαγιά», ποὺ διατηρεῖ τὴν ποιότητα, πληρότητα καὶ καθολικότητα τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς.

Πηγή: *ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ 'Ἐρῶ' , ΙΑ΄ ΤΕΥΧΟΣ, ΙΟΥΛ.-ΣΕΠΤ. 2012 & agiameteora.net

Μέσα στὸν γάμο - Ὅσιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης

Μέσα στὸ γάμο πρέπει ὁ καθένας 

νὰ προσπαθεῖ μὲ φιλότιμο νὰ σηκώνει 

τὰ βάρη τοῦ ἄλλου πάνω του καὶ 

νὰ τὸν ξεκουράζει.

Χαρά τους νὰ γίνεται, 

πῶς νὰ ἀναπαύει ὁ ἕνας τὸν ἄλλο. 

Ὅσιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης 

Τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Ἀδριανοῦ καὶ Ναταλίας, τῶν συζύγων

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Ἀναφαίρετον, ὄλβον ἡγήσω, 

τὴν σωτήριον, πίστιν τρισμάκαρ, 

καταλιπὼν τὴν πατρῴαν ἀσέβειαν· 

καὶ τῷ Δεσπότῃ κατ’ ἴχνος ἑπόμενος,

 κατεπλουτίσθης ἐνθέοις χαρίσμασιν· 

Ἀδριανὲ ἔνδοξε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, 

ὁμοῦ σὺν Ναταλίᾳ τῇ θεόφρονι.

Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Γυναικὸς θεόφρονος τοὺς θείους λόγους, 

ἐν καρδίᾳ θέμενος, Ἀδριανὲ Μάρτυς Χριστοῦ, 

ἐν ταῖς βασάνοις προσέδραμες, 

σὺν τῇ συζύγῳ, τὸ στέφος δεξάμενος.

Μεγαλυνάριον.
Λόγοις σε ἀλείφουσαν πρὸς ζωήν, 

τὴν σύνευνον ἔχων, Ναταλίαν Ἀδριανέ, 

σὺν αὐτῇ ἐδρέψω, ἐπιτηδείως Μάρτυς,

 καρπὸν τὸν ζωηφόρον, ἀθλήσας ἄριστα.

Πηγή synaxarion.gr 

Ἡ Δημιουργία τοῦ Ἀνθρώπου - Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός

Ὁ ἄνδρας καὶ ἡ γυναίκα εἰς τὸν κόσμον δὲν ἦσαν. Ἐπῆρεν ὁ Θεὸς ἀπὸ τὴν γῆν χῶμα καὶ ἔπλασεν ἕνα ἄνδρα ὡσὰν ἡμᾶς, καὶ ἐνεφύσησε καὶ τοῦ ἐχάρισε ψυχὴν ἀθάνατον. Καὶ καθὼς ἡμεῖς οἱ ἄνθρωποι βάνομεν ἀλεύρι καὶ νερὸ καὶ τὰ ζυμώνομεν καὶ κάμνομεν ἕνα ψωμί, οὕτω καὶ ὁ Θεός. 

Πρέπει καὶ ἡμεῖς νὰ στοχασθῶμεν τί εἶνε τὸ σῶμα καὶ τί εἶνε ἡ ψυχή. Τὸ σῶμα εἶνε χῶμα καὶ αὔριον θὰ τὸ φάγουν τὰ σκουλήκια, καὶ ἀνάγκη εἶνε ἡ ψυχὴ νὰ χαίρεται πάντοτε εἰς τὸν παράδεισον, ἀνίσως καὶ κάμη καλά. Τοῦτο τὸ σῶμα ὁποὺ βλέπετε, ἀδελφοί μου, εἶνε τὸ φόρεμα τῆς ψυχῆς. Ἡ ψυχὴ εἶνε ἄνθρωπος· ἡ ψυχὴ εἶνε ὁποὺ βλέπει, ἀκούει, ὁμιλεῖ, περιπατεῖ, μανθάνει ἐπιστήμας, δίδει ζωὴν εἰς τὸ σῶμα καὶ δὲν τὸ ἀφήνει νὰ βρωμήση. Καὶ ἅμα ἔβγη ἡ ψυχή, τότε βρωμά, σκουληκιάζει τὸ σῶμα. Τὸ κορμὶ ἔχει τὰ ὄμματα, μὰ δὲν βλέπει· ἔχει τὰ ὦτα, μὰ δὲν ἀκούει· ὁμοίως καὶ αἱ λοιπαὶ αἰσθήσεις τοῦ σώματος. Ὅλα ἐνεργοῦνται διὰ τῆς ψυχῆς.

-Τὸν κλαίετε τὸν ἀποθαμένον; -Τὸν κλαίομεν. -Ὡς φαίνεται, σᾶς πονεῖ δι᾿ αὐτόν. Καὶ πόσας ἡμέρας τὸν φυλάγετε; -Δυὸ - τρεῖς ὥρας. -Τόσην ἀγάπην ἔχετε εἰς τὸν ταλαίπωρον; Ἀπὸ τὴν σήμερον νὰ μὴ τὸν θάπτετε, ἀλλὰ νὰ τὸν φυλάττετε εἰκοσιτέσσαρες ὧρες· καὶ νὰ μαζεύεσθε ὅλοι, μικροὶ καὶ μεγάλοι, καὶ νὰ στοχάζεσθε καλά, διότι καλύτερος διδάσκαλος δὲν εἶνε ἄλλος ἀπὸ τὸν θάνατον. Καὶ μὴ τοὺς κλαίετε τοὺς ἀποθαμένους, διότι βλάπτετε καὶ τὸν ἑαυτόν σας καὶ ἐκείνους. Καὶ αἱ γυναῖκες ὅσες ἔχετε λερωμένες μπόλιες νὰ τὰς ρίψετε.

Ὅταν ἔκαμεν ὁ Θεὸς τὸν ἄνδρα, ἔλαβεν ὁ πανάγαθος μίαν πλευρὰν ἀπ᾿ αὐτὸν καὶ ἔκαμε τὴν γυναίκα, καὶ τοῦ τὴν ἔδωκε διὰ σύντροφον. Ἴσια τὴν ἔκαμεν ὁ Θεὸς τὴν γυναίκα μὲ τὸν ἄνδρα, ὄχι κατωτέρα. Ἐδῶ πῶς τὰς ἔχετε τὰς γυναῖκας; -Διὰ κατωτέρας. -Ἀνίσως, ἀδελφοί μου, καὶ θέλετε νὰ εἶσθε καλύτεροι οἱ ἄνδρες ἀπὸ τὰς γυναῖκας, πρέπει νὰ κάμνετε καὶ ἔργα καλύτερα ἀπὸ αὐτάς· εἰ δὲ καὶ αἱ γυναῖκες κάμνουν καλύτερα καὶ πηγαίνουν εἰς τὸν παράδεισον καὶ ἡμεῖς εἰς τὴν κόλασιν, τί μᾶς ὠφελεῖ; Εἴμεθα ἄνδρες καὶ κάμνομεν χειρότερα. 

Ἐγὼ βλέπω ἐδῶ ποὺ περιπατῶ καὶ διδάσκω· εἶπα ἕνα λόγον διὰ τὰς γυναῖκας καὶ σκέπτονται νὰ ρίψουν τὰ περιττὰ σκουλαρίκια, δακτυλίδια, καὶ μὲ ἤκουσαν εὐθύς (22). Βλέπω ὁποὺ τρέχουν νὰ ἐξομολογηθοῦνε. Εἶπα καὶ ἕνα λόγον διὰ τοὺς ἄνδρας· φυσικὸν εἶνε τοῦ ἀνδρὸς ὅταν πηγαίνῃ πενήντα χρονῶν νὰ βγάνη γένεια· καὶ ἐγὼ βλέπω ἐδῶ καὶ εἶνε ἑξήντα καὶ ὀγδοήντα χρονῶν γέροντες, καὶ ἀκόμη ξυρίζονται. Δὲν τὸ ἐντρέπεσθε νὰ ξυρίζεσθε; Δὲν ἤξευρεν ὁ Θεὸς ὁποὺ ἔδωκε τὰ γένεια; Καὶ καθὼς εἶνε ἄπρεπον μία γυναίκα γερόντισσα νὰ στολίζεται καὶ νὰ βάνη φτιασίδια, ὁμοίως καὶ ἕνας γέρων, ὅταν ξυρίζεται. 

Τὸ σιτάρι, ὅταν παίρνη καὶ ἀσπρίζη, τί θέλει; Θερισμόν. Ὁμοίως καὶ ὁ ἄνθρωπος, ὅταν παίρνη καὶ ἀσπρίζη, τί φανερώνει; Τὸν θάνατον. Εἶνε κανένας ἐδῶ καὶ θέλει νὰ ἀφήσῃ τὰ γένεια του; Ἂς σηκωθῆ νὰ μοῦ τὸ εἰπῆ, νὰ γίνωμεν ἀδελφοί, νὰ τὸν εὐχηθῶ καὶ ἐγώ, καὶ νὰ βάλω καὶ ὅλους τοὺς χριστιανοὺς νὰ τὸν συγχωρήσωσι. -Ἐγὼ εἶμαι, διδάσκαλε. -Καλά, ἔχε τὴν εὐχήν μου. 

Παρακαλεῖτε τὸν Θεὸν δι᾿ ἐμένα τὸν ἁμαρτωλόν, νὰ παρακαλῶ καὶ ἐγὼ διὰ λόγου σας, ὅσον καιρὸν καὶ ἂν ζήσω. Τὸ κάμνετε; -Τὸ κάμνομεν, ἅγιε τοῦ Θεοῦ. -Σᾶς παρακαλῶ, χριστιανοί μου, νὰ εἰπῆτε, δι᾿ ὅσους ἀφήσουν τὰ γένεια, τρεῖς φορές: Ὁ Θεὸς συγχωρήσαι καὶ ἐλεήσαι αὐτούς. Ζητήσατε καὶ ἡ εὐγένειά σας συγχώρησιν, καὶ ἄμποτε καὶ σᾶς φωτίσῃ ὁ Θεός, καθὼς ἀφήκατε τὰ γένεια, νὰ ἀφήσετε καὶ τὰς ἁμαρτίας. Καὶ ἐσεῖς οἱ νέοι νὰ τοὺς τιμᾶτε· καὶ ἂν τύχῃ ἕνας ἄνθρωπος καὶ εἶνε τριάντα χρόνων ὁποὺ ἄφησε τὰ γένειά του, ἔτυχε καὶ ἕνας 50 ἢ 60 ἢ 100 καὶ ξυρίζεται, νὰ βάλῃς ἐκεῖνον ὁποὺ ἄφησε τὰ γένεια παραπάνω νὰ καθήση ἀπὸ ἐκεῖνον ὁποὺ ξυρίζεται, τόσον εἰς τὴν ἐκκλησίαν, ὅσον καὶ εἰς τὸ τραπέζι. Δὲν σᾶς λέγω πάλιν ὅτι τὰ γένεια σᾶς πᾶνε εἰς τὸν παράδεισον, ἀλλὰ τὰ καλὰ ἔργα. Καὶ τὰ φορέμετά σου νὰ εἶνε ταπεινά, καὶ τὸ φαγί σου καὶ τὸ πιοτό σου, καὶ ὅλη σας ἡ συμπεριφορὰ νὰ εἶνε χριστιανική, διὰ νὰ δίδετε καλὸν παράδειγμα καὶ εἰς τοὺς ἄλλους.

Ὁ ἄνδρας, ἀδελφοί μου, ἐγέννησε τὴν γυναίκα ἀπὸ τὴν πλευράν του χωρὶς γυναίκα, καὶ πάλιν ἔγινε γερός. Ἐδανείσθη ἐκείνη τὴν πλευρὰν ἀπὸ τὸν ἄνδρα καὶ τὴν ἐχρεωστοῦσε. Ἐγεννήθησαν ὡσὰν τὰ ἄστρα τοῦ οὐρανοῦ γυναῖκες εἰς τὸν κόσμον, ἀλλὰ δὲν ἐφάνη καμία ἀξία νὰ γεννήση ἄνδρα, νὰ πληρώση τὴν πλευρὰν ὁποὺ ἐχρεωστοῦσε, παρὰ ἡ Δέσποινα Θεοτόκος, ὁποὺ ἠξιώθη διὰ τὴν καθαρότητά της καὶ ἐγέννησε τὸν γλυκύτατον Χριστὸν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου, χωρὶς ἄνδρα, παρθένος, καὶ πάλιν ἔμεινε παρθένος, καὶ ἐπλήρωσεν ἐκείνην τὴν πλευράν. Ἀκούετε, ἀδελφοί μου, τί χαρμόσυνα μυστήρια ἔχει ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία; Μὰ τὰ ἔχει κρυμμένα καὶ θέλουν ξεσκέπασμα. Διὰ τοῦτο νὰ μάθετε ὅλοι σας γράμματα, διὰ νὰ καταλαμβάνετε πῶς περιπατεῖτε. 

Πρέπει καὶ σύ, ὦ ἄνδρα, νὰ μὴ μεταχειρίζεσαι τὴν γυναῖκα σου ὡσὰν σκλάβα, διότι πλάσμα τοῦ Θεοῦ εἶνε καὶ ἐκείνη καθὼς καὶ σύ. Τόσον ἐσταυρώθηκεν ὁ Θεὸς δι᾿ ἐσέ, ὅσον καὶ δι᾿ ἐκείνην. Πατέρα λέγεις ἐσὺ τὸν Θεόν, πατέρα τὸν λέγει καὶ ἐκείνη. Ἔχετε μίαν πίστιν, ἕνα βάπτισμα· Δὲν τὴν ἔχει ὁ Θεὸς κατωτέραν. Διὰ τοῦτο δὲν τὴν ἔκαμεν ἀπὸ τὸ κεφάλι, διὰ νὰ μὴ καταφρονῆ τὸν ἄνδρα. Ὁμοίως πάλιν δὲν τὴν ἔκαμεν ἀπὸ τὰ ποδάρια, διὰ νὰ μὴ καταφρονῆ ὁ ἄνδρας τὴ γυναίκα. Ὠνόμασεν ὁ Θεὸς τὸν ἄνδρα Ἀδάμ, τὴν δὲ γυναίκα Εὔαν. 

Ἔκαμε καὶ ἕναν παράδεισον εἰς τὸ μέρος τῆς ἀνατολῆς ὅλον χαρὰ καὶ εὐφροσύνη· μήτε πείνα, μήτε δίψα, μήτε ἀρρώστια, μήτε κανὲν λυπηρόν. Τοὺς ἐστόλισε μὲ τὰ ἑπτὰ χαρίσματα τοῦ Παναγίου Πνεύματος. Τοὺς ἔβαλε μέσα εἰς τὸν παράδεισον νὰ χαίρωνται ὡς ἄγγελοι. Λέγει ὁ Θεὸς τοῦ Ἀδὰμ καὶ τῆς Εὔας: Ἐγὼ νὰ ὁποὺ σᾶς ἔκαμα ἀνθρώπους λαμπροτέρους ἀπὸ τὸν ἥλιον. Σᾶς ἔβαλα μέσα εἰς τὸν παράδεισον, νὰ χαίρεσθε ἀπὸ ὅλα τὰ ἀγαθὰ τοῦ παραδείσου. Μὰ διὰ νὰ γνωρίζετε πὼς ἔχετε Θεὸν ποιητὴν καὶ πλάστην σας, σᾶς δίδω μίαν παραγγελίαν· μόνον ἀπὸ μίαν συκὴν νὰ μὴ φάγητε σύκα· μὰ νὰ ἠξεύρητε καὶ αὐτό, πὼς ἀνίσως καὶ παραβῆτε τὴν προσταγήν μου καὶ φάγετε, θὰ ἀποθάνετε. 

Καὶ ἔτσι τοὺς ἄφησεν ὁ Θεὸς μέσα εἰς τὸν παράδεισον καὶ ἐχαίροντο ὡς ἄγγελοι. Διὰ τοῦτο τοὺς ἐστόλισεν ὁ πανάγαθος Θεὸς μὲ τὴν ἐντροπήν, καὶ ἡ ἐντροπὴ νὰ τοὺς φυλάγη ἀπὸ κάθε ἁμαρτίαν, μὰ περισσότερον τὴν γυναίκα. Διὰ τοῦτο, χριστιανοί μου, ὅσον καὶ θυγατέρες τοῦ Χριστοῦ μου, ὅσον ἠμπορεῖτε, νὰ εἶσθε σκεπασμένες μὲ τὴν ἐντροπήν, καὶ φαίνεσθε ὡσὰν μάλαμα.

Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός 

Πηγή: ἐδῶ 

Ἡ ἀπιστία τῶν παιδιῶν ὀφείλεται στοὺς γονεῖς; - π. Σωφρόνιος Σαχάρωφ

- Τὰ παιδιὰ μας ἔγιναν ἀνίκανα γιὰ τὴν πίστη ἐξ αἰτίας τῶν γονέων.

- Πῶς ἢ γιατί συμβαίνουν ὅλα αὐτά;

[...]Ἐπειδὴ οἱ γυναῖκες τῆς ἐποχῆς μας ἔχασαν τὴν ὑψηλὴ αὐτὴ συνείδηση, ἄρχισαν νὰ γεννοῦν προπαντὸς κατὰ σάρκα. Τὰ παιδιὰ μας ἔγιναν ἀνίκανα γιὰ τὴν πίστη. Συχνὰ ἀδυνατοῦν νὰ πιστέψουν ὅτι εἶναι εἰκόνα τοῦ Αἰωνίου Θεοῦ. 

Ἡ μεγαλύτερη ἁμαρτία στὶς ἡμέρες μας ἔγκειται στὸ ὅτι οἱ ἄνθρωποι βυθίστηκαν στὴν ἀπόγνωση καὶ δὲν πιστεύουν πιὰ στὴν Ἀνάσταση. Ὁ θάνατος τοῦ ἀνθρώπου ἐκλαμβάνεται ἀπὸ αὐτοὺς ὡς τελειωτικὸς θάνατος, ὡς ἐκμηδένιση, ἐνῶ πρέπει νὰ θεωρεῖται ὡς στιγμὴ ἀλλαγῆς τῆς μορφῆς τῆς ὑπάρξεώς μας ὡς ἡμέρα γεννήσεώς μας στὴν ἀνώτερη ζωή, σὲ ὁλόκληρο πλέον τὸ πλήρωμα τῆς ζωῆς ποὺ ἀνήκει στὸ Θεό. 

Ἀλήθεια, τὸ Εὐαγγέλιο λέει: «Ὁ πιστεύων εἰς τὸν Υἱὸν ἔχει ζωὴν αἰώνιον ὁ δὲ ἀπειθὼν τῷ Υἱῷ οὐκ ὄψεται ζωὴν» (Ἰωάν. 3,36). «Ἀμήν, ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι… ὁ πιστεύων τῷ πέμψαντί με ἔχει ζωὴν αἰώνιον, καὶ εἰς κρίσιν οὐκ ἔρχεται, ἀλλὰ μεταβέβηκεν ἐκ τοῦ θανάτου εἰς τὴν ζωὴν» (Ἰωάν. 5,24). «Ἀμήν, ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐὰν τις τὸν λόγον τὸν ἐμὸν τηρήσῃ, θάνατον οὐ μὴ θεωρήσῃ εἰς τὸν αἰῶνα» (Ἰωάν. 8,51). Παρόμοιες λοιπὸν ἐκφράσεις μποροῦμε νὰ ἀναφέρουμε πολλές.Συχνὰ ἀκούω ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους: Πῶς ἢ γιατί συμβαίνουν ὅλα αὐτά;

Γιατί ἡ πλειονότητα τῶν ἀνθρώπων ἔχασε τὴν ἱκανότητα νὰ πιστεύει; Δὲν εἶναι ἄραγε ἡ νέα ἀπιστία συνέπεια τῆς εὐρύτερης μορφώσεως, ὅταν αὐτὸ ποὺ λέει ἡ Γραφὴ γίνεται μύθος, ἀπραγματοποίητο ὄνειρο;

Ἡ πίστη, ἡ ἱκανότητα γιὰ τὴν πίστη, δὲν ἐξαρτᾶται πρωτίστως ἀπὸ τὸν βαθμὸ μορφώσεως τοῦ ἀνθρώπου. Πράγματι παρατηροῦμε ὅτι στὴν ἐποχή μας, κατὰ τὴν ὁποία διαδίδεται ἡ μόρφωση, ἡ πίστη ἐλαττώνεται, ἐνῶ θὰ ἔπρεπε οὐσιαστικὰ νὰ συμβαίνει τὸ ἀντίθετο ὅσο δηλαδὴ πλατύτερες γίνονται οἱ γνώσεις τοῦ ἀνθρώπου, τόσο περισσότερες ἀφορμὲς ἔχει γιὰ νὰ ἀναγνωρίζει τὴ μεγάλη σοφία τῆς δημιουργίας τοῦ κόσμου. Σὲ τί λοιπὸν συνίσταται ἡ ρίζα τῆς ἀπιστίας;

Πρὶν ἀπ’ ὅλα ὀφείλουμε νὰ ποῦμε ὅτι τὸ θέμα αὐτὸ εἶναι πρωτίστως ἔργο τῶν γονέων, τῶν πατέρων καὶ τῶν μητέρων. Ἂν οἱ γονεῖς φέρονται πρὸς τὴν πράξη τῆς γεννήσεως τοῦ νέου ἄνθρωπου μὲ σοβαρότητα, μὲ τὴ συνείδηση ὅτι τὸ γεννώμενο βρέφος μπορεῖ νὰ εἶναι ἀληθινὰ «υἱὸς ἀνθρώπου» κατ’ εἰκόνα τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀνθρώπου, δηλαδὴ τοῦ Χριστοῦ, τότε προετοιμάζονται γιὰ τὴν πράξη αὐτὴ ὄχι ὅπως συνήθως γίνεται αὐτό. Νὰ ἕνα ὑπέροχο παράδειγμα ὁ Ζαχαρίας καὶ ἡ Ἐλισάβετ προσεύχονταν γιὰ πολὺ καιρὸ νὰ τοὺς χαρισθεῖ τέκνο… Καὶ τί συνέβη λοιπόν; «Ὤφθη δὲ αὐτῷ (τῷ Ζαχαρίᾳ) ἄγγελος Κυρίου ἐστὼς ἐκ δεξιῶν τοῦ θυσιαστηρίου τοῦ θυμιάματος. Καὶ ἐταράχθη Ζαχαρίας ἰδών, καὶ φόβος ἐπέπεσεν ἐπ’ αὐτόν. Εἶπε δὲ πρὸς αὐτὸν ὁ ἄγγελος μὴ φοβοῦ, Ζαχαρία διότι εἰσηκούσθη ἡ δέησίς σου, καὶ ἡ γυνή σου Ἐλισάβετ γεννήσει υἱὸν σοι, καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰωάννην καὶ ἔσται χαρὰ σοι καὶ ἀγγαλίασις, καὶ πολλοὶ ἐπὶ τῇ γεννήσει αὐτοῦ χαρήσονται. Ἔσται γὰρ μέγας ἐνώπιόν τοῦ Κυρίου… καὶ Πνεύματος Ἁγίου πλησθήσεται ἔτι ἐκ κοιλίας μητρὸς αὐτοῦ, καὶ πολλοὺς τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ ἐπιστρέψει ἐπὶ Κύριον τὸν Θεὸν αὐτῶν» (Λουκ. 1,11-16).

Βλέπουμε μάλιστα στὴ συνέχεια ὅτι ὁ Ἰωάννης, εὑρισκόμενος ἀκόμη στὴν κοιλιὰ τῆς μητέρας του, ἀναγνώρισε τὴν ἐπίσκεψη τῆς μητέρας τοῦ Χριστοῦ, σκίρτησε ἀπὸ χαρὰ καὶ ἡ χαρὰ του μεταδόθηκε στὴ μητέρα του. Τότε ἐκείνη γέμισε μὲ προφητικὸ πνεῦμα. Ἄλλο παράδειγμα εἶναι ἡ προφήτιδα Ἄννα.

Ἔτσι καὶ τώρα ἂν οἱ πατέρες καὶ οἱ μητέρες θὰ γεννοῦν παιδιὰ συναισθανόμενοι τὴν ἄκρα σπουδαιότητα τοῦ ἔργου αὐτοῦ, τότε τὰ παιδιά τους θὰ γεμίζουν ἀπὸ Πνεῦμα Ἅγιο, ἤδη ἀπὸ τὴν κοιλιὰ τῆς μητέρας καὶ ἡ πίστη στὸν Θεό, τὸν Δημιουργὸ τῶν ἁπάντων, ὡς πρὸς τὸν Πατέρα τους, θὰ γίνει γι’ αὐτὰ φυσική, καὶ καμία ἐπιστήμη δὲν θὰ μπορέσει νὰ κλονίσει τὴν πίστη αὐτή, γιατί «τὸ γεννώμενον ἐκ Πνεύματος πνεῦμα ἐστίν». 

Ἡ ὕπαρξη λοιπὸν τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ ἐγγύτητά του σὲ μᾶς εἶναι γιὰ μία τέτοια ψυχὴ ὀφθαλμοφανὲς γεγονός. Καὶ ἡ ἀπιστία τῶν πολυμαθῶν ἢ τῶν ἀμαθῶν στὰ μάτια τῶν τέκνων αὐτῶν τοῦ Θεοῦ θὰ εἶναι ἁπλῶς ἀπόδειξη ὅτι οἱ ἄνθρωποι ἐκεῖνοι δὲν γεννήθηκαν ἀκόμη Ἄνωθεν, καὶ ἀκριβῶς ἐξαιτίας τοῦ γεγονότος αὐτοῦ δὲν πιστεύουν στὸν Θεό, διότι εἶναι ἐξολοκλήρου σάρκα, γεννημένοι ἀπὸ σάρκα.

Ἐκεῖνο ὅμως ποὺ ἀποτελεῖ πραγματικὸ πρόβλημα γιὰ τὴν Ἐκκλησία, τὸν προορισμό της, εἶναι τὸ πῶς νὰ πείσει τοὺς ἀνθρώπους ὅτι εἶναι ἀληθινὰ τέκνα καὶ θυγατέρες τοῦ αἰωνίου Πατρὸς πῶς νὰ δείξει στὸν κόσμο τὴ δυνατότητα μιᾶς ἄλλης ζωῆς, ὅμοιας πρὸς τὴ ζωὴ τοῦ ἰδίου τοῦ Χριστοῦ, ἢ τὴ ζωὴ τῶν προφητῶν καὶ τῶν ἁγίων. Ἡ Ἐκκλησία ὀφείλει νὰ φέρει στὸν κόσμο ὄχι μόνο τὴν πίστη στὴν ἀνάσταση, ἀλλὰ καὶ τὴ βεβαιότητα γι’ αὐτήν. Τότε περιττεύει ἡ ἀπαίτηση γιὰ ὁποιεσδήποτε ἄλλες ἠθικιστικὲς διδασκαλίες.

 π. Σωφρόνιος Σαχάρωφ

www.agiazoni.gr

Γάμοι μὲ σεμνότητα- Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος

Ἄν οἱ γάμοι γίνονται ἔτσι (μέ σεμνότητα), τότε θά 

μπορέσουμε μέ πολλή εὐκολία νά ὁδηγήσουμε καί τά 

παιδιά στήν ἀρετή.


Γιατί, ὅταν ἡ μητέρα εἶναι τόσο σεμνή καί ἁγνή 

καί ἔχει καθέ ἀρετή, ὁπωσδήποτε θά μπορέσει νά 

κατακτήσει καί τόν ἄνδρα της καί νά τόν 

αἰχμαλωτίσει στήν ἀγάπη της.


Καί, ἀφοῦ τόν κατακτήσει, θά τόν ἔχει πολύ 

πρόθυμο βοηθό στή φροντίδα γιά τά παιδιά καί ἔτσι 

θά προσελκύσει καί τό Θεό στήν ἴδια αὐτή φροντίδα· 

καί ὅταν Ἐκεῖνος βοηθεῖ στήν καλή αὐτη 

προσπάθεια  καί ἀσκεῖ τίς ψυχές τῶν παιδιῶν, 

δέν θά συμβεῖ τίποτε τό δυσάρεστο, ἀλλά καί τά 

πράγματα τῆς οἰκογένειας θά πηγαίνουν καλά...



  Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος 

PG 51, 240  Ἐγκώμιον εἰς Μάξιμον ΕΠΕ 27, 208 

 

Πῶς μπορεῖ νὰ δημιουργηθεῖ ἕνας εὐγενέστερος κόσμος - π. Ἰωήλ Γιαννακόπουλος

Χρειάζονται καλές μητέρες. 

Μία σωστή χριστιανὴ μητέρα εἶναι 

τό στήριγμα τῆς οἱκογένειας, 

τῆς κοινωνίας, 

τῆς Ἐκκλησίας καί 

τοῦ Ἔθνους. 

Μόνο μὲ ἅγιες χριστιανές μητέρες  

μὲ πρότυπο τῆς Παναγία καὶ 

τὶς ὑπέροχες ἁγίες μορφὲς χριστιανῶν μητέρων,

 μπορεῖ νὰ δημιουργηθεῖ 

ἕνας εὐγενέστερος κόσμος... 

π. Ἰωήλ Γιαννακόπουλος 

Πηγή: Ὀρθόδοξος Πνευματικὴ πανοπλία,«Ὀρθόδοξος Κυψέλη»,  σελ. 143. 

 

Πῶς δημιουργήθηκε ἡ γυναίκα

Ἡ γυναῖκα πλάστηκε ἀπὸ τὸ πλευρὸ τοῦ ἄνδρα. 

Δὲν δημιουργήθηκε ἀπὸ τὸ μυαλό του γιὰ νὰ τὸν κυβερνάει. 

Οὔτε ἀπὸ τὸ πόδι του γιὰ νὰ τὴν ποδοπατάει. 

Δημιουργήθηκε ἀπὸ τὸ πλευρό του, γιὰ νὰ εἶναι ἰσοδύναμη μ᾿ αὐτόν. 

Κάτω ἀπὸ τὸ μπράτσο του, γιὰ νὰ τὴν προστατεύει. 

Κοντὰ στὴν καρδιά του γιὰ νὰ τὴν ἀγαπάει.

 Πηγή: iamatikos.gr

Ὁ γάμος ὡς μυστήριο - π. Γεωργίου Καψάνη

« ... Αὐτὸ ποὺ γίνεται στὴ Θεία Εὐχαριστία γίνεται καὶ στὸ Μυστήριο τοῦ Γάμου. Οἱ σύζυγοι ἑνώνονται μὲ τὸ Χριστὸ καὶ διὰ τοῦ Χριστοῦ μεταξύ τους σὲ μία αἰωνία καὶ θεανθρώπινη ἕνωση. Ἀπὸ μία ἕνωση τοῦ παλαιοῦ, ἀρρωστημένου κόσμου μεταμορφώνονται σὲ μία ὑγιῆ «ἐν Χριστῷ» ἕνωση μέσα στὴν καινὴ κτίση τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

Ἁπλούστερα: Μὲ τὸ Μυστήριο τοῦ Γάμου δὲν ἑνώνεται μόνο ὁ γαμπρὸς καὶ ἡ νύφη, ἀλλ’ ἑνώνεται μαζί τους καὶ ὁ Χριστὸς ἢ μᾶλλον καὶ οἱ δύο ἑνώνονται «ἐν τῷ Χριστῷ», ὁ ὁποῖος κάνει ἔτσι τὴν ἕνωσή τους ἁγία, τέλεια, ὑγιῆ, θεανθρώπινη.

Ἐννοεῖται ὅτι γιὰ νὰ εἶναι ὁ γάμος ἕνα γεγονὸς μεταμορφώσεως στὶς διαστάσεις τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, δὲν ἀρκεῖ ἀπὸ μέρους τῶν μελλονύμφων τυπικὴ παρακολούθηση τῆς ἱερολογίας τοῦ Γάμου χωρὶς καμία συνειδητὴ συμμετοχὴ στὸ τελούμενο Μυστήριο.

Μετὰ ἀπὸ μία συνειδητὴ συμμετοχὴ στὸ Μυστήριο ἱδρύεται ἕνα νέο «σπίτι», μία μικρὴ Ἐκκλησία, ἕνα μικρὸ Βασίλειο τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Εἶναι χαρακτηριστικὸ ὅτι τὸ Μυστήριο ἀρχίζει, ὅπως καὶ τὰ ἄλλα Μυστήρια, μὲ τὴν εὐλογία τῆς Ἁγίας Τριάδος: «Εὐλογημένη ἡ Βασιλεία τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος…». Ὅ,τι ἑνώνει τοὺς συζύγους δὲν εἶναι μόνον ἡ φυσικὴ ἕλξη τῶν δύο φύλων, ἡ κοινωνικὴ σκοπιμότητα κ.τ.λ. ἀλλὰ πρώτιστα ὅλων ὁ Χριστός. Εἰς τὸ νέο σπίτι δὲν βασιλεύει αὐταρχικὰ ὁ ἄνδρας ἢ ἡ γυναίκα, ἀλλὰ ὁ Χριστός, διότι καὶ οἱ δύο θέλουν νὰ κάνουν τὸ θέλημα τοῦ Χριστοῦ καὶ ὄχι τὸ δικό τους θέλημα. Μὲ τὴν ἵδρυση τῆς Χριστιανικῆς οἰκογένειας ἱδρύεται ἕνα μικρὸ Βασίλειο τοῦ Θεοῦ. Οἱ σύζυγοι κατὰ τὴν ἱεροτελεστία στεφανώνονται ὡς βασιλεῖς, ἐνῶ ψάλλεται τὸ «Κύριε ὁ Θεὸς ἡμῶν δόξῆ καὶ τιμῇ στεφάνωσον αὐτούς».

Εἶναι τόσον ἁγία ἡ θεανθρωπίνη ἕνωση τοῦ κατὰ Θεὸν Γάμου, ὥστε ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, τὸ στόμα τοῦ Χριστοῦ, παρομοιάζει τὴ σχέση τῶν συζύγων μὲ τὴ σχέση τοῦ Χριστοῦ πρὸς τὴν Ἐκκλησία. «Τὸ μυστήριον τοῦτο μέγα ἐστὶν ἐγὼ δὲ λέγω εἰς Χριστὸν καὶ εἰς τὴν Ἐκκλησίαν» (Ἐφεσ. 5, 32).

Ἐννοεῖται ὅμως ὅτι γιὰ νὰ εἶναι ὁ γάμος μία φανέρωση καὶ μία ἀποκάλυψη τοῦ γάμου τοῦ Χριστοῦ μὲ τὴν Ἐκκλησία, πρέπει οἱ σύζυγοι συνεχῶς νὰ ξεπερνοῦν τὸν παλαιὸ ἄνθρωπο ποὺ κρύβουν μέσα τους, νὰ σταυρώνουν τὸν ἐγωισμὸ καὶ τὰ πάθη τους καὶ νὰ ἀποκτοῦν σὲ βάθος τὴν ἁγία ἀρετὴ τῆς ταπεινοφροσύνης. Ἀπὸ τὴν ἄποψη αὐτὴ ὁ Γάμος εἶναι μία συμμετοχὴ στὸ θάνατο καὶ τὴν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ.

Κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ ζήσει τὴν καινή, δηλ. νέα, ἀναστημένη ζωὴ τοῦ Χριστοῦ, ἐὰν δὲν σταυρωθεῖ πρῶτα μαζί του καὶ δὲν θάψει τὸν παλαιὸ ἄνθρωπο. Οἱ δύο σύζυγοι βοηθοῦνται ἀμοιβαία νὰ σταυρώσουν τὸν παλαιὸ ἄνθρωπο. Αὐτὸ εἶναι πολὺ δύσκολο. Εἶναι ἕνα εἶδος μαρτυρίου. Δὲν εἶναι τυχαῖο ὅτι στὴν ἀκολουθία τοῦ Γάμου ψάλλεται τὸ «Ἅγιοι Μάρτυρες, οἱ καλῶς ἀθλήσαντες καὶ στεφανωθέντες…», ἐνῶ γίνεται μία λιτανεία στὴ ὁποία προηγεῖται ὁ Ἱερέας κρατώντας τὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο. Ἡ λιτανεία αὐτὴ μᾶς ὑπενθυμίζει ὅτι ὁ Γάμος εἶναι μία συνεχὴς πορεία τῶν συζύγων πρὸς τὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἕνας συνεχὴς ἀγῶνας γιὰ τὴν κατάκτηση τῆς ἁγιότητας. Ἡ πορεία αὐτὴ τῶν συζύγων θὰ γίνει προηγουμένου τοῦ Χριστοῦ καὶ τοῦ Εὐαγγελίου στὸ μαρτυρικὸ δρόμο τοῦ καθημερινοῦ τους ἀγῶνα νὰ ἀπαρνοῦνται τὸν κακὸ ἑαυτό τους καὶ νὰ κάνουν τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, προσφερόμενοι στὸ σύντροφο τῆς ζωῆς τους.

Ἐὰν οἱ χριστιανοὶ σύζυγοι δὲν ἀποδεχτοῦν τὸ γάμο τους ὡς ἀγώνα καὶ θυσία, πῶς θὰ ἐπιζήσει ἡ σχέση τους ὅταν ἐμφανισθοῦν οἱ πρῶτες δυσκολίες;

Αὐτὰ δὲν ἐξαντλοῦν τὴν ὀρθόδοξη θεολογία τοῦ γάμου. Ἀποτελοῦν ἁπλῶς ὁρισμένες εἰσαγωγικὲς σκέψεις.

Πρέπει πάντως νὰ κατανοηθεῖ ὅτι ὁ γάμος καὶ ἡ οἰκογένεια δὲν μποροῦν νὰ σωθοῦν, ἐὰν οἱ χριστιανοὶ σύζυγοι δὲν κατηχηθοῦν καὶ δὲν ἀποκτήσουν συνείδηση τῆς οὐσίας τοῦ γάμου, ὡς Μυστηρίου τῆς Ἐκκλησίας.

Πολλὰ ἔχουμε νὰ κάνουμε πρὸς τὴν κατεύθυνση αὐτὴ οἱ ποιμένες τῆς Ἐκκλησίας μας. Τὸ ἔργο μας δὲν εἶναι ἔργο ληξιάρχου – εὐλογίας καὶ καταγραφῆς ἑνὸς κοινωνικοῦ γεγονότος – ἀλλὰ ἔργο ποιμένα καὶ χειραγωγοῦ ἐν Χριστῷ.

Οἱ μελλόνυμφοι, οἱ νεόνυμφοι καὶ οἱ ἔγγαμοι χριστιανοὶ πρέπει νὰ διδαχτοῦν ἀπὸ τοὺς ποιμένες τους ποιὰ σημασία ἔχει ὁ γάμος τους, γιατί εἶναι «μυστήριον» καὶ πῶς μποροῦν “ἀξίως” νὰ περάσουν τὴν ἔγγαμη ζωή τους. Στὸ δύσκολο αὐτὸ ἔργο μας – ἔργο πράγματι ποιμαντικὸ- πρέπει νὰ βοηθηθοῦμε καὶ ἀπὸ τοὺς λαϊκοὺς ἀδελφούς, ποὺ εἶναι “τὰ χέρια καὶ τὰ πόδια ” τῶν κληρικῶν.

Ὁ ἁγιασμὸς καὶ ἡ σωτηρία τοῦ γάμου καὶ τῆς οἰκογένειας δὲν εἶναι ἔργο μόνον τοῦ Ἐπισκόπου καὶ τῶν Πρεσβυτέρων, ἀλλ’ ὁλόκληρης τῆς κοινότητος, τῆς ἐνορίας καὶ γι’ αὐτὸ ὅλοι καλοῦνται νὰ συμπαρασταθοῦν στοὺς ποιμένες ὁ καθένας κατὰ τὴν κλήση του καὶ τὸ δοθὲν χάρισμα ποὺ πῆρε».

π. Γεώργιος Καψάνης 

 

+ πρώην Καθηγούμενος Ἱ. Μ. Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγ. Ὄρους

 

Ἀπόσπασμα κειμένου ἀπό τήν agiazoni.gr

 

 

Η Πνευματική ζωή μέσα στήν Οὶκογένεια - π. Μωϋσῆς Ἁγιορείτης

https://www.pemptousia.gr/2016/03/i-pnevmatiki-zoi-mesa-stin-ikogenia/