Περὶ σιωπῆς - Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης

 

 

Ἡ  σιωπή, εἶναι μία μεγάλη ἐνδυνάμωση τοῦ Ἀοράτου Πολέμου καὶ μία σίγουρη ἑλπίδα τῆς νίκης.

 

Ἡ σιωπή, εἶναι πολὺ ἀγαπημένη ἀπὸ ἐκεῖνον, ποὺ δὲν ἐμπιστεύεται τὸν ἑαυτό του, ἀλλὰ ἑλπίζει στὸν Θεό.

Ἡ σιωπὴ εἶναι φύλακας τῆς ἱερᾶς προσευχῆς καὶ θαυμαστὴ βοήθεια στὴν ἐκγύμναση τῶν ἀρετῶν καὶ ἀκόμη εἶναι σημεῖο φρονιμάδας.

Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης

 

Πηγή: ἐδῶ

Περί μετανοίας - Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης

 

Ἂν ὁ ἄνθρωπος δὲν γνωρίσει πόσο κακὸ εἶναι ἡ ἁμαρτία, δὲν μπορεῖ νὰ μετανοήσει.


Ἐὰν ἥθελες νὰ ταξιδέψεις στὴν Ἰνδία, θὰ ἔπρεπε νὰ προετοιμάσεις μὲ μεγάλη φροντίδα, ὅλα τὰ ἀπαραίτητα γιὰ ἕνα τόσο μεγάλο ταξίδι καὶ τώρα ποὺ πρόκειται νὰ περάσεις στὴν μελλοντική ζωή, ἀντέχει ἡ καρδιά σου, νὰ κάνεις αὐτὸ τὸ μεγάλο ταξίδι ἀνέτοιμος;


Ἀποφάσισε νὰ ἀλλάξεις τὴ ζωή σου, νοιώσε ντροπή, ποὺ στερήθηκες τόσο καιρὸ τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ καὶ ὁμολόγησε μπροστὰ στὸν Θεὸ τὶς ἁμαρτίες σου, εὐχαρίστησέ Τον γιὰ τὴν μεγάλη ὑπομονή, μὲ τὴν ὁποία σὲ περίμενε μέχρι τώρα καὶ δὲν σὲ καταδίκασε στὸν Ἅδῃ.


Ἐσὺ ποὺ ἀκολούθησες τὸ παράδειγμα τοῦ ἀσώτου υἱοῦ, μὲ τὸ νὰ ἁμαρτήσεις, ἀκολούθησε ἀκόμη καὶ τὸ παράδειγμά του, μὲ τὸ νὰ μετανοήσεις.


Νὰ ξέρεις, ὅτι τὰ μέρη τῆς μετανοίας εἶναι τρία: α) Συντριβή β)Ἐξομολόγηση καὶ γ) Ἰκανοποίηση.

 

 Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης

 

Πηγή: ἐδῶ 

Α΄& Β΄ εὕρεσις τῆς Τιμίας κεφαλῆς τοῦ Ἁγίου Προφήτου, προδρόμου καὶ βαπτιστοῦ Ἰωάννη

 

Ἐκ γῆς προφαίνει Πρόδρομος σεπτὴν κάραν,
Καρποὺς παραινῶν ἀξίους ποιεῖν πάλιν.

Ὁ βαπτίσας πρὶν ὑδάτων πηγαῖς ὄχλους,
Γῆθεν φανεὶς βάπτιζε πηγαῖς θαυμάτων.

Εἰκοστὴν Προδρόμοιο φάνη κάρη ἀμφὶ τετάρτην.

Ἡ τιμία αὕτη καὶ Ἀγγέλοις αἰδέσιμος τοῦ Προδρόμου κεφαλή, πρῶτον μὲν εὑρέθη ἀπὸ δύο Μοναχοὺς εἰς τὸν οἶκον τοῦ Ἡρώδου, διὰ τῆς ἐπιφανείας καὶ ἀποκαλύψεως τοῦ ἰδίου Προδρόμου, οἱ ὁποῖοι Μοναχοὶ ἐπήγαιναν εἰς προσκύνησιν τοῦ ζωοδόχου Τάφου τοῦ Κυρίου καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Ἀπὸ τοὺς Μοναχοὺς δὲ ἐκείνους ἐπῆρεν αὐτὴν ἕνας κεραμεύς, ἤτοι τζουκαλᾶς, καὶ τὴν ἐπῆγεν εἰς τὴν πόλιν Ἔμεσαν, ἡ ὁποία κοινῶς Ἒμς λέγεται. Καὶ ἐπειδὴ ὁ τζουκαλᾶς ἐκεῖνος ἐγνώρισεν, ὅτι διὰ μέσου τῆς ἁγίας κάρας ἔλαβεν εὐτυχίαν, διὰ τοῦτο ἐτίμα αὐτὴν μὲ ὑπερβολήν. Ὅταν δὲ αὐτὸς ἔμελλε νὰ ἀποθάνῃ, ἀφῆκε τὴν ἁγίαν κάραν εἰς τὴν ἀδελφήν του, παραγγείλας αὐτῇ νὰ μὴ τὴν σηκώσῃ ἀπὸ τὸν τόπον της, μήτε νὰ τὴν δείξη εἰς ἄλλον, ἀλλὰ νὰ τὴν τιμᾷ καὶ νὰ τὴν προσκυνῇ.

Ἀφ’ οὗ δὲ καὶ ἡ ἀδελφὴ ἐκείνου ἀπέθανεν, ἐπῆραν τὴν ἁγίαν κάραν πολλοί, ἕνας ἀπὸ τὸν ἄλλον κατὰ διαδοχήν. Εἰς ὅλον δὲ τὸ ὕστερον, κατήντησεν ὁ πολύτιμος αὐτὸς θησαυρὸς εἰς ἕνα ἱερομόναχον Ἀρειανόν, Εὐστάθιον ὀνομαζόμενον, ὁ ὁποῖος ἐδιώχθη παρὰ τῶν Ὀρθοδόξων ἀπὸ τὸ σπήλαιον, ὅπου ἐκατοίκει. Διατὶ ἐπέγραφεν εἰς τὴν κακοδοξίαν καὶ αἵρεσίν του τὰς ἰατρείας, ὁποῦ ἐνήργει ἡ ἁγία κάρα, ἤγουν ἔλεγεν, ὅτι διὰ τοῦτο ἐνεργεῖ ἐκείνη τὰς ἰατρείας, διατὶ αὐτὸς ὁποῦ τὴν ἔχει, εἶναι Ἀρειανός.

Ἀφ’ οὗ λέγω ἐκεῖνος ὁ κακόδοξος ἐδιώχθη ἀπὸ ἐκεῖ, ἀφῆκεν εἰς τὸ σπήλαιον τὴν τιμίαν κεφαλὴν κατὰ θείαν οἰκονομίαν, καὶ ἐκεῖ εὑρίσκετο αὐτὴ κεκρυμμένη, ἕως εἰς τοὺς χρόνους Μαρκέλλου τοῦ Ἀρχιμανδρίτου, καὶ τοῦ Ἐπισκόπου Ἐμέσης Οὐρανίου λεγομένου, κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ νέου Οὐαλεντιανοῦ ἐν ἔτει υλα΄ [431]. Τότε λοιπὸν πολλοὶ ἔλαβον θείας ἀποκαλύψεις διὰ τὴν προδρομικὴν ταύτην κεφαλήν. Ὅθεν εὑρέθη αὕτη δεύτερον μέσα εἰς μίαν στάμναν, ἥτις φερθεῖσα εἰς τὴν Ἐκκλησίαν ἀπὸ τὸν ἀνωτέρω ῥηθέντα Οὐράνιον, τὸν Ἐπίσκοπον Ἐμέσης, ἐνήργει διαφόρους ἰατρείας, καὶ παράδοξα θαύματα. Τελεῖται δὲ ἡ τῆς αὐτῆς εὑρέσεως Σύναξις καὶ ἑορτὴ εἰς τὸν ἁγιώτατον καὶ προφητικὸν Ναὸν τοῦ τιμίου Προδρόμου, τὸν εὑρισκόμενον εἰς τόπον ὀνομαζόμενον Φωρακίου.

 

 Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης 

 

Ταῖς τοῦ σοῦ Προδρόμου πρεσβείαις Χριστὲ ὁ Θεὸς ἐλέησον ἡμᾶς.

Ἀπό τὸ βιβλίο: Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ.

Πηγή: imaik.gr

Ἡ Καινή κτίσις - Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης

Ὤ, μακαριότητα τοῦ Παραδείσου! Στὴν ὁποία οἱ μακάριοι θὰ εἶναι ὅμοιοι καί ἴσοι μὲ τοὺς Ἀγγέλους καί ὄχι «λίγο κατώτεροι ἀπὸ αὐτούς» καί οἱ υἱοὶ τοῦ Θεοῦ, ὅπως εἶπε ὁ Κύριος: «Θὰ εἶναι ἴσοι μὲ τοὺς ἀγγέλους καί παιδιὰ τοῦ Θεοῦ, ὄντας τῆς ἀναστάσεως υἱοὶ» (Λουκ. 20,36)· καί ὅπως εἶπε ὁ μακάριος Αὐγουστῖνος· «Ὅταν θὰ δοῦμε τὸ πρόσωπό σου χωρὶς κάλυμμα στὸ πρόσωπο, τότε τί θὰ μᾶς ἐμποδίση ὥστε νὰ εἴμαστε λίγο παρακάτω ἀπὸ τοὺς ἀγγέλους; Μᾶλλον ὅμοιοι κατὰ πάντα καί ἴσοι μὲ τοὺς ἀγγέλους θὰ εἴμαστε» (Εὐχὴ ιε’ ἡ ζ’). 

Ὤ, μακαριότητα τοῦ Παραδείσου! Στὴν ὁποία ἡ ζωὴ θὰ εἶναι μόνο ζωὴ χωρὶς θάνατο! Ἡ χαρὰ μόνο χαρὰ χωρὶς λύπη! Ἡ ἡμέρα μόνο ἡμέρα χωρὶς νύκτα! Ἡ εὐτυχία μόνο εὐτυχία χωρὶς δυστυχία! Συνοπτικά, στὴν ὁποία μακαριότητα τὰ καλὰ θὰ εἶναι μόνο καλὰ χωρὶς κανένα κακὸ· γι’ αὐτό, λοιπόν, εἶπε ὁ ἱερὸς Αὐγουστῖνος: «Μακάριος εἶναι ἐκεῖνος ποὺ ἔχει ὅλα ὅσα θέλει καί δὲν ἐπιθυμεῖ κανένα φαῦλο». 

Ὤ, μακαριότητα τοῦ Παραδείσου! Στὴν ὁποία δὲν θὰ ἔχουν ἀνάγκη οἱ μακάριοι ἀπὸ αἰσθητὸ ἥλιο καί ἀπὸ αἰσθητὴ σελήνη, γιὰ νὰ τοὺς φωτίζη, ἐπειδὴ ὁ Θεὸς θὰ εἶναι γι’ αὐτούς ὁ ἥλιος καί ἡ σελήνη, γιὰ νὰ τοὺς φωτίζη αἰώνια: «Δὲν θὰ ὑπάρχη γιὰ σένα ἀκόμη ὁ ἥλιος γιὰ φῶς ἡμέρας, οὔτε ἀνατολὴ σελήνης θὰ σὲ φωτίζη τὴν νύκτα, ἀλλά θὰ ὑπάρχη γιὰ σένα ὁ Κύριος φῶς αἰώνιο καί ὁ Θεὸς ἡ δόξα σου παντοτινὰ» (Ἡσ. 60, 19).

Γι’ αὐτό, λοιπόν, καὶ ὁ θεοφόρος Μάξιμος λύνοντας τὴν ἀπορία μερικῶν, ποὺ ζητοῦσαν νὰ μάθουν ποιὰ διαφορὰ ἔχει ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀπὸ τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, λέει: «Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν εἶναι κατανόησις τῆς γνήσιας, προαιώνιας γνώσεως τῶν ὄντων, σύμφωνα μὲ τοὺς λόγους τους, ποὺ ὑπάρχουν μέσα στὸν Θεό. Ἐνῶ ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ μετάδοσις κατὰ χάρι τῶν ἀγαθῶν, ποὺ ὑπάρχουν μέσα στὸν Θεὸ» (κεφ. ψ’ τῆς β’ ἑκατοντ. τῶν θεολογικῶν). 

Βλέπε ἐδῶ, ὅτι μόνα τὰ φυσικὰ προσόντα στὸν Θεὸ προστίθενται στοὺς μακάριους πρὸς θέα καὶ γνῶσι καί ἀπόλαυσι, ὄχι, ὅμως καὶ ἡ Θεία οὐσία, ἀπὸ τὴν ὁποία προέρχονται αὐτὰ φυσικὰ καὶ ἀχώριστα· γιατί αὐτὴ δὲν εἶναι μόνον ἀκατάληπτη, ἀλλά καί ἐντελῶς ἄγνωστη καί ἀόρατη στοὺς μακάριους.(Ἡσ. 60, 19). Δὲν θὰ ἔχουν ἀνάγκη πλέον ἀπὸ λύχνο γιὰ νὰ φέγγη τὴν νύκτα, οὔτε σπίτια, γιὰ νὰ κατοικοῦν, ἐπειδὴ ὁ Θεὸς θὰ γίνη γι’ αὐτοὺς καὶ λύχνος καί κατοικία: «Καὶ νύκτα δὲν θὰ ὑπάρχη καὶ δὲν θὰ χρειάζονται λυχνάρι καί τὸ φῶς τοῦ ἥλιου, γιατί ὁ Κύριος θὰ τοὺς φωτίζη καί θὰ βασιλεύσουν αἰώνια» (Ἀποκ. 22, 5). Καί πάλι: «Καί ναὸ δὲν εἶδα σ’ αὐτὴν διότι ναὸς της εἶναι ὁ Κύριος ὁ Παντοκράτορας καί τὸ Ἀρνίο» (Ἀποκ.. 22, 22). 

Δὲν θὰ ἔχουν ἀνάγκη οἱ μακάριοι οὔτε ἀπὸ ἀέρα οὔτε ἀπὸ φαγητό, οὔτε ἀπὸ πιοτό, οὔτε ἀπὸ κανένα ἄλλο ἐπιθυμητὸ πράγμα τοῦ κόσμου αὐτοῦ· ἐπειδὴ ὁ Θεὸς θὰ γίνη σ’ αὐτούς ἀντὶ γιὰ ὅλα τὰ πράγματα, ὅπως λέει ὁ θεῖος Παῦλος: «Ἔτσι ὁ Θεὸς θὰ βασιλεύση πλήρως πάνω σὲ ὅλα» (Α’ Κορ. 15, 28), τὸ ὁποῖο ρητὸ ἑρμηνεύοντας ὁ θεολόγος Γρηγόριος λέει: «Στὸν καιρὸ τῆς ἀποκαταστάσεως θὰ εἶναι ὁ Θεὸς πάνω σὲ ὅλα … ὅταν δὲν θὰ εἴμαστε διαμοιρασμένοι σὲ πολλά, ὅπως τώρα, ἀπὸ τὶς ἐπιθυμίες καί τὰ πάθη, μὴ ἔχοντας καθόλου μέσα μας τὸν Θεὸ ἤ ἔχοντάς τον ἐλάχιστα, ἀλλά ὁλόκληροι θὰ εἴμαστε χωρητικοί ὅλου τοῦ Θεοῦ καί μόνου· γιατί αὐτὴ εἶναι ἡ τελείωσις, πρὸς τὴν ὁποία σπεύδουμε νὰ φθάσουμε» (Λόγ. β’ περί Υἱοῦ).

 Ὤ, μακαριότητα τοῦ Παραδείσου, ἡ ὁποία εἶναι ὁ τελευταῖος καί ἔσχατος σκοπός, γιὰ τὸν ὁποῖο ὁ ἄνθρωπος πλάσθηκε μὲ τὴν δημιουργία καί ἀναπλάσθηκε μὲ τὴν ἔνσαρκη οἰκονομία· καί γιὰ νὰ πῶ μὲ συντομία: Ὤ, μακαριότητα τοῦ Παραδείσου, στὴν ὁποία οἱ μακάριοι βλέποντας στὸ τρισήλιο φῶς τῆς δόξας τὸν Πατέρα, τὸν Υἱὸ καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, θὰ λένε στὸν Κύριο ἐκεῖνο ποῦ τοῦ εἶπε καί ὁ Φίλιππος: «Κύριε, δεῖξε μας τὸν Πατέρα καί μας ἀρκεῖ»· καί στὴν ὁποία μακαριότητα βρισκόμενος καί σύ, ἀδελφέ, θὰ εἶσαι ὄχι πλέον μακάριος, ἀλλ’ αὐτὴ σχεδὸν ἡ ἴδια μακαριότητα, ὅπως σοῦ ὑπόσχεται ὁ Κύριος λέγοντας: «Καί θὰ σοῦ κάνω τὴν ἀγαλλίασι αἰώνια, καύχημα γιὰ ὅλες τὶς γενεὲς» (Ἡσ. 60, 15).

Βλέπεις αὐτὴν τὴν μακαριότητα; Αὐτὴ ἀποκτᾶται μὲ κόπους καί μόχθους. Βλέπεις αὐτή τή χαρά; Αὐτή κερδίζεται μέ δάκρυα καί θλίψεις. Βλέπεις αὐτή τή δόξα τοῦ Παραδείσου; Ὁ σπόρος της εἶναι ἡ ἀγάπη.

Ἅγιος Νικόδημος Ἁγιορείτης·

Πηγή: imaik.gr 

 

Ἡ πνευματικὴ εἰρήνη τῆς καρδιᾶς - Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης

Ἡ καρδιά σου, ἀγαπητέ, κτίσθηκε ἀπὸ τὸν Θεὸ μόνο γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτόν, δηλαδὴ γιὰ νὰ ἀγαπᾶται καὶ νὰ κατοικῆται ἀπὸ αὐτόν. Γι᾿ αὐτὸ καθημερινὰ σοῦ φωνάζει νὰ τοῦ τὴν δώσῃς: «Υἱέ, δός μου τὴν καρδιά σου» (Παρ. 23,26).

Ἐπειδὴ ὅμως ὁ Θεὸς εἶναι ἡ εἰρήνη ποὺ εἶναι ἀνώτερη ἀπὸ κάθε νοῦ, πρέπει ἡ καρδιὰ ποὺ πρόκειται νὰ τὸν δεχθῆ, νὰ εἶναι εἰρηνικὴ καὶ ἀτάραχη, ὅπως εἶπε ὁ Δαβίδ: «Ἐγενήθη ὁ τόπος σου ἐν εἰρήνῃ» (Ψαλμ. 75, 2).

Γι᾿ αὐτὸ πρέπει πρῶτα ἀπὸ ὅλα νὰ στερεώσῃς τὴν καρδιά σου σὲ μία εἰρηνικὴ κατάστασι, ὥστε ὅλες σου οἱ ἐξωτερικές σου ἀρετὲς νὰ γεννιῶνται ἀπὸ τὴν εἰρήνη αὐτὴ καὶ ἀπὸ τὶς ἄλλες ἐσωτερικὲς ἀρετές, ὅπως εἶπε ἐκεῖνος ὁ μέγας ἡσυχαστὴς Ἀρσένιος: «Φρόντισε ὥστε ὅλη σου ἡ ἐσωτερικὴ ἐργασία νὰ εἶναι σύμφωνα μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ νικήσῃς τὰ ἐξωτερικὰ πάθη».

Διότι κι ἂν οἱ σωματικὲς σκληραγωγίες καὶ ὅλες οἱ ἀσκήσεις μὲ τὶς ὁποῖες ἀσκεῖται τὸ σῶμα εἶναι ἄξιες ἐπαίνου, ὅταν εἶναι μὲ διάκρισι καὶ μέτριες, ὅπως ἁρμόζει στὸ πρόσωπο ποὺ τὶς κάνει, ὅμως ἐσὺ ποτὲ δὲν θὰ ἀποκτήσῃς καμία ἀληθινὴ ἀρετὴ μόνο διὰ μέσου τῶν ἀρετῶν ποὺ ἀναφέρθηκαν προηγουμένως, παρὰ ματαιότητα καὶ κενοδοξία, ἂν καὶ οἱ ἀσκήσεις αὐτὲς δὲν παίρνουν δύναμι καὶ ζωὴ καὶ δὲν κυβερνοῦνται ἀπὸ τὶς ἐσωτερικὲς καὶ ψυχικὲς ἀρετές.

Ἡ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο παρὰ ἕνας πόλεμος καὶ πειρασμὸς συνεχής, ὅπως εἶπε καὶ ὁ Ἰώβ: «Δὲν εἶναι ἕνα πειρατήριο ἡ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου πάνω στὴ γῆ;» (7,1). Λοιπὸν ἐξ αἰτίας τοῦ πολέμου αὐτοῦ ἐσὺ πρέπει πάντοτε νὰ εἶσαι ἄγρυπνος καὶ νὰ προσέχῃς πολὺ καὶ νὰ παρατηρῇς τὴν καρδιά σου νὰ εἶναι πάντοτε εἰρηνικὴ καὶ ἀναπαυμένη.

Καὶ ὅταν σηκώνεται ὁποιοδήποτε κῦμα ταραχῆς στὴν ψυχή σου, νὰ παραμένῃς πρόθυμος γιὰ νὰ ἡσυχάζῃς καὶ νὰ εἰρηνεύῃς ἀμέσως τὴν καρδιά σου μὴ ἀφήνοντάς την νὰ ἀλλάξη πορεία καὶ νὰ καταστραφῆ ἀπὸ τὴν ταραχὴ ἐκείνη.

Γιατὶ ἡ καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ὅμοια μὲ τὸ βαρίδι τοῦ ὡρολογιοῦ καὶ μὲ τὸ τιμόνι τοῦ καραβιοῦ.

Καὶ ὅπως ὅταν κάποιο βαρίδι τοῦ ὡρολογιοῦ ξεκρεμασθῆ ἀπὸ τὴν θέσι του ἀμέσως κινοῦνται καὶ ὅλοι οἱ τροχοί, καὶ ὅταν τὸ τιμόνι δὲν πάρη καλὴ στροφή, τότε ὅλο τὸ καράβι φεύγει ἀπὸ τὴν κανονική του πορεία, τὸ ἴδιο συμβαίνει καὶ μὲ τὴν καρδιά: ὅταν μία φορὰ ταραχθῆ, ἀμέσως συγκινοῦνται ὅλα τὰ ἐσωτερικὰ καὶ ἐξωτερικὰ ὄργανα τοῦ σώματος καὶ ὁ ἴδιος ὁ νοῦς βγαίνει ἀπὸ τὴ σωστή του κίνησι καὶ τὸν ὀρθὸ λόγο του.

Γι᾿ αὐτὸ πρέπει πάντοτε νὰ εἰρηνεύῃς τὴν καρδιά σου, κάθε φορὰ ποὺ τύχει κάποια ἐνόχλησι καὶ σύγχυσι ἐσωτερική, εἴτε τὴν ὥρα τῆς προσευχῆς, εἴτε σὲ κάθε ἄλλον καιρό.

Καὶ νὰ γνωρίζῃς τὸ ἑξῆς· τότε ξέρεις νὰ προσεύχεσαι καλά, ὅταν γνωρίζῃς νὰ ἐργάζεσαι καλὰ καὶ νὰ παραμένῃς εἰρηνικός, διότι καὶ ὁ ἀπόστολος παραγγέλλει νὰ προσευχώμαστε εἰρηνικά, χωρὶς ὀργὴ καὶ διαλογισμοὺς (Α´ Τιμ. 2,8).

Ἔτσι σκέψου ὅτι κάθε ἐργασία σου πρέπει νὰ γίνεται μὲ εἰρήνη, γλυκύτητα καὶ χωρὶς βία.

Μὲ συντομία, ὅλη γενικὰ ἡ ἄσκησις τῆς ζωῆς σου πρέπει νὰ γίνεται γιὰ νὰ ἔχῃς εἰρήνη στὴν καρδιά σου καὶ νὰ μὴ συγχίζεται καὶ στὴ συνέχεια μὲ τὴν εἰρήνη αὐτὴ νὰ ἐκτελῇς ὅλα σου τὰ ἔργα μὲ εἰρήνη καὶ πραότητα, ὅπως ἔχει γραφῇ: «Τέκνο μου μὲ πραότητα νὰ ἐκτελῇς τὰ ἔργα σου» (Σείρ. 3, 17), γιὰ νὰ ἀξιωθῇς τοῦ μακαρισμοῦ τῶν πράων ποὺ λέγει: «Μακάριοι ὅσοι φέρονται μὲ πραότητα στοὺς ἄλλους, διότι αὐτοὶ θὰ κληρονομήσουν τὴν γῆ τῆς ἐπαγγελίας» (Ματθ. 5, 5).

Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης 

Πηγές: alopsis.gr & askitikon.eu

Τὸ Συγγραφικὸ Ἔργο τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου

    

   Τὸ συγ­γρα­φι­κό του ἔρ­γο ἐκ­πλήσ­σει μὲ τὴν ἔ­κτα­ση καὶ τὴν ποι­κι­λί­α τῶν θε­μά­των, τὴν πο­λυ­μέ­ρεια καὶ τὸ θε­ο­λο­γι­κό τους βά­θος. ”Ὁ ἅγιος Νι­κό­δη­μος κα­τα­τάσ­σε­ται με­τα­ξὺ τῶν λο­γι­ω­τά­των τοῦ και­ροῦ του, πάν­των ὑ­πέρ­τε­ρος κα­τὰ τὴν φι­λο­πο­νί­αν καὶ χαλ­κέν­τε­ρος ἀ­να­δει­χθείς, τὰ πο­λυ­ά­ριθ­μα αὐ­τοῦ συγ­γράμ­μα­τα οὐκ ὀ­λί­γον συ­νε­τέ­λε­σαν εἰς τὴν κρα­ταί­ω­σιν τῆς Ὀρ­θο­δο­ξί­ας, ὠ­φε­λεί­ας ἀ­νυ­πο­λο­γί­στου τοῦ ἡ­με­τέ­ρου Ἔθνους πρό­ξενα γε­νό­με­να­” (Κ. Σά­θας, στὸ ”Νεοελληνική Φι­λο­λο­γί­α­”, βι­ο­γρα­φί­αι τῶν ἐν τοῖς γράμ­μα­σι δι­α­λαμ­ψάν­των Ἑλ­λή­νων (1453-18210, ἐν Ἀ­θή­ναις 1868, σελ. 626). Πραγ­μα­τι­κά, ὁ­μι­λοῦ­με γιὰ μί­α μο­να­δι­κὰ με­λε­τη­ρὴ καὶ εὐ­ρυ­μα­θέ­στα­τη μορ­φὴ ἑ­νὸς Ἁγι­ο­ρεί­του ἀ­σκη­τι­κοῦ μο­να­χοῦ.

 Τὰ ἔρ­γα του δι­α­κρί­νον­ται σὲ θε­ω­ρη­τι­κά, μυ­στι­κά, ἠ­θι­κὸ-ἀ­σκη­τι­κά, πα­τρο­λο­γι­κά, δογ­μα­τι­κά, ἀ­πο­λο­γη­τι­κά, ἑρ­μη­νευ­τι­κά, ἁ­γι­ο­λο­γι­κά, ποι­μαν­τι­κά, ὑ­μνο­λο­γι­κά, ὁ­μι­λη­τι­κά, κα­νο­νο­λο­γι­κά. Ὁ ἅ­γιος Νι­κό­δη­μος ἀ­να­δεί­χθη­κε μέ­σα ἀ­πὸ τὸ ἔρ­γο του σὲ κο­ρυ­φαῖ­ο κα­νο­νο­λό­γο, λει­τουρ­γι­ο­λό­γο. Ἁ­γι­ο­γρά­φο, ἐκ­δό­τη βι­βλί­ων, δι­ορ­θω­τῆ καὶ ἐ­πε­ξερ­γα­στῆ ἀρ­χαί­ων χει­ρο­γρά­φων, τὰ ὁ­ποῖ­α ἀ­φοῦ συ­νέ­λε­γε, συ­νέ­κρι­νε με­τα­ξύ τους, ἔ­κα­νε τὶς ἀ­πα­ραί­τη­τες δι­ορ­θώ­σεις, συμ­πλη­ρώ­σεις, σχο­λια­σμούς, θε­ο­λο­γι­κὲς ἑρ­μη­νεῖ­ες προ­τοῦ νὰ τὰ ἐκ­δώ­σει. Ἐκ­πλήσ­σει τὸ γε­γο­νὸς ὅ­τι ὅ­λο αὐ­τὸ τὸ ἔρ­γο συ­νε­τε­λέ­σθη ὑ­πὸ δύ­σκο­λες συν­θῆ­κες, μέ­σα σὲ βι­βλι­ο­θῆ­κες μο­νῶν καὶ κελ­λιὰ τοῦ Ἁ­γί­ου Ὄ­ρους, δί­χως τὶς ἀ­νέ­σεις καὶ εὐ­κο­λί­ες πού δι­α­θέ­τει ἕ­νας σύγ­χρο­νος ἐ­ρευ­νη­τὴς-με­λε­τη­τής.

 Ἡ ἐ­πι­θυ­μί­α καὶ ἡ ἐ­πι­δί­ω­ξή του ἦ­ταν νὰ συμ­βάλ­λει στὴν δι­α­φώ­τι­ση καὶ πνευ­μα­τι­κὴ οἰ­κο­δο­μὴ τῶν ὑ­πό­δου­λων χρι­στια­νῶν, πολ­λὲς φο­ρὲς με­τα­φέ­ρον­τας ἐ­κλε­κτὰ ἔρ­γα ἁ­γί­ων Πα­τέ­ρων καὶ ἐκ­κλη­σι­α­στι­κῶν συγ­γρα­φέ­ων σὲ ἁ­πλο­ελ­λη­νι­κὴ γλῶσ­σα τῆς ἐ­πο­χῆς του ὥ­στε νὰ γί­νουν κα­τα­νο­η­τὰ στοὺς πολ­λοὺς καὶ ὀ­λι­γο­γράμ­μα­τους. 

Ἔ­τσι, μὲ ἁ­πλὸ καὶ ἀ­νε­πι­τή­δευ­το λα­ϊ­κὸ γλωσ­σι­κὸ ὕ­φος ἀ­νέ­πτυσ­σε ὑ­ψη­λὰ θε­ο­λο­γι­κὰ καὶ πνευ­μα­τι­κὰ θέ­μα­τα πί­στε­ως καὶ ζω­ῆς, ἀ­να­δει­κνυ­ό­με­νος ὄ­χι μό­νον βα­θὺς πνευ­μα­τι­κὸς συγ­γρα­φέ­ας καὶ σο­φὸς θε­ο­λό­γος, ἀλ­λὰ καὶ ἱ­κα­νὸς χει­ρι­στὴς τῆς ἀρ­χαί­ας καὶ νε­ο­ελ­λη­νι­κῆς γλώσ­σας, μί­ας γρα­φί­δας πού χα­ρα­κτη­ρί­ζε­ται ἀ­πὸ καλ­λι­έ­πεια, ἁ­πλό­τη­τα, γλα­φυ­ρό­τη­τα. Πέ­ρα ἀ­πὸ τὴν ἑρ­μη­νευ­τι­κὴ καὶ θε­ο­λο­γι­κὴ ἀ­κρί­βεια δι­α­πραγ­μα­τεύ­σε­ως τῶν θε­μά­των του, μὲ ἀ­πό­λυ­τη προ­σή­λω­ση στὴν πα­τε­ρι­κὴ πα­ρά­δο­ση τῆς Ὀρ­θο­δο­ξί­ας, τὸ ἔρ­γο του δι­α­κρί­νε­ται ἐ­πί­σης ἀ­πὸ πρα­κτι­κό­τη­τα. Γρά­φει μὲ ἀ­γά­πη γιὰ τὸ βα­σα­νι­ζό­με­νο ὑ­πό­δου­λο Γέ­νος, κυ­ρί­ως γιὰ νὰ τὸ βο­η­θή­σει σὲ πρα­κτι­κὰ πνευ­μα­τι­κὰ καὶ ἠ­θι­κὰ ζη­τή­μα­τα τῆς χρι­στι­α­νι­κῆς ζω­ῆς. Ὡς ἄ­ξιος συ­νε­χι­στὴς τῶν με­γά­λων πα­τέ­ρων τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας, μὲ τὸ συγ­γρα­φι­κό του ἔρ­γο ἐ­πα­να­φέ­ρει καὶ προ­βάλ­λει τὴν δι­δα­σκα­λί­α τῶν ἁ­γί­ων Πα­τέ­ρων στὴν νε­ώ­τε­ρη ἐ­πο­χή, ἑρ­μη­νεύ­ον­τάς τους Ὀρ­θό­δο­ξα, πα­ρα­δο­σια­κά, ἀλ­λὰ καὶ μι­μού­με­νος τὸν ἀ­σκη­τι­κό τους βίο­.

Ἐν συ­νεχείᾳ θὰ πα­ρου­σι­ά­σου­με σύν­το­μα τὸ πε­ρι­ε­χό­με­νο τῶν ἔρ­γων τοῦ ἁ­γί­ου Νι­κο­δή­μου, γιὰ τὰ γνω­ρί­σου­με καὶ νὰ ἐ­κτι­μή­σου­με τὴν ση­μαν­τι­κή του προ­σφο­ρὰ στὸν νε­ώ­τε­ρο Ἑλ­λη­νι­σμὸ καὶ τὴν σύγ­χρο­νη Ὀρ­θο­δο­ξί­α.

1. ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΙΕΡΩΝ ΝΗΠΤΙΚΩΝ. Συλ­λο­γὴ πα­τε­ρι­κῶν καὶ ἀ­σκη­τι­κῶν κει­μέ­νων γιὰ θέ­μα­τα πνευ­μα­τι­κά, πε­ρὶ νο­ε­ρᾶς προ­σευ­χῆς, ὁ­δη­γὸς τῶν πι­στῶν γιὰ τὴν κα­θα­ρό­τη­τα τῆς καρ­διᾶς, τὴν νή­ψη καὶ τὴν κά­θαρ­ση τοῦ νοῦ ἀ­πὸ τοὺς λο­γι­σμούς. Συμ­πυ­κνώ­νει τὴν ἀ­σκη­τι­κὴ καὶ πνευ­μα­τι­κὴ πα­ρά­δο­ση τῆς ὀρ­θο­δό­ξου ἀ­να­το­λῆς, καὶ γιὰ τὴν σπου­δαι­ό­τη­τά της ἡ Φι­λο­κα­λί­α γνώ­ρι­σε πολ­λὲς ἐκ­δό­σεις (α’ ἔκδ. τὸ 1782) καὶ με­τα­φρά­σεις στὶς κυ­ρι­ό­τε­ρες εὐ­ρω­πα­ϊ­κὲς γλῶσ­σες.

2. ΕΥΕΡΓΕΤΙΝΟΣ. Συλ­λο­γὴ ἀ­πο­φθεγ­μά­των καὶ δι­δα­σκα­λι­ῶν ὁ­σί­ων Πα­τέ­ρων, κα­τὰ πρῶ­τον συ­να­χθέν­των ἀ­πὸ τὸν μο­να­χὸ Παῦ­λο τὸν Εὐ­ερ­γε­τι­νό, κτή­το­ρα τῆς Μο­νῆς τῆς Θε­ο­τό­κου τῆς Εὐ­ερ­γέ­τι­δος. Σκο­πὸς τοῦ ἔρ­γου εἶ­ναι οἱ πστοὶ νὰ δι­δα­χθοῦν τὴν ὑ­πα­κο­ή, δι­ά­κρι­ση, ὑ­πο­μο­νή, τα­πεί­νω­ση, εὐ­σπλαγ­χνί­α, με­τά­νοι­α, ἐ­ξο­μο­λό­γη­ση, ἀ­γά­πη, κά­θε χρι­στι­α­νι­κὴ ἀ­ρε­τὴ ἀ­πα­ραί­τη­τη γιὰ μί­α ὀρ­θό­δο­ξη ζω­ή. (Α’ ἔκδ. 1783).

3. ΠΕΡΙ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΘΕΙΑΣ ΜΕΤΑΛΗΨΕΩΣ. Ση­μαν­τι­κὸ ἔρ­γο πού προ­κά­λε­σε ἔν­το­νες συ­ζη­τή­σεις καὶ ἔ­ρι­δες, κα­θὼς ἐ­πι­χει­ροῦ­σε μέ­σα ἀ­πὸ τοὺς κα­νό­νες καὶ τοὺς Πα­τέ­ρες νὰ ἀ­πο­δεί­ξει τὴν ὀρ­θό­τη­τα τῆς συ­χνῆς θεί­ας Με­τα­λή­ψε­ως ὅ­πως καὶ τὴν πνευ­μα­τι­κὴ ὠ­φέ­λεια γιὰ τοὺς πι­στοὺς ἐξ αὐ­τῆς. Ἀρ­χι­κὰ τὸ ἔ­γρα­ψε ὁ ἅ­γιος Μα­κά­ριος Κο­ρίν­θου ὁ Νο­τα­ρᾶς καὶ τὸ ἐ­πε­ξερ­γά­σθη­κε κα­τό­πιν ὁ ἅγιος Νι­κό­δη­μος. (Α΄ ἔκδ. 1777).

4. ΑΛΦΑΒΗΤΑΛΦΑΒΗΤΟΣ. Ὀ­νο­μά­σθη­κε ἔ­τσι δι­ό­τι εἶ­ναι χω­ρι­σμέ­νο σὲ 24 κε­φά­λαι­α καὶ κά­θε κε­φά­λαι­ο σὲ 24 πα­ρα­γρά­φους, σύμ­φω­να μὲ τὴν δι­ά­τα­ξη τῶν γραμ­μά­των τοῦ Ἑλ­λη­νι­κοῦ ἀλ­φα­βή­του. Γραμ­μέ­νο σὲ δε­κα­πεν­τα­σύλ­λα­βο στί­χο ἀ­πὸ τὸν ὅ­σιο Με­λέ­τιο τὸν Γα­λη­σι­ώ­τη τὸν 13^ο αἰ. πραγ­μα­τεύ­ε­ται θε­ο­λο­γι­κά, ἀ­σκη­τι­κά, πνευ­μα­τι­κὰ καὶ δογ­μα­τι­κὰ ζη­τή­μα­τα. Ὁ ἅγιος Νι­κό­δη­μος ἀν­τέ­γρα­ψε τὸ χει­ρό­γρα­φο, τὸ δι­όρ­θω­σε ἀ­πὸ λά­θη καὶ τὸ ἑ­τοί­μα­σε γιὰ ἔκ­δο­ση, χω­ρὶς ὅ­μως νὰ ἐκ­δο­θεῖ. (Α’­ ἔκδ. μό­λις τὸ 1928).

5. ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΝ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ. Ὁ ἅγ. Νι­κό­δη­μος τὸ ἔ­γρα­ψε κα­τό­πιν ὑ­πο­δεί­ξε­ως τοῦ ἐ­ξα­δέλ­φου του Ἰ­ε­ρο­θέ­ου, Ἐ­πι­σκό­που Εὐ­ρί­που, καὶ πραγ­μα­τεύ­ε­ται τὰ κα­θή­κον­τα τῶν Ἀρ­χι­ε­ρέ­ων, τὰ ὑ­ψη­λὰ πνευ­μα­τι­κὰ προ­σόν­τα πού πρέ­πει νὰ δι­α­θέ­τει ἕ­νας Ἀρ­χι­ε­ρέ­ας. Ἐ­ξε­τά­ζει δι­ε­ξο­δι­κὰ καὶ ἐ­πι­ση­μαί­νει τρό­πους γιὰ τὴν φυ­λα­κὴ τῶν πέν­τε αἰ­σθή­σε­ων (ὅ­ρα­ση, ἀ­κο­ή, ἁ­φή, ὄ­σφρη­ση, γεύ­ση) καὶ ἀ­να­πτύσ­σει θέ­μα­τα σχε­τι­κὰ μὲ τὴν χρι­στι­α­νι­κὴ ζω­ὴ καὶ τε­λει­ό­τη­τα. Κα­τάλ­λη­λο λοι­πὸν γιὰ κά­θε πι­στὸ χρι­στια­νό. (Α’ ἔκδ. 1801).

6. ΣΥΜΕΩΝ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΑΠΑΝΤΑ ΤΑ ΕΥΡΙΣΚΟΜΕΝΑ. Ὁ ἅγ. Νι­κό­δη­μος μὲ σκο­πὸ τὴν ὠ­φέ­λεια μο­να­χῶν καὶ λα­ϊ­κῶν προ­έ­βη στὴν ἔκ­δο­ση αὐ­τὴ πα­ρα­φρά­ζον­τας σὲ ἁ­πλὴ ἑλ­λη­νι­κὴ γλῶσ­σα τὰ γρα­πτά τοῦ ἁγ. Συ­με­ών, λό­γους καὶ ποι­ή­μα­τα τοῦ Ἁγί­ου πού μὲ μυ­στι­κὴ καὶ θε­ο­λο­γι­κὴ δι­ά­θε­ση ἐ­ξυ­μνεῖ τὸ ἔρ­γο τοῦ Ἁ­γί­ου Πνεύ­μα­τος πού ἐ­πε­νερ­γεῖ σὲ ἀν­θρώ­πους καὶ στὴν Ἐκ­κλη­σί­α καὶ τοὺς χο­ρη­γεῖ τὴν θεί­α Χά­ρη. (Α’­ ἔκδ. σὲ 2 τό­μους, 1790).

7. ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΤΑΡΙΟΝ. Πρω­τό­τυ­πο καὶ μο­να­δι­κὸ ἔρ­γο, ὁ­δη­γὸς πνευ­μα­τι­κὸς γιὰ ἐ­ξο­μο­λό­γους καὶ ἐ­ξο­μο­λο­γου­μέ­νους, ἀ­να­λύ­ει τὸ μυ­στή­ριο τῆς ἐ­ξο­μο­λο­γή­σε­ως μὲ πρα­κτι­κὸ τρό­πο, ἑρ­μη­νεύ­ει τοὺς σχε­τι­κοὺς κα­νό­νες τῶν Πα­τέ­ρων, τὸ εἶ­δος τῶν ἁ­μαρ­τη­μά­των καὶ τὰ ἐ­πι­τί­μια πού ἐ­πι­φέ­ρουν. Πο­λύ­τι­μο ἕ­ως σή­με­ρα, μὲ πολ­λα­πλὲς ἐκ­δό­σεις, γιὰ μί­α συ­νει­δη­τὴ πνευ­μα­τι­κὴ ζω­ὴ μὲ με­τά­νοι­α.

8. ΘΕΟΤΟΚΑΡΙΟΝ ΝΕΟΝ, ΗΤΟΙ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΗΣ ΑΕΙΠΑΡΘΕΝΟΥ.

Πε­ρι­έ­χει 62 ὑ­μνο­λο­γι­κοὺς ἀ­σμα­τι­κοὺς κα­νό­νες γιὰ τὴν Ὑ­πε­ρα­γί­α Θε­ο­τό­κο, γιὰ κά­θε μέ­ρα καὶ γιὰ κά­θε ἦ­χο, ἀ­πὸ πα­λαι­ό­τε­ρες συλ­λο­γὲς τοὺς πε­ρι­σευ­νέ­λε­ξε ὁ ἅγ. Νι­κό­δη­μος γιὰ νὰ ἀ­πο­τε­λέ­σουν ἕ­να ἄν­θος εὔ­ο­σμο προ­σευ­χῆς καὶ ὑ­μνω­δί­ας γιὰ τὴν Θε­ο­τό­κο. (Α’ ἔκδ. 1796).

9. ΑΟΡΑΤΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. Ὁ ἅγ. Νι­κό­δη­μος δι­δά­σκει τοὺς πι­στοὺς γιὰ τὸν νο­η­τὸ καὶ ἀ­ό­ρα­το πό­λε­μο πρὸς τὶς ἀρ­χές, τὶς ἐ­ξου­σί­ες τοῦ σκό­τους, πρὸς τὰ πο­νη­ρὰ πνεύ­μα­τα, τὸν συ­νε­χῆ ἀ­γῶ­να ἐ­ναν­τί­ον τῶν δι­α­φό­ρων πα­θῶν καὶ σαρ­κι­κῶν θε­λη­μά­των. Βα­σι­κὰ ὅπλα στὸν πνευ­μα­τι­κὸν αὐ­τὸν πό­λε­μο ἀ­πο­τε­λοῦν ἡ προ­σευ­χὴ καὶ ἡ συ­νε­χὴς θεί­α Με­τά­λη­ψη. Ἔρ­γο με­γά­λης πνευ­μα­τι­κῆς ἀ­ξί­ας καὶ σπου­δαῖ­ο ἐγ­χει­ρί­διο Ὀρ­θό­δο­ξης πνευ­μα­τι­κῆς ζω­ῆς, μὲ συ­νε­χεῖς ἐκ­δό­σεις. (Α’ ἔκδ. 1796). Ὁ ἅγ. Νι­κό­δη­μος ἀ­κο­λού­θη­σε τὸ ἀ­νά­λο­γο ἔρ­γο τοῦ Ἰ­τα­λοῦ κα­θο­λι­κοῦ Ἰ­η­σου­ΐτη κλη­ρι­κοῦ Lorenzo Scupoli μὲ τί­τλο Combattimento spirituale, τὸ ὁ­ποῖ­ο ἀ­φοῦ κα­θά­ρι­σε ἀ­πὸ κά­θε δογ­μα­τι­κὴ κα­κο­δο­ξί­α, τὸ ἐμ­βά­θυ­νε καὶ τὸ ἐμ­πλού­τι­σε μὲ πολ­λὲς ὑ­πο­ση­μει­ώ­σεις καὶ πα­τε­ρι­κὲς ἀ­να­φο­ρές, ὥ­στε νὰ μὴν θυ­μί­ζει τί­πο­τε ἀ­πὸ τὸ πρω­τό­τυ­πο ἰ­τα­λι­κὸ κεί­με­νο. Οὐ­σι­α­στι­κὰ ὁ ἅγ. Νι­κό­δη­μος μὲ ἀ­φορ­μὴ τὸ ἔρ­γο τοῦ Ἰ­η­σου­ΐτη μο­να­χοῦ συ­νέ­θε­σε ἕ­να νέ­ο ἐν­τε­λῶς ἔρ­γο, βα­θιὰ ὀρ­θό­δο­ξο καὶ χρή­σι­μο ὁ­δη­γὸ πνευ­μα­τι­κῆς ζω­ῆς.

10. ΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ. Ὅ­πως καὶ μὲ τὸν ”Ἀόρατο Πό­λε­μο­”, ἔ­τσι καὶ μὲ τὰ ”Πνευματικά Γυ­μνά­σμα­τα­” ὁ ἅγ. Νι­κό­δη­μος χρη­σι­μο­ποί­η­σε ἕ­να ἀ­νά­λο­γο ἔρ­γο τοῦ Ἰ­η­σου­ΐ­τη Ἰ­γνα­τί­ου Λο­γι­ό­λα μὲ τί­τλο ”Πνευματικές  Ἀ­σκή­σει­ς”, τὸ  ὁ­ποῖ­ο ὅ­μως κα­τό­πιν ἀ­να­δι­α­τά­ξε­ως τῆς ὕ­λης καὶ τῆς προ­σθή­κης ση­μει­ώ­σε­ων καὶ  δι­ορ­θώ­σε­ων, δι­α­μορ­φώ­θη­κε σὲ ἕ­να ἐν­τε­λῶς δι­α­φο­ρε­τι­κό, κα­θα­ρὰ ἐγ­χει­ρί­διο ὀρ­θο­δό­ξου πνευ­μα­τι­κό­τη­τας. Σκο­πὸς τοῦ ἔρ­γου εἶ­ναι νὰ γυ­μνα­σθοῦν πνευ­μα­τι­κὰ καὶ νὰ προ­ε­τοι­μα­σθοῦν οἱ πι­στοὶ νὰ φθά­σουν στὴν ἠ­θι­κὴ τε­λεί­ω­ση καὶ τὴν ὁ­μοί­ω­ση πρὸς τὸν Θε­ό. Πε­ρι­έ­χει σύν­το­μες με­λέ­τες καὶ στο­χα­σμοὺς γιὰ κά­θε μέ­ρα σχε­τι­κὰ μὲ τὴν ἐν Χρι­στῷ σω­τη­ρί­α, τὰ κα­θή­κον­τα τοῦ πι­στοῦ πρὸς τὸν Θε­ὸ καὶ πρὸς ἀλ­λή­λους, καὶ γιὰ τὶς χρι­στι­α­νι­κὲς ἀ­ρε­τὲς. (Α’ ἔκδ. 1800).

11. ΑΠΑΝΤΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ. Ὁ ἅγ. Νι­κό­δη­μος συ­νέ­λε­ξε ἀ­πὸ δι­ά­φο­ρες βι­βλι­ο­θῆ­κες χει­ρό­γρα­φα τῶν θε­ο­λο­γι­κῶν καὶ κα­τ᾿ ἐ­ξο­χὴν ὀρ­θό­δο­ξων καὶ πνευ­μα­τι­κὰ ὠ­φέ­λι­μων ἔρ­γων τοῦ ἁγ. Γρη­γο­ρί­ου τοῦ Πα­λα­μᾶ, τοῦ ἐκ­φρα­στῆ τοῦ μυ­στι­κοῦ καὶ ἡ­συ­χα­στι­κοῦ πνεύ­μα­τος, καὶ πολ­λὲς προ­σθῆ­κες καὶ ὑ­πο­ση­μει­ώ­σεις καὶ ἑρ­μη­νεῖ­ες, σύμ­φω­να μὲ τὴν συ­νή­θεια τοῦ ἁγ. Νι­κο­δή­μου, μὲ σκο­πὸ νὰ ἐκ­δο­θοῦν, χω­ρὶς ὅ­μως αὐ­τὸ νὰ κα­τα­στεῖ δυ­να­τόν, γε­γο­νὸς πού με­γά­λη λύ­πη προ­ξέ­νη­σε στὸν Ἅγιο (βλ. ἀ­να­φο­ρὰ μας ἀ­νω­τέ­ρω γιὰ τὰ αἴ­τια μὴ ἐκ­δό­σε­ως τοῦ ἔρ­γου αὐ­τοῦ).

12. ΠΗΔΑΛΙΟΝ. Πρό­κει­ται γιὰ τὴν συλ­λο­γὴ τῶν ἱ­ε­ρῶν κα­νό­νων τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου ἐκ­κλη­σί­ας πού τοὺς πα­ρα­θέ­τει ὁ ἅγ. Νι­κό­δη­μος μὲ τὶς ἀν­τί­στοι­χες ἑρ­μη­νεῖ­ες βυ­ζαν­τι­νῶν κα­νο­νο­λό­γων καὶ στὸ τέ­λος μὲ τὴν προ­σθή­κη τῶν δι­κῶν του σχο­λί­ων, μὲ σκο­πὸ ἡ συλ­λο­γὴ αὐ­τὴ νὰ ἀ­πο­τε­λέ­σει τὸ πη­δά­λιο (ἐξ οὐ καὶ ὁ τί­τλος) πού θὰ κα­τευ­θύ­νει τὸ νο­η­τὸ πλοῖ­ο τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας. Ὁ ἅγ. Νι­κό­δη­μος προ­έ­βη στὴν συλ­λο­γὴ αὐ­τὴ δι­α­πι­στώ­νον­τας τὸ κε­νὸ πού ὑ­πῆρ­χε καὶ θέ­λον­τας νὰ δώ­σει στὸ πλή­ρω­μα τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας ἕ­να πο­λύ­τι­μο ὁ­δη­γὸ στὰ ποι­μαν­τι­κά, δι­οι­κη­τι­κὰ καὶ πνευ­μα­τι­κὰ ζη­τή­μα­τα μὲ βά­ση τοὺς ἱ­ε­ροὺς κα­νό­νες τῶν το­πι­κῶν καὶ Οἰ­κου­με­νι­κῶν Συ­νό­δων καὶ τῶν ἁ­γί­ων Πα­τέ­ρων. (Α΄ ἔκδ. 1800).

13. ΑΙ ΔΕΚΑΤΕΣΣΑΡΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΑΙ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ.

Σὲ τρεῖς τό­μους ὁ ἅγ. Νι­κό­δη­μος ἐ­ξέ­δω­σε τὴν ἑρ­μη­νεί­α τῶν ἐ­πι­στο­λῶν τοῦ Παύ­λου, πού εἶ­χε κά­νει ὁ Θε­ο­φύ­λα­κτος Βουλ­γα­ρί­ας, σὲ γλῶσ­σα ἁ­πλή, προ­σθέ­τον­τας προ­οί­μια, σχό­λια καὶ ὑ­πο­ση­μει­ώ­σεις. (Α’ ἔκδ. 1819).

14. ΝΕΟΝ ΕΚΛΟΓΙΟΝ. Στὸ ἔρ­γο αὐ­τὸ συ­νέ­λε­ξε ἀ­πὸ χει­ρό­γρα­φους κώ­δι­κες βί­ους ἁ­γί­ων Πα­τέ­ρων καὶ Μη­τέ­ρων γιὰ νὰ τοὺς δώ­σει ὡς ὑ­πό­δειγ­μα θε­ά­ρε­στης ζω­ῆς στοὺς πι­στοὺς γιὰ τὴν πνευ­μα­τι­κή τους ὠ­φέ­λεια καὶ σὲ γλῶσ­σα ἁ­πλὴ καὶ κα­τα­νο­η­τὴ ἀ­πὸ ὅ­λους. ( Α’ ἔκδ. 1803).

15. ΝΕΟΝ ΜΑΡΤΥΡΟΛΟΓΙΟΝ. Πε­ρι­έ­λα­βε τὸν βί­ο καὶ τὰ μαρ­τύ­ρια 85 Νε­ο­μαρ­τύ­ρων τῆς πε­ρι­ό­δου 1492-1794, μὲ σκο­πὸ νὰ τι­μή­σει τὴν μνή­μη τους καὶ πα­ρα­κι­νή­σει τοὺς ὑ­πό­δου­λους χρι­στια­νοὺς νὰ δι­α­τη­ρή­σουν τὴν πί­στη καὶ νὰ μὴν φο­βη­θοῦν μπρο­στὰ στὸν κίν­δυ­νο νὰ ἀλ­λα­ξο­πι­στή­σουν. Ἐν­θαρ­ρύ­νει λοι­πὸν τὸ ὑ­πό­δου­λο Γέ­νος νὰ ὑ­πο­μεί­νει τὰ βα­σα­νι­στή­ρια καὶ τὶς ἀ­πει­λὲς τῶν μου­σουλ­μά­νων καὶ νὰ κρα­τή­σει τὴν Ὀρ­θό­δο­ξη πί­στη ὡς τὸ πο­λυ­τι­μό­τε­ρο ἀ­γα­θὸ. (Α’ ἔκδ. 1799).

16. ΑΙ ΕΠΤΑ ΚΑΘΟΛΙΚΑΙ ΕΠΙΣΤΟΛΑΙ. Πε­ρι­λαμ­βά­νει ἑρ­μη­νεί­α τῶν ἑ­πτὰ κα­θο­λι­κῶν ἐ­πι­στο­λῶν τῆς Κ.Δ., μὲ βά­ση πα­λαι­ό­τε­ρα ἑρ­μη­νευ­τι­κὰ ὑ­πο­μνή­μα­τα, πού τὰ με­τα­φέ­ρει σὲ ἁ­πλο­ελ­λη­νι­κὴ γλῶσ­σα, γιὰ νὰ ὠ­φε­λη­θοῦν καὶ οἱ πιὸ ὀ­λι­γο­γράμ­μα­τοι χρι­στια­νοὶ ἀ­πὸ τὰ βα­θιὰ νο­ή­μα­τα πού πε­ρι­έ­χουν αὐ­τὲς. (Α’ ἔκδ. 1806).

17. ΧΡΗΣΤΟΗΘΕΙΑ. Πε­ρι­έ­χει 13 λό­γους, στοὺς ὁ­ποί­ους ὁ ἅγ. Νι­κό­δη­μος ἐ­ξυ­μνεῖ τὰ χρι­στι­α­νι­κὰ ἤ­θη ἀν­τλών­τας πα­ρα­δείγ­μα­τα, ἀ­πο­φθέγ­μα­τα, δι­δα­κτι­κὲς ἱ­στο­ρί­ες ἀ­πὸ τὴν Ἁ­γί­α Γρα­φή, τὴν ἑλ­λη­νι­κὴ φι­λο­σο­φί­α καὶ τὴν πα­τε­ρι­κὴ γραμ­μα­τεί­α. Μί­α σπου­δαί­α ἐρ­γα­σί­α, δεῖγ­μα τῆς εὐ­ρυ­μά­θειας τοῦ ἁγ. Νι­κο­δή­μου, μὲ σκο­πὸ νὰ χρη­σι­μεύ­σει ὡς ὑ­πό­δειγ­μα ἠ­θι­κῆς ζω­ῆς καὶ ὀρ­θο­δό­ξου πνευ­μα­τι­κό­τη­τας γιὰ κά­θε χρι­στια­νὸ. (Α΄ ἔκδ. 1803).

18. ΕΠΙΤΟΜΗ-ΑΠΑΝΘΙΣΜΑ ΕΚ ΤΩΝ ΠΡΟΦΗΤΑΝΑΚΤΟΔΑΒΙΤΙΚΩΝ ΨΑΛΜΩΝ. Ἀ­πο­τε­λεῖ ἕ­να ἀ­πάν­θι­σμα συλ­λο­γῆς ἀ­πὸ στί­χους ψαλ­μι­κούς τοῦ Δα­βὶδ κα­θὼς κα­τα­νυ­κτι­κὲς προ­σευ­χὲς καὶ λό­γους ἁ­γί­ων Πα­τέ­ρων μὲ  σκο­πὸ νὰ χρη­σι­μεύ­σει ὡς βο­ή­θη­μα τῶν χρι­στια­νῶν στὴν προ­σευ­χὴ. (Α’ ἔκδ. 1799).

19. ΒΙΒΛΟΣ ΒΑΡΣΑΝΟΥΦΙΟΥ ΚΑΙ ΙΩΑΝΝΟΥ.  Ἔρ­γο ὑ­ψη­λῆς πνευ­μα­τι­κό­τη­τας, πε­ρι­έ­χει τοὺς βί­ους τῶν δύ­ο αὐ­τῶν Ὁ­σί­ων ἀ­σκη­τῶν, καὶ 838 ἐ­ρω­τα­πο­κρί­σεις, προ­ερ­χό­με­νες ἀ­πὸ δι­ά­φο­ρα πρό­σω­πα Ἀρ­χι­ε­ρέ­ων, ἱε­ρέ­ων, μο­να­χῶν, λα­ϊ­κῶν γιὰ δι­ά­φο­ρα ζη­τή­μα­τα καὶ πλευ­ρὲς τῆς πνευ­μα­τι­κῆς ζω­ῆς τοῦ πι­στοῦ. (Α΄ ἔκδ. 1816).

20. ΨΑΛΤΗΡΙΟΝ ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΖΥΓΑΒΗΝΟΥ. Ἀ­πὸ τὸ ἀρ­χι­κὸ ἑρ­μη­νευ­τι­κὸ ὑ­πό­μνη­μα τοῦ Ζυ­γα­βη­νοῦ στοὺς 150 Ψαλ­μοὺς τοῦ Δα­βὶδ ὁ ἅγ. Νι­κό­δη­μος ἐ­ξέ­δω­σε ἕ­να τρί­το­μο ἔρ­γο σὲ πα­ρά­φρα­ση σὲ πιὸ ἁ­πλὴ γλῶσ­σα ἀ­πὸ τὴν ἀρ­χι­κὴ δυσ­νό­η­τη γρα­φή, μὲ πολ­λὲς προ­σθῆ­κες, δι­ορ­θώ­σεις, ὑ­πο­ση­μει­ώ­σεις καὶ ἑρ­μη­νευ­τι­κὲς προ­σεγ­γί­σεις ἀ­πὸ τὸν ἴ­διο τὸν ἅγ. Νι­κό­δη­μο, ὁ ὁ­ποῖ­ος προ­σέ­θε­σε ἐ­πί­σης καὶ ἑρ­μη­νευ­τι­κὲς ἀ­πό­ψεις καὶ ἄλ­λων Πα­τέ­ρων τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας. Πο­λύ­τι­μο βο­ή­θη­μα γιὰ κά­θε πι­στὸ. (Α’ ἔκδ. 1818).

21. ΚΗΠΟΣ ΧΑΡΙΤΩΝ. Πε­ρι­έ­χει πνευ­μα­τι­κὲς δι­δα­σκα­λί­ες πού μοιά­ζουν μὲ κῆ­πο ἀ­πὸ εὔ­ο­σμα ἄν­θη (ἐξ οὐ ὁ τί­τλος) πού ἀ­να­φέ­ρον­ται στὶς ἀ­ρε­τὲς τοῦ­  Ἁγ. Πνεύ­μα­τος κα­θὼς ἑρ­μη­νεύ­ον­ται οἱ θ’ ὠ­δὲς τῆς στι­χο­λο­γί­ας τῶν κα­νό­νων τῆς Πα­ρα­κλη­τι­κῆς καὶ σὲ δι­ά­φο­ρες μνῆ­μες Ἁ­γί­ων. Οἱ ἑρ­μη­νευ­τι­κὲς ση­μει­ώ­σεις καὶ πα­ρα­πομ­πὲς ἐμ­βα­θύ­νουν τὴν ἑρ­μη­νεί­α καὶ τὴν κα­το­χυ­ρώ­νουν μὲ ἁ­γι­ο­γρα­φι­κὲς καὶ πα­τε­ρι­κὲς γνῶ­μες. (Α΄ ἔκδ. 1819).

22. ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ. Ἔρ­γο ση­μαν­τι­κό. Σὲ τρεῖς τό­μους πε­ρι­λαμ­βά­νει βί­ους Ἁγί­ων ὅ­λου τοῦ ἔ­τους, τῶν 12 μη­ναί­ων, συ­να­ξά­ρια νέ­ων Ἁγί­ων, ἰ­αμ­βι­κὰ δί­στι­χα ἀ­φι­ε­ρω­μέ­να σὲ Ἁ­γί­ους, πα­νη­γυ­ρι­κοὺς λό­γους σὲ Δε­σπο­τι­κὲς καὶ Θε­ο­μη­το­ρι­κὲς ἑ­ορ­τὲς καὶ μνῆ­μες Ἁ­γί­ων, σὲ ἁ­πλὴ καὶ κα­τα­νο­η­τὴ γλῶσ­σα γιὰ τὴν ὠ­φέ­λεια ὅ­λων τῶν πι­στῶν. Ὁ ἅγ. Νι­κό­δη­μος συ­νέ­τα­ξε τὸ ὀγ­κῶ­δες αὐ­τὸ ἔρ­γο τὰ ἔ­τη 1805-1807, ὅ­ταν ἤ­δη οἱ σω­μα­τι­κές του δυ­νά­μεις εἶ­χαν ἐ­ξα­σθε­νή­σει ση­μαν­τι­κὰ. (Α΄ ἔκδ. 1819).

23. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΙ ΥΜΝΟΙ, ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ ΚΑΙ ΕΓΚΩΜΙΑ ΑΓΙΩΝ.

Ὁ ἅγ. Νι­κό­δη­μος δι­α­κρί­θη­κε ἐ­πί­σης καὶ ὡς ὑ­μνο­γρά­φος. Ἐ­δῶ πε­ρι­λαμ­βά­νον­ται νέ­ες ἀ­κο­λου­θί­ες σὲ Ἁγί­ους πού συ­νέ­τα­ξε ὁ ἴ­διος, συμ­πλη­ρώ­σεις ἢ ἀ­να­θε­ω­ρή­σεις πα­λαι­ο­τέ­ρων ἀ­κο­λου­θι­ῶν, καὶ συλ­λο­γὴ ἀ­σμα­τι­κῶν ἀ­κο­λου­θι­ῶν, κα­νό­νων, τρο­πα­ρί­ων, οἴ­κων καὶ ἐγ­κω­μι­α­στι­κῶν λό­γων στοὺς ὁ­ποί­ους ὁ ἅγ. Νι­κό­δη­μος προ­έ­βη σὲ πε­ρι­ο­ρι­σμέ­νες δι­ορ­θώ­σεις, σχό­λια, ση­μει­ώ­σεις, συν­θέ­σεις με­μο­νω­μέ­νων ὕ­μνων.

24. ΕΟΡΤΟΔΡΟΜΙΟΝ. Πε­ρι­λαμ­βά­νει ἑρ­μη­νεί­α στοὺς ἀ­σμα­τι­κοὺς κα­νό­νες Δε­σπο­τι­κῶν καὶ Θε­ο­μη­το­ρι­κῶν ἑ­ορ­τῶν, κα­θὼς καὶ λό­γους ἁ­γί­ων Πα­τέ­ρων ἀ­φι­ε­ρω­μέ­νων σὲ αὐ­τὲς τὶς ἑ­ορ­τές. Μὲ γλῶσ­σα ἁ­πλὴ ἑρ­μη­νεύ­ει τὰ ὑ­ψη­λὰ θε­ο­λο­γι­κὰ καὶ δογ­μα­τι­κὰ νο­ή­μα­τα τῶν κα­νό­νων τῶν ση­μαν­τι­κό­τε­ρων ἑ­ορ­τῶν τοῦ ἔ­τους. Ἔρ­γο πο­λύ­τι­μο γιὰ τὴν λει­τουρ­γι­κή, ἐν­νοι­ο­λο­γι­κὴ καὶ θε­ο­λο­γι­κὴ κα­τα­νό­η­ση τοῦ ἑ­ορ­το­λο­γί­ου τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας μας, χρή­σι­μο σὲ κά­θε πι­στὸ. (Α΄ ἔκδ. 1830).

25. ΝΕΑ ΚΛΙΜΑΞ. Πε­ρι­λαμ­βά­νει τὶς ἑρ­μη­νεῖ­ες τῶν 75 Ἀ­να­βαθ­μῶν τῆς Ὀ­κτα­ή­χου, ὅ­πως τὶς συ­νέ­λε­ξε ὁ ἅγ. Νι­κό­δη­μος ἀ­πὸ πα­λαι­ό­τε­ρα χει­ρό­γρα­φα, στὰ ὁ­ποῖ­α, κα­τὰ τὴν συ­νή­θειά του, προ­σέ­θε­σε δι­κά του σχό­λια, πολ­λὲς ὑ­πο­ση­μει­ώ­σεις, ὥ­στε στὴν πραγ­μα­τι­κό­τη­τα νὰ ἀ­πο­τε­λεῖ μί­α νέ­α ἐρ­γα­σί­α πού φέ­ρει τὴν σφρα­γί­δα τοῦ Ἁ­γί­ου. Μί­α ἐρ­γα­σί­α πού ἐ­πι­δι­ώ­κει νὰ ἐ­κλα­ϊ­κεύ­σει τὴν δογ­μα­τι­κὴ καὶ ἁ­γι­ο­πνευ­μα­τι­κὴ δι­δα­σκα­λί­α τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας ὅ­πως αὐ­τὴ ἐκ­φρά­ζε­ται στοὺς Ἀ­να­βαθ­μοὺς τῆς Ὀ­κτα­ή­χου. (Α’ ἔκδ. 1844).

26. ΟΜΟΛΟΓΙΑ ΠΙΣΤΕΩΣ. Ὁ ἅγ. Νι­κό­δη­μος ἔ­γρα­ψε τὴν ἀ­πο­λο­γί­α αὐ­τὴ ὡς ὁ­μο­λο­γί­α πί­στε­ως ἔ­ναν­τι ὅ­σων τὸν κα­τη­γο­ροῦ­σαν γιὰ αἱ­ρε­τι­κὸ καὶ νε­ω­τε­ρι­στὴ ἰ­δί­ως γιὰ τὰ θέ­μα­τα πε­ρὶ συ­νε­χοῦς θεί­ας Με­τα­λή­ψε­ως καὶ γιὰ τὴν ἡ­μέ­ρα τε­λέ­σε­ως τῶν μνη­μο­σύ­νων (ζή­τη­μα τῶν ”κολλύβων”). Ὁ ἅγ. Νι­κό­δη­μος συ­νέ­τα­ξε τὸ κεί­με­νο αὐ­τὸ γιὰ νὰ ἀ­πο­δεί­ξει ἐ­πὶ τῇ βά­σει τῶν ἱ­ε­ρῶν κα­νό­νων καὶ τῶν πα­τε­ρι­κῶν δι­δα­σκα­λι­ῶν τὴν ὀρ­θο­δο­ξί­α τῶν θέ­σε­ών του, γιὰ νὰ δι­και­ω­θεῖ τό­σο ἀ­πὸ τὸ Οἰ­κου­με­νι­κὸ Πα­τρι­αρ­χεῖ­ο, ὅ­σο καὶ ἀ­πὸ τὴν Ἱ­ε­ρὰ Κοι­νό­τη­τα τοῦ Ἁ­γί­ου Ὄ­ρους. Τὴν Ὁ­μο­λο­γί­α Πί­στε­ως συ­νέ­τα­ξε τὸ 1805. (Α΄ ἔκδ. 1819).

Ἀ­να­φερ­θή­κα­με λοι­πὸν ἐν συν­το­μί­ᾳ στὰ κύ­ρια ἔρ­γα τοῦ ἁγ. Νι­κο­δή­μου μὲ μι­κρὴ ἀ­να­φο­ρὰ στὸ πε­ρι­ε­χό­με­νο ἑ­νὸς ἑ­κά­στου, ὥ­στε νὰ φα­νεῖ τὸ εὖ­ρος τῶν συγ­γρα­φι­κῶν ἐν­δι­α­φε­ρόν­των, ὅ­σο καὶ ἡ σπου­δαι­ό­τη­τα τοῦ ἑρ­μη­νευ­τι­κοῦ καὶ ἐ­κλα­ϊ­κευ­τι­κοῦ ἔρ­γου τοῦ Ἁ­γί­ου μὲ κύ­ριο σκο­πὸ πάν­το­τε τὴν πνευ­μα­τι­κὴ ἀ­φύ­πνι­ση καὶ οἰ­κο­δο­μή τοῦ Ὀρ­θο­δό­ξου χρι­στι­α­νι­κοῦ ποι­μνί­ου. Τὰ ἔρ­γα τοῦ ἁγ. Νι­κο­δή­μου ἐ­δῶ καὶ 200 χρό­νια κυ­κλο­φο­ροῦν σὲ συ­νε­χεῖς ἐ­πα­νεκ­δό­σεις καὶ δι­α­βά­ζον­ται ἀ­πὸ πολ­λούς, γε­γο­νὸς ποὺ ἐ­πι­βε­βαι­ώ­νει τὴν σπου­δαι­ό­τη­τα τῆς προ­σφο­ρᾶς τοῦ Ἁγί­ου γιὰ τὸν νε­ώ­τε­ρο Ἑλ­λη­νι­σμὸ καὶ τὴν σύγ­γχρο­νη Ὀρ­θο­δο­ξί­α πάν­το­τε ἐ­πὶ τῇ βά­σει τῆς δι­δα­σκα­λί­ας τῶν ἁ­γί­ων Πα­τέ­ρων, ποὺ ἐ­πα­νέ­φε­ρε ὁ ἅγ. Νι­κό­δη­μος στὸ προ­σκή­νιο, δι­α­σώ­ζον­τας πο­λύ­τι­μους καὶ σπά­νιους χει­ρό­γρα­φους κώ­δι­κες καὶ συμ­βάλ­λον­τας στὴν φι­λο­κα­λι­κὴ καὶ νε­ο­πα­τε­ρι­κὴ ἀ­να­γέν­νη­ση τῆς ὀρ­θο­δό­ξου ἀ­να­το­λῆς. Εἴ­μα­στε εὐ­γνώ­μο­νες γιὰ τὸ πλού­σιο ἔρ­γο καὶ τὸ ὑ­πό­δειγ­μα ποὺ μᾶς κα­τέ­λι­πε ὁ­  ἅγ. Νι­κό­δη­μος.

 Ἀρχιμανδρίτης Κύριλλος

Πηγή:  enromiosini.gr

Πῶς πρέπει νὰ πολεμᾶ ὁ στρατιώτης τοῦ Χριστοῦ - Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης

 

Ἀφοῦ ξυπνήσεις τὸ πρωί, καὶ ἀφοῦ προσευχηθεῖς κάμποση ὥρα, λέγοντας, Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ Υἱὲ τοῦ Θεοῦ ἐλέησόν με, τὸ πρῶτο πράγμα, ποὺ ἔχεις νὰ στοχασθεῖς εἶναι αὐτό: τὸ νὰ σοὺ φανεῖ πὼς βλέπεις τὸν ἑαυτό σου περικλεισμένο μέσα σ’ ἕναν τόπο, καὶ στάδιο, τὸ ὁποῖο δὲν εἶναι ἄλλο, παρὰ ἡ ἴδια σου ἡ καρδιά, καὶ ὅλος ὁ ἐσωτερικὸς ἄνθρωπος· μ’ αὐτὸ τὸν νόμο, ὅτι, ὅποιος ἐκεῖ δὲν πολεμήσει, νὰ μένει πάντοτε πεθαμένος· καὶ μέσα σ’ αὐτὸ λογαρίασε πὼς βλέπεις ἐμπρός σου ἐκεῖνο τὸν ἐχθρό, καὶ ἐκείνη τὴν κακή σου ὄρεξη, τὴν ὁποία ἀποφάσισες γιὰ νὰ πολεμήσεις, καὶ εἶσαι ἕτοιμος νὰ πληγωθεῖς καὶ νὰ πεθάνεις, ἀρκεῖ μόνο νὰ τὴν νικήσεις.

 Καὶ ἀπὸ μὲν τὸ δεξὶ μέρος τοῦ σταδίου, νόμισε πὼς βλέπεις τὸ νικηφόρο σου Ἀρχιστράτηγο, τὸν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό, μὲ τὴν Παναγία του Μητέρα, καὶ μὲ πολλὰ Τάγματα Ἀγγέλων καὶ Ἁγίων καὶ μάλιστα μὲ τὸν Ἀρχάγγελο Μιχαήλ· ἀπὸ δὲ τὸ ἀριστερό, πὼς βλέπεις τὸν καταχθόνιο διάβολο, μὲ τοὺς δικούς του δαίμονες, γιὰ νὰ σηκώσουν τὸ πάθος ἐκεῖνο, καὶ τὴν κακὴ ὄρεξη καταπάνω σου, καὶ νὰ σὲ παρακινήσουν νὰ ἀφήσεις τὸν πόλεμο, καὶ νὰ ὑποταχθεῖς σ’ αὐτό· φαντάσου καὶ πὼς ἀκοῦς μία φωνή, σὰν ἀπὸ τὸ φύλακά σου Ἄγγελο, νὰ σοῦ λέει ἔτσι· «Ἐσὺ σήμερα πρέπει νὰ πολεμήσεις ἐναντίον αὐτοῦ ἀκριβῶς τοῦ πάθους, καὶ τῶν ἄλλων ἐχθρῶν· καὶ μὴ δειλιάσει καθόλου ἡ καρδιά σου, καὶ φύγεις ἀπὸ τὸν πόλεμο λόγῳ φόβου, ἢ ἄλλης συστολῆς, μὲ κανένα τρόπο· γιατί ὁ Κύριός μας καὶ Ἀρχιστράτηγός σου Ἰησοῦς, στέκεται ἐδῶ συντροφιασμένος μαζὶ μὲ ὅλους τοὺς χιλιάρχους καὶ ἑκατοντάρχους του, δηλαδὴ μὲ ὅλα του τὰ ἔνδοξα τάγματα, γιὰ νὰ πολεμήσει ὅλους τοὺς ἐχθρούς σου, καὶ νὰ μὴ τοὺς ἀφήσει νὰ σὲ δυναστεύουν ἢ νὰ σὲ νικήσουν· «Κύριος λέει, πολεμήσει περὶ ὑμῶν» (Ὁ Κύριος θὰ πολεμήση διὰ τὴν σωτηρίαν σας) (Ἔξοδ. ΙΔ΄ 14).
Γι’ αὐτό, στάσου στέρεος, βίασε τὸν ἑαυτό σου, ὑπέφερε τὸ βάσανο ποὺ θὰ αἰσθανθεῖς καμιὰ φορά· φώναζε πολλὲς φορὲς ἀπὸ τὰ σπλάχνα τῆς καρδιᾶς σου· «μὴ παραδῶς με εἰς ψυχὰς θλιβόντων με» (Μὴ μὲ παραδώσης εἰς τὰ χέρια ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι ἔχουν σκοπὸ νὰ μὲ καταθλίψουν) (Ψάλμ. ΚΣΤ΄ 12). Φώναζε τὸν Κύριό σου, καὶ τὴν Παρθένο, καὶ ὅλους τοὺς Ἁγίους, καὶ Ἁγίες· καὶ σίγουρα θὰ νικήσεις· γιατί λέει «Γράφω ὑμῖν, νεανίσκοι, ὅτι νενικήκατε τὸν πονηρὸν» (Γράφω εἰς σᾶς, νέοι, διότι ἔχετε νικήσει τὸν πονηρὸν) (Α΄ Ἰωάννου Β΄ 13). Καὶ ἂν ἐσὺ εἶσαι ἀδύνατος, καὶ συνηθισμένος στὰ κακά, ἐνῶ οἱ ἐχθροί σου εἶναι δυνατοί, καὶ πολλοί, ἀλλά, πολὺ περισσότερες εἶναι οἱ βοήθειες ἐκείνου, ποὺ σὲ ἔπλασε καὶ σὲ λύτρωσε, καὶ ἀπὸ σένα ἀσυγκρίτως δυνατότερος εἶναι ὁ Θεὸς στὸν πόλεμο αὐτό• ὅπως ἔχει γραφεῖ· «Κύριος κραταιὸς καὶ δυνατὸς ἐν πολέμῳ» (ὁ Κύριος ὁ κραταιὸς καὶ δυνατὸς εἰς τοὺς πολέμους) (Ψαλμ. ΚΓ΄ 8). Καὶ περισσότερο πόθο ἔχει αὐτὸς νὰ σὲ σώσει, ἀπὸ ὅτι ἔχει ὁ ἐχθρὸς νὰ σὲ καταστρέψει.
Γι’ αὐτὸ πολέμα, καὶ μὴ βαρεθεῖς ποτέ σου τὸν κόπο. Γιατί ἀπὸ τὸν κόπο, καὶ ἀπὸ τὴ βία, καὶ τὸ βάσανο, ποὺ αἰσθάνεσαι γιὰ τὴ συνήθεια, τὴν ὁποία ἀπέκτησες ἀπὸ τὸ κακό, γεννιέται ἡ νίκη, καὶ ὁ μεγάλος θησαυρός, μὲ τὸν ὁποῖο ἀγοράζεται ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν, καὶ ἑνώνεται ἡ ψυχὴ διαπαντὸς μὲ τὸ Θεό.
Λοιπόν, ἄρχισε στὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ νὰ πολεμᾶς μὲ τὰ ἅρματα τῆς ἀπιστίας τοῦ ἑαυτοῦ σου, καὶ τῆς ἐλπίδας καὶ θάρρους στὸ Θεό σου, μὲ τὴν προσευχή, καὶ μὲ τὴ γύμναση· καὶ περισσότερο μὲ τὸ ἅρμα τῆς καρδιακῆς, καὶ Νοερᾶς Προσευχῆς· τὸ ὁποῖο εἶναι τό, Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ὄνομα τόσο φοβερό, ποὺ σὰν μαχαίρι δίστομο στρεφόμενο μέσα στὴν καρδιά, μαστίζει, καὶ κατακόπτει τοὺς δαίμονες, καὶ τὰ πάθη.
Γι’ αὐτὸ καὶ περὶ τούτου εἶπε ὁ Ἰωάννης τῆς Κλίμακος «Ἰησοῦ ὀνόματι, μάστιζε πολεμίους» (Μὲ τὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ, μάστιζε τοὺς ἐχθρούς). Μὲ αὐτά, λέω, πολέμα ἐκεῖνο τὸν ἐχθρό, καὶ ἐκεῖνο τὸ πάθος, καὶ τὴν κακὴ ὄρεξη, ποὺ σὲ πολεμάει• δηλαδὴ νὰ τὴν πληγώνεις θανάσιμα, πότε μὲ τὴν ἀντίσταση, πότε μὲ τὸ μίσος, πότε μὲ τὶς πράξεις τῆς ἐνάντιας ἀρετῆς· καὶ ἔτσι, νὰ κάνεις πράγμα ἀρεστὸ στὸ Θεό σου· ὁ ὁποῖος, μὲ ὅλη τὴ θριαμβεύουσα ἐν οὐρανοῖς Ἐκκλησία, στέκει ἀόρατα, καὶ βλέπει τὸν πόλεμό σου· γιὰ τὸν ὁποῖο πόλεμο, δὲν πρέπει νὰ λυπᾶσαι συλλογιζόμενος, ἀφενὸς τὸ χρέος ποὺ ἔχουμε ὅλοι μας νὰ δουλεύουμε, καὶ νὰ ἀρέσουμε στὸ Θεό, καὶ ἀφετέρου, τὴν ἀνάγκη ποὺ ἔχουμε νὰ πολεμοῦμε, καθώς σοῦ προεῖπα. Γιατί, ἂν ἀπ’ αὐτὸ τὸν πόλεμο φύγουμε, σίγουρα μέλλουμε νὰ θανατωθοῦμε.
Ἔπειτα, καὶ ἂν φύγεις πρὸς ὥραν ἀπὸ τὸν κατὰ Θεὸν αὐτὸ πόλεμο σὰν ἀποστάτης, καὶ δοθεῖς στὸν κόσμο, καὶ σ’ ὅλες τὶς τρυφές, καὶ ἀναπαύσεις τῆς σαρκός· ἀλλὰ ὕστερα, καὶ παρὰ τὴ θέλησή σου πάλι πρέπει νὰ πολεμήσεις· καὶ μὲ τόσες δυσκολίες, ποὺ πολλὲς φορὲς νὰ ἱδρώνει τὸ πρόσωπό σου, καὶ νὰ καταπληγώνεται ἡ καρδιά σου μὲ θανατηφόρες λιποθυμίες. Πότε; Στὸν καιρὸ τῶν γηρατειῶν καὶ τοῦ θανάτου σου. Ὅταν οἱ δαίμονες, καὶ ὅλα τὰ πάθη σου, πρόκειται νὰ σὲ περικυκλώσουν δυνατά. Καὶ τόσο νὰ σὲ κατατροπώσουν, ποὺ ἐσὺ ἀδύναμος, ποιὸν πρῶτα νὰ ἀντιπολεμήσεις, πρόκειται νὰ παραδοθεῖς σὲ αἰώνιο θάνατο.
Γι’ αὐτό, μὴ γίνεις τόσο μωρός, ἀγαπητέ, ὥστε νὰ θέλεις νὰ πολεμᾶς τότε σὲ ἕνα καιρὸ ἀνώφελο· ἀλλὰ σὰν φρόνιμος, ὑπόμεινε τώρα τὸν κόπο τοῦ πολέμου, γιὰ νὰ νικήσεις, νὰ στεφανωθεῖς καὶ νὰ ἑνωθεῖς μὲ τὸ Θεό, καὶ ἐδῶ, καὶ ἐκεῖ στὴ βασιλεία του τὴν οὐράνια, «μνήσθητι τοῦ Κτίσαντός σε ἐν ἡμέραις νεότητός σου, ἕως ὅτου μὴ ἔλθωσιν αἱ ἡμέραι τῆς κακίας σου· καὶ φθάσωσι τὰ ἔτη, ἐν οἶς ἐρεῖς· οὐκ ἔστι μοι ἐν αὐτοῖς θέλημα» (Κατὰ τὰ ἔτη τῆς νεότητός σου, καὶ πάντοτε, νὰ ἐνθυμῆσαι τὸν δημιουργόν σου, διὰ νὰ μὴ ἔλθουν ἡμέραι πόνου καὶ ταλαιπωρίας τοῦ γήρατος καὶ φθάσουν ἔτη, κατὰ τὰ ὁποῖα θὰ πῆς, “Δὲν ἔχω πλέον τὴν θέλησιν καὶ τὴν δύναμιν δι΄ αὐτὰ τὰ πράγματα, διὰ τὸν σεβασμὸν καὶ τὴν ὑπακοὴν πρὸς τὸν Θεόν.”) (Ἐκκλησιαστής ΙB΄ 1).

Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης

 

Πηγή: agiazoni.gr

Ἡ πνευματικὴ μήτηρ μας Ἐκκλησία μᾶς προσκαλεῖ - Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης

Ὅσες φορὲς ἀκούετε νὰ κτυπᾶ ἡ καμπάνα καὶ τὸ σήμαντρον τῆς ἐκκλησίας, εὐθὺς νὰ χαίρετε καὶ νὰ σκιρτᾶτε μὲ τὴν καρδίαν σας καὶ νὰ λέγετε· ἰδοὺ ἡ πνευματικὴ μήτηρ μας Ἐκκλησία μᾶς προσκαλεῖ νὰ ὑπάγωμεν εἰς τὴν ἀγκάλην της διὰ νὰ μᾶς φιλοδωρήσῃ μὲ τὰ οὐράνια ἀγαθά της, καὶ νομίζετε πὼς χτυποῦν  ἀπὸ τοὺς οὐρανοὺς οἱ σάλπιγγες ἐκεῖνες τῶν ἀγγέλων ὅπου ἔχουν νὰ λαλήσουν εἰς τὴν συντέλειαν τοῦ κόσμου.

Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης

Πῶς ἰσορροποῦμε; - Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης

1) Ἀγαποῦμε τὸν Θεό.
2) Ἀγαποῦμε τὸν ἀδελφό μας.
3) Ἀποφεύγουμε τὶς διαμάχες, τὶς μνησικακίες καὶ τὸ μῖσος.
4) Τὸ βλέμμα μας τὸ καθαρίζουμε ἀπὸ τὴν περιέργεια καὶ τὴν ἐπιθυμία
5) Δὲν ὁρκιζόμαστε οὔτε στ’ ἀλήθεια οὔτε στὰ ψέμματα.
6) Δὲν εἴμαστε ἐκδικητικοὶ καὶ δὲν ἀνταποδίδουμε κακὸ στὸ κακό.
7) Δὲν πηγαίνουμε τοὺς ἀδελφούς μας στὰ δικαστήρια, ὅπου θὰ κριθοῦν πιθανὸν ἀπὸ κοσμικοὺς ἀνθρώπους.
8) Δὲν κατακρίνουμε.
9) Συγχωροῦμε τὰ σφάλματα τῶν ἀδελφῶν μας ὥστε νὰ συγχωρέσει καὶ τὰ δικά μας ὁ Θεός.
10) Οἱ ἐλεημοσύνες, οἱ προσευχὲς καὶ οἱ νηστεῖες δὲν γίνονται ὑποκριτικὰ ἀλλὰ ἀπὸ τὴν καρδιά μας.
11) Δὲν στοχεύουμε σὲ ἐπίγειους θησαυροὺς, ἀλλὰ σὲ οὐράνιους. Καλύτερο θὰ ἦταν οἱ πλούσιοι νὰ κλαῖνε γιὰ τὰ πλούτη τους καὶ νὰ μὴν ὑπολογίζουν σ’ αὐτά.
12) Δὲν δείχνουμε μέριμνα γιὰ τὰ ἀγαθὰ τῆς γῆς, οὔτε δείχνουμε ἀγάπη γιὰ τὸν κόσμο καὶ τὰ κοσμικὰ πράγματα· ἐπιζητοῦμε μᾶλλον τὰ οὐράνια ἀγαθά.
13) Δὲν ὑπερηφανευόμαστε, ἀλλὰ μένουμε ταπεινοί.
14) Δείχνουμε ὑπομονὴ στὶς θλίψεις.
15) Δὲν ἀγαποῦμε τὶς κοσμικὲς φροντίδες καὶ τὶς ὑλικὲς ἀπολαύσεις. Προσπαθοῦμε νὰ μὴ ζοῦμε μὲ ἀμέλεια καὶ πνευματικὴ ραθυμία, ἀλλὰ μὲ πνευματικὴ ἐγρήγορση καὶ ἑτοιμότητα κοιτάζοντας τὴν ὥρα τοῦ θανάτου μας.
16) Μετανοοῦμε ἀπὸ τὰ βάθη τῆς καρδιᾶς μας.
17) Προσπαθοῦμε νὰ ξεπεράσουμε στὰ καλὰ ἔργα τοὺς δικαίους τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ἄλλως δὲν θὰ γευθοῦμε τὴν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Γνωρίζουμε ἐπίσης ὅτι ἁμαρτάνοντας θὰ τιμωρηθοῦμε βαρύτερα ἀπὸ κάποιον ἄπιστο.

 Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης 

 Πηγή: agiazoni.gr

Τὸ μεγαλύτερο καὶ τελειότερο κατόρθωμα - Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης

Τὸ μεγαλύτερο καὶ τελειότερο κατόρθωμα, 

ποὺ μπορεῖ νὰ πῇ ἢ νὰ συλλογισθῇ ὁ ἄνθρωπος, 

εἶναι τὸ νὰ πλησίαση κάπως στὸ Θεὸ 

καὶ νὰ ἑνωθεῖ μὲ αὐτόν.

 Λοιπόν, ἐὰν ἐσύ, ἀγαπητέ μου 

ἐν Χριστῷ ἀναγνώστη, 

ἐπιθυμεῖς νὰ φθάσης σὲ αὐτὴν τὴν κορυφή, 

πρῶτα πρέπει νὰ γνωρίσῃς, 

ἀπὸ τί ἀποτελεῖται ἡ πνευματικὴ ζωὴ 

καὶ ἡ χριστιανικὴ τελειότητα. 

Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης 

Πηγή: imaik.gr

Λόγια τοῦ Θεοῦ οἱ θεῖες ἐντολές- Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης

«Ἐν τῇ καρδίᾳ μου ἔκρυψα τὰ λόγια σου, ὅπως ἂν μὴ ἀμάρτω σοι». (Ψαλμ. 118, 11)

Λόγια ὀνομάζει ἐδῶ ὁ Δαβὶδ τὰς θείας ἐντολάς. 

Τὰς ἐντολάς σου, λέγει, Κύριε, ἔκρυψα μέσα εἰς τὸ ταμεῖον μου, ἐντυπώσας εἰς αὐτὴν ἀνεξάλειπτον τὴν μνήμην αὐτῶν καὶ ἐνθύμησιν, ἵνα ταύτας βλέπων πάντοτε καὶ ἐνθυμούμενος μὴ ἁμαρτάνω. 

Διατὶ αἱ ἐντολαί σου δὲν ἀφίνουν νὰ ἁμαρτάνῃ ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος, ὅπου τὰς ἔχει εἰς τὴν καρδίαν του καὶ τὰς ἐνθυμεῖται.

«Εὐλογητὸς εἶ, Κύριε: δίδαξον με τὰ δίκαιώματά σου». (Ψαλμ. 118, 12)

Δοξολογεῖ μὲν ὁ Δαβίδ τὸν Θεόν, ὑμνολογῶν αὐτόν, διατὶ ὠφελήθη ἀπὸ τὸν νόμον του· παρακαλεῖ δὲ νὰ διδαχθῆ καὶ νὰ μάθῃ ἀκόμη περὶ αὐτῶν βεβαιότερον τι καὶ ὑψηλότερον νόημα.

Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης 

Πηγή: Ἐρμηνεία εἰς τοὺς 150 ψαλμοὺς τοῦ Προφητάνακτος Δαβίδ, Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου,  «Ὀρθόδοξος Κυψέλη», Τόμος Γ΄, σελ. 233.

 

Ἡ σιωπή - Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης

Ἡ σιωπὴ εἶναι 

μεγάλο δυναμωτικό

τοῦ ἀοράτου πολέμου 

καὶ μία βέβαιη 

ἐλπίδα νίκης. 

Ἅγιος Νίκόδημος ὁ Ἁγιορείτης 

Πῶς πρέπει νὰ πολεμᾶ ὁ στρατιώτης τοῦ Χριστοῦ - Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης

Ἀφοῦ ξυπνήσεις τὸ πρωί, καὶ ἀφοῦ προσευχηθεῖς κάμποση ὥρα, λέγοντας, Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ Υἱὲ τοῦ Θεοῦ ἐλέησόν με, τὸ πρῶτο πράγμα, ποὺ ἔχεις νὰ στοχασθεῖς εἶναι αὐτό: τὸ νὰ σοὺ φανεῖ πὼς βλέπεις τὸν ἑαυτό σου περικλεισμένο μέσα σ’ ἕναν τόπο, καὶ στάδιο, τὸ ὁποῖο δὲν εἶναι ἄλλο, παρὰ ἡ ἴδια σου ἡ καρδιά, καὶ ὅλος ὁ ἐσωτερικὸς ἄνθρωπος· μ’ αὐτὸ τὸν νόμο, ὅτι, ὅποιος ἐκεῖ δὲν πολεμήσει, νὰ μένει πάντοτε πεθαμένος· καὶ μέσα σ’ αὐτὸ λογαρίασε πὼς βλέπεις ἐμπρός σου ἐκεῖνο τὸν ἐχθρό, καὶ ἐκείνη τὴν κακή σου ὄρεξη, τὴν ὁποία ἀποφάσισες γιὰ νὰ πολεμήσεις, καὶ εἶσαι ἕτοιμος νὰ πληγωθεῖς καὶ νὰ πεθάνεις, ἀρκεῖ μόνο νὰ τὴν νικήσεις.

 

 

Καὶ ἀπὸ μὲν τὸ δεξὶ μέρος τοῦ σταδίου, νόμισε πὼς βλέπεις τὸ νικηφόρο σου Ἀρχιστράτηγο, τὸν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό, μὲ τὴν Παναγία του Μητέρα, καὶ μὲ πολλὰ Τάγματα Ἀγγέλων καὶ Ἁγίων καὶ μάλιστα μὲ τὸν Ἀρχάγγελο Μιχαήλ· ἀπὸ δὲ τὸ ἀριστερό, πὼς βλέπεις τὸν καταχθόνιο διάβολο, μὲ τοὺς δικούς του δαίμονες, γιὰ νὰ σηκώσουν τὸ πάθος ἐκεῖνο, καὶ τὴν κακὴ ὄρεξη καταπάνω σου, καὶ νὰ σὲ παρακινήσουν νὰ ἀφήσεις τὸν πόλεμο, καὶ νὰ ὑποταχθεῖς σ’ αὐτό· φαντάσου καὶ πὼς ἀκοῦς μία φωνή, σὰν ἀπὸ τὸ φύλακά σου Ἄγγελο, νὰ σοῦ λέει ἔτσι· «Ἐσὺ σήμερα πρέπει νὰ πολεμήσεις ἐναντίον αὐτοῦ ἀκριβῶς τοῦ πάθους, καὶ τῶν ἄλλων ἐχθρῶν· καὶ μὴ δειλιάσει καθόλου ἡ καρδιά σου, καὶ φύγεις ἀπὸ τὸν πόλεμο λόγῳ φόβου, ἢ ἄλλης συστολῆς, μὲ κανένα τρόπο· γιατί ὁ Κύριός μας καὶ Ἀρχιστράτηγός σου Ἰησοῦς, στέκεται ἐδῶ συντροφιασμένος μαζὶ μὲ ὅλους τοὺς χιλιάρχους καὶ ἑκατοντάρχους του, δηλαδὴ μὲ ὅλα του τὰ ἔνδοξα τάγματα, γιὰ νὰ πολεμήσει ὅλους τοὺς ἐχθρούς σου, καὶ νὰ μὴ τοὺς ἀφήσει νὰ σὲ δυναστεύουν ἢ νὰ σὲ νικήσουν· «Κύριος λέει, πολεμήσει περὶ ὑμῶν» (Ὁ Κύριος θὰ πολεμήση διὰ τὴν σωτηρίαν σας) (Ἔξοδ. ΙΔ΄ 14).

Γι’ αὐτό, στάσου στέρεος, βίασε τὸν ἑαυτό σου, ὑπέφερε τὸ βάσανο ποὺ θὰ αἰσθανθεῖς καμιὰ φορά· φώναζε πολλὲς φορὲς ἀπὸ τὰ σπλάχνα τῆς καρδιᾶς σου· «μὴ παραδῶς με εἰς ψυχὰς θλιβόντων με» (Μὴ μὲ παραδώσης εἰς τὰ χέρια ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι ἔχουν σκοπὸ νὰ μὲ καταθλίψουν) (Ψαλμ. ΚΣΤ΄ 12). Φώναζε τὸν Κύριό σου, καὶ τὴν Παρθένο, καὶ ὅλους τοὺς Ἁγίους, καὶ Ἁγίες· καὶ σίγουρα θὰ νικήσεις· γιατί λέει «Γράφω ὑμῖν, νεανίσκοι, ὅτι νενικήκατε τὸν πονηρὸν» (Γράφω εἰς σᾶς, νέοι, διότι ἔχετε νικήσει τὸν πονηρὸν) (Α΄ Ἰωάννου Β΄ 13). Καὶ ἂν ἐσὺ εἶσαι ἀδύνατος, καὶ συνηθισμένος στὰ κακά, ἐνῶ οἱ ἐχθροί σου εἶναι δυνατοί, καὶ πολλοί, ἀλλά, πολὺ περισσότερες εἶναι οἱ βοήθειες ἐκείνου, ποὺ σὲ ἔπλασε καὶ σὲ λύτρωσε, καὶ ἀπὸ σένα ἀσυγκρίτως δυνατότερος εἶναι ὁ Θεὸς στὸν πόλεμο αὐτό• ὅπως ἔχει γραφεῖ· «Κύριος κραταιὸς καὶ δυνατὸς ἐν πολέμῳ» (ὁ Κύριος ὁ κραταιὸς καὶ δυνατὸς εἰς τοὺς πολέμους) (Ψαλμ. ΚΓ΄ 8). Καὶ περισσότερο πόθο ἔχει αὐτὸς νὰ σὲ σώσει, ἀπὸ ὅτι ἔχει ὁ ἐχθρὸς νὰ σὲ καταστρέψει.

Γι’ αὐτὸ πολέμα, καὶ μὴ βαρεθεῖς ποτέ σου τὸν κόπο. Γιατί ἀπὸ τὸν κόπο, καὶ ἀπὸ τὴ βία, καὶ τὸ βάσανο, ποὺ αἰσθάνεσαι γιὰ τὴ συνήθεια, τὴν ὁποία ἀπέκτησες ἀπὸ τὸ κακό, γεννιέται ἡ νίκη, καὶ ὁ μεγάλος θησαυρός, μὲ τὸν ὁποῖο ἀγοράζεται ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν, καὶ ἑνώνεται ἡ ψυχὴ διαπαντὸς μὲ τὸ Θεό.

Λοιπόν, ἄρχισε στὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ νὰ πολεμᾶς μὲ τὰ ἅρματα τῆς ἀπιστίας τοῦ ἑαυτοῦ σου, καὶ τῆς ἐλπίδας καὶ θάρρους στὸ Θεό σου, μὲ τὴν προσευχή, καὶ μὲ τὴ γύμναση· καὶ περισσότερο μὲ τὸ ἅρμα τῆς καρδιακῆς, καὶ Νοερᾶς Προσευχῆς· τὸ ὁποῖο εἶναι τό, Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ὄνομα τόσο φοβερό, ποὺ σὰν μαχαίρι δίστομο στρεφόμενο μέσα στὴν καρδιά, μαστίζει, καὶ κατακόπτει τοὺς δαίμονες, καὶ τὰ πάθη.

Γι’ αὐτὸ καὶ περὶ τούτου εἶπε ὁ Ἰωάννης τῆς Κλίμακος «Ἰησοῦ ὀνόματι, μάστιζε πολεμίους» (Μὲ τὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ, μάστιζε τοὺς ἐχθρούς). Μὲ αὐτά, λέω, πολέμα ἐκεῖνο τὸν ἐχθρό, καὶ ἐκεῖνο τὸ πάθος, καὶ τὴν κακὴ ὄρεξη, ποὺ σὲ πολεμάει• δηλαδὴ νὰ τὴν πληγώνεις θανάσιμα, πότε μὲ τὴν ἀντίσταση, πότε μὲ τὸ μίσος, πότε μὲ τὶς πράξεις τῆς ἐνάντιας ἀρετῆς· καὶ ἔτσι, νὰ κάνεις πράγμα ἀρεστὸ στὸ Θεό σου· ὁ ὁποῖος, μὲ ὅλη τὴ θριαμβεύουσα ἐν οὐρανοῖς Ἐκκλησία, στέκει ἀόρατα, καὶ βλέπει τὸν πόλεμό σου· γιὰ τὸν ὁποῖο πόλεμο, δὲν πρέπει νὰ λυπᾶσαι συλλογιζόμενος, ἀφενὸς τὸ χρέος ποὺ ἔχουμε ὅλοι μας νὰ δουλεύουμε, καὶ νὰ ἀρέσουμε στὸ Θεό, καὶ ἀφετέρου, τὴν ἀνάγκη ποὺ ἔχουμε νὰ πολεμοῦμε, καθώς σοῦ προεῖπα. Γιατί, ἂν ἀπ’ αὐτὸ τὸν πόλεμο φύγουμε, σίγουρα μέλλουμε νὰ θανατωθοῦμε.

Ἔπειτα, καὶ ἂν φύγεις πρὸς ὥραν ἀπὸ τὸν κατὰ Θεὸν αὐτὸ πόλεμο σὰν ἀποστάτης, καὶ δοθεῖς στὸν κόσμο, καὶ σ’ ὅλες τὶς τρυφές, καὶ ἀναπαύσεις τῆς σαρκός· ἀλλὰ ὕστερα, καὶ παρὰ τὴ θέλησή σου πάλι πρέπει νὰ πολεμήσεις· καὶ μὲ τόσες δυσκολίες, ποὺ πολλὲς φορὲς νὰ ἱδρώνει τὸ πρόσωπό σου, καὶ νὰ καταπληγώνεται ἡ καρδιά σου μὲ θανατηφόρες λιποθυμίες. Πότε; Στὸν καιρὸ τῶν γηρατειῶν καὶ τοῦ θανάτου σου. Ὅταν οἱ δαίμονες, καὶ ὅλα τὰ πάθη σου, πρόκειται νὰ σὲ περικυκλώσουν δυνατά. Καὶ τόσο νὰ σὲ κατατροπώσουν, ποὺ ἐσὺ ἀδύναμος, ποιὸν πρῶτα νὰ ἀντιπολεμήσεις, πρόκειται νὰ παραδοθεῖς σὲ αἰώνιο θάνατο.

Γι’ αὐτό, μὴ γίνεις τόσο μωρός, ἀγαπητέ, ὥστε νὰ θέλεις νὰ πολεμᾶς τότε σὲ ἕνα καιρὸ ἀνώφελο· ἀλλὰ σὰν φρόνιμος, ὑπόμεινε τώρα τὸν κόπο τοῦ πολέμου, γιὰ νὰ νικήσεις, νὰ στεφανωθεῖς καὶ νὰ ἑνωθεῖς μὲ τὸ Θεό, καὶ ἐδῶ, καὶ ἐκεῖ στὴ βασιλεία του τὴν οὐράνια, «μνήσθητι τοῦ Κτίσαντός σε ἐν ἡμέραις νεότητός σου, ἕως ὅτου μὴ ἔλθωσιν αἱ ἡμέραι τῆς κακίας σου· καὶ φθάσωσι τὰ ἔτη, ἐν οἶς ἐρεῖς· οὐκ ἔστι μοι ἐν αὐτοῖς θέλημα» (Κατὰ τὰ ἔτη τῆς νεότητός σου, καὶ πάντοτε, νὰ ἐνθυμῆσαι τὸν δημιουργόν σου, διὰ νὰ μὴ ἔλθουν ἡμέραι πόνου καὶ ταλαιπωρίας τοῦ γήρατος καὶ φθάσουν ἔτη, κατὰ τὰ ὁποῖα θὰ πῆς, “Δὲν ἔχω πλέον τὴν θέλησιν καὶ τὴν δύναμιν δι΄ αὐτὰ τὰ πράγματα, διὰ τὸν σεβασμὸν καὶ τὴν ὑπακοὴν πρὸς τὸν Θεόν.”) (Ἐκκλησιαστής ΙB΄ 1).

 

 Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης

Πηγή: agiazoni.gr

Γιὰ τὴν ἀπόκτησι τῶν ἀρετῶν - Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης

Πολὺ καλὸ καὶ ἴσως ἀναγκαῖο,

γιὰ τὴν ἀπόκτησι τῶν ἀρετῶν 

τὸ νὰ κάνῃς πρῶτα μία γενικὴ ἐξομολόγησι, 

μὲ ὅλους ἐκείνους 

τοὺς ὀφειλόμενους τρόπους ποὺ πρέπει, 

γιὰ νὰ βεβαιωθῇς περισσότερο 

ὅτι σὲ σκέπει ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ σου, 

ἀπὸ τὸν ὁποῖο θὰ προσμένῃς ὅλα τὰ χαρίσματα, 

ὅλες τὶς ἀρετὲς καὶ τὶς νίκες.

Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης  

Πηγή: orthodoxfathers.com

 

Αὐτὴ ἡ εἰρηνικὴ κατοικία οἰκοδομῆται σιγὰ σιγά - Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης

 

Φρόντισε, ὅπως λέχθηκε, νὰ μὴ συγχυσθῆ ποτὲ ἡ καρδιά σου, οὔτε νὰ ἀναμιχθῇ σὲ κάποια ὑπόθεσι ποὺ τὴν ἐνοχλεῖ, ἀλλὰ νὰ ἀγωνίζεσαι πάντοτε καὶ νὰ τὴν κρατᾷς εἰρηνικὴ καὶ ἀναπαυμένη. 

Καὶ ὁ Θεὸς ποὺ σὲ βλέπει νὰ ἐνεργῇς ἔτσι καὶ νὰ ἀγωνίζεσαι, θὰ οἰκοδομήσῃ μὲ τὴν χάρι του στὴν ψυχή σου μία πόλι εἰρήνης. Καὶ ἡ καρδιά σου θὰ εἶναι ἕνας οἶκος τρυφῆς _{(χαρᾶς)}, ὅπως, κατὰ κάποιον τρόπο, ἐννοεῖται ἐκεῖνο τὸ ψαλμικό: «Ἱερουσαλὴμ ποὺ οἰκοδομεῖσαι ὡς πόλις» ^{(Ψαλμ. 121,2)}. 

Αὐτὸ μόνο θέλει ἀπὸ σένα ὁ Θεός· κάθε φορὰ ποὺ θὰ τύχη νὰ ταραχθῇς, ἀμέσως νὰ ἀλλάξης καὶ νὰ προσπαθήσῃς νὰ ἡσυχάζῃς καὶ νὰ εἰρηνεύῃς σὲ ὅλα σου τὰ ἔργα καὶ τοὺς λογισμούς. Καὶ ὅπως δὲν οἰκοδομεῖται μία πόλις σὲ μία ἡμέρα, ἔτσι νὰ σκεφθῇς καὶ σύ, ὅτι, δηλαδή, σὲ μιὰ μέρα δὲν μπορεῖς νὰ ἀποκτήσῃς αὐτὴ τὴν ἐσωτερικὴ εἰρήνη. 

Γιατὶ αὐτὸ δὲν σημαίνει τίποτε ἄλλο παρὰ νὰ οἰκοδομήσῃς γιὰ τὸν Θεὸ τῆς εἰρήνης ἕναν οἶκο καὶ ἕνα σκήνωμα στὸν ὕψιστο καὶ νὰ γίνῃς ναός του. Καὶ νὰ γνωρίζῃς ὅτι ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς εἶναι ἐκεῖνος ποὺ θὰ οἰκοδομήσῃ τὸν οἶκον αὐτόν. Διότι ὁ κόπος σου διαφορετικὰ θὰ ἦταν μάταιος, ὅπως λέγει καὶ τὸ γραφικό: «ἐὰν ὁ Κύριος δὲν οἰκοδομήσῃ τὸν οἶκο, ἄδικα κοπίασαν ἐκεῖνοι ποὺ οἰκοδομοῦν» ^{(Ψαλμ. 126,1)}. 

Ἐκτὸς ἀπὸ αὐτὰ νὰ γνωρίζῃς ὅτι τὸ βασικὸ θεμέλιο αὐτῆς τῆς καρδιακῆς εἰρήνης εἶναι ἡ ταπείνωσις ⁽¹⁾ καὶ τὸ νὰ ἀποφεύγῃς, ὅσο μπορεῖς, τὶς ταραχὲς καὶ τὰ σκάνδαλα. Γιατὶ καὶ στὴ Γραφὴ βλέπουμε ὅτι ὁ Θεὸς δὲν θέλησε νὰ τοῦ κτίσῃ ναὸ καὶ κατοικία ὁ Δαβίδ, ποὺ εἶχε πολέμους καὶ ταραχὲς σχεδὸν σὲ ὅλη τὴν διάρκεια τῆς ζωῆς του, ἀλλὰ ὁ υἱός του ὁ Σολομώντας, διότι, σύμφωνα μὲ τὸ ὄνομά του, παρέμενε εἰρηνικὸς βασιλιᾶς καὶ μὲ κανένα δὲν ἔκανε πόλεμο.

 

^1. Καὶ πράγματι ἡ ταπείνωσις καὶ ἡ εἰρήνη καὶ ἡ πραότητα τῆς καρδιᾶς εἶναι τόσο ἑνωμένα, ὥστε ὅπου βρίσκεται τὸ ἕνα εἶναι καὶ τὸ ἄλλο, καὶ ὅποιος εἶναι πρᾶος στὴν καρδιά, ἐκεῖνος εἶναι καὶ ταπεινός: καὶ ἀντίστροφα, ὅποιος εἶναι ταπεινὸς στὴν καρδιά, ἐκεῖνος εἶναι πρᾶος καὶ εἰρηνικός. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ὁ Κύριος τὰ πρόφερε αὐτὰ ἑνωμένα λέγοντας: "Μάθετε ἀπὸ ἐμένα ὅτι εἶμαι πρᾶος καὶ ταπεινὸς καὶ εἰρηνικὸς στὴν καρδιά" ^{(Ματθ. 11,29)}

^{Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης} 

^{Πηγή:  orthodoxfathers.com}

Ἡ ψυχὴ πρέπει νὰ διατηρῆται σὲ νοερὴ μοναξιὰ καὶ ἡσυχία, γιὰ νὰ φέρῃ ὁ Θεὸς τὴν δική του εἰρήνη μέσα της

Ἐπειδὴ ὁ Θεὸς τῶν θεῶν καὶ Κύριος τῶν κυρίων ἔκανε τὴν ψυχή σου γιὰ κατοικία καὶ δικό Του ναό, πρέπει νὰ τὴν τιμᾷς τόσο πολύ, ὥστε νὰ μὴν τὴν ἀφήσῃς νὰ ταπεινωθῆ καὶ νὰ κλίνῃ σὲ ἄλλο πρᾶγμα· οἱ ἐπιθυμίες σου καὶ οἱ ἐλπίδες σου ἂς εἶναι πάντοτε στὸν ἐρχομὸ τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος ἂν δὲν βρῇ τὴν ψυχὴ μόνη της, δὲν θὰ ἔλθη νὰ τὴν ἐπισκεφθῆ. Αὐτὸς τὴν θέλει χωρὶς λογισμούς, ὅσο μπορεῖ: μόνην ἐντελῶς ἀπὸ ἐπιθυμίες καὶ πολὺ περισότερο μόνη της ἀπὸ τὴν θέλησί της. 

Γι᾿ αὐτὸ δὲν πρέπει ἐσὺ μόνος σου καὶ χωρὶς διάκρισι νὰ σκληραγωγῆσαι, οὔτε νὰ ψάχνῃς ἀφορμὲς γιὰ νὰ πάσχῃς γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, μὲ μόνη τὴν γνώμη τῆς δικῆς σου θελήσεως, ἀλλὰ μὲ τὴν συμβουλὴ τοῦ Πνευματικοῦ σου πατρὸς ποὺ σὲ κυβερνᾷ ὡς τοποτηρητὴς τοῦ Θεοῦ, ὥστε διὰ μέσου αὐτοῦ ὁ Θεὸς διατάσσῃ καὶ ἐνεργῇ στὴ θέλησί σου ἐκεῖνο ποὺ αὐτὸς θέλει. 

Μὴν κάνῃς ποτὲ ἐκεῖνο ποὺ θέλεις. Ἀλλὰ ἂς κάνῃ ὁ Θεὸς ἐκεῖνο ποὺ θέλει σὲ σένα. Ἡ θέλησίς σου ἂς εἶναι πάντοτε ἐλεύθερη ἀπὸ τὸν ἑαυτό σου, δηλαδή, ἐσὺ νὰ μὴν θέλῃς ποτὲ κανένα πρᾶγμα, καὶ ὅταν θελήσῃς τίποτε, ἂς εἶναι τέτοιου εἴδους, ὥστε κι ἂν δὲν γίνῃ ἐκεῖνο ποὺ θέλεις, ἰδιαίτερα τὸ ἀντίθετο, νὰ μὴ λυπᾶσαι, ἀλλὰ ἂς μένη τὸ πνεῦμα σου τόσο ἥσυχο, σὰν νὰ μὴν θέλησες τίποτε.

Αὐτὴ εἶναι ἡ ἀληθινὴ ἐλευθερία τῆς καρδιᾶς καὶ μοναξιά, τὸ νὰ μὴ δεσμεύεται δηλαδὴ μὲ τὸν νοῦ ἢ μὲ τὴν θέλησί της σὲ κανένα πράγμα. Λοιπὸν ἂν δώσῃς στὸν Θεὸ τὴν ψυχή σου τόσο λυμένη, ἐλεύθερη καὶ μοναχή, θὰ ἰδῆς θαύματα ποὺ αὐτὸς θὰ ἐνεργήσῃ σ᾿ αὐτήν, ἐξαιρετικὰ ὅμως καὶ ἰδιαίτερα τὴν θεϊκὴ εἰρήνη, ποὺ εἶναι τὸ δῶρο ἐκεῖνο, ποὺ μπορεῖ νὰ γίνῃ αἰτία νὰ χωρέσῃ ὅλα τὰ ἄλλα του χαρίσματα, ὅπως εἶπε ὁ μέγας τῆς Θεσσαλονίκης Γρηγόριος ⁽¹⁾: 

 Ὦ θαυμαστὴ μοναξιὰ καὶ ἀπόκρυφο ταμεῖο τοῦ Ὑψίστου! Μέσα στὸ ὁποῖο μόνον αὐτὸς θέλει νὰ ἀκούγεται καὶ ὄχι ἀλλοῦ καὶ ἐκεῖ νὰ ὁμιλῇ στὴν καρδιὰ τῆς ψυχῆς σου. Ὦ ἐρημιὰ καὶ ἡσυχία ποὺ ἔγινε παράδεισος! Ἐπειδὴ μόνον σ᾿ αὐτὴν δίνει ἄδεια ὁ Θεὸς νὰ τὸν βλέπουν ἢ νὰ τοῦ ὁμιλοῦν. «Παρελθὼν ὄψομαι τί τὸ ὅραμα τὸ μέγα τοῦτο», ἔλεγε ὁ Μωυσῆς, ὅταν βρισκόταν στὴν αἰσθητὴ καὶ νοητὴ ἔρημο τοῦ Σινᾶ ^{(Ἔξοδ. 3,3)}. 

Ἀλλὰ ἐὰν καὶ σὺ θέλῃς νὰ φθάσης σ᾿ αὐτό, μπὲς στὴν γῆ αὐτὴ ἀνυπόδητος, γιατὶ εἶναι ἁγία. Ἀπογύμνωσε πρῶτα τὰ πόδια σου, δηλαδὴ τὶς διαθέσεις τῆς ψυχῆς σου, καὶ ἂς μείνουν γυμνὲς καὶ ἐλεύθερες ἀπὸ κάθε γήϊνο πρᾶγμα. Μὴ βαστάσῃς, οὔτε σακκούλι, οὔτε ράβδο σ᾿ αὐτὴ τὴν ὁδό, ὅπως παρήγγειλε ὁ Κύριος στοὺς μαθητές του ^{(Λουκ. 10,4)}, διότι ἐσὺ δὲν πρέπει νὰ θέλῃς κανένα πρᾶγμα τοῦ κόσμου αὐτοῦ, σὰν αὐτὰ ποὺ ζητοῦν οἱ ἄλλοι. Οὔτε νὰ ἀσπασθῇς κανένα πρόσωπο στὴν ὁδὸ αὐτή, ὅπως παρήγγειλε ὁ Ἐλισσαῖος στὸ παιδάριό του ^{(Βασιλ. 4,29)} καὶ ἔλεγε ὁ Κύριος στοὺς μαθητές του ^{(Λουκ. 10,4)}, ἔχοντας ὅλο σου τὸν λογισμὸ καὶ τὴν διάθεσι καὶ τὴν ἀγάπη μόνο στὸν Θεὸ καὶ ὄχι στὰ κτίσματα: «ἄφησε τοὺς νεκροὺς νὰ θάψουν τοὺς δικούς τους νεκρούς» ^{(Ματθ. 8,22)}. 

Ἐσὺ προχώρα μόνος σου στὴν χώρα τῶν ζωντανῶν, καὶ ἂς μὴν ἔχῃ μερίδιο ὁ θάνατος μὲ σένα _{(μέρος μετὰ σοῦ ὁ θάνατος)}.

Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης 

 Πηγή: orthodoxfathers.com

Τὸ πανάγιο μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας - Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης

Μέχρις ἐδῶ σοῦ πρόσφερα, ὅπως εἶδες, ἀναγνώστη μου, τέσσερα ὅπλα, πού σοῦ εἶναι ἀπαραίτητα στὸν πόλεμο αὐτόν, γιὰ νὰ μπορέσης νὰ νικήσεις τοὺς ἐχθρούς σου· δηλαδή, τὸ νὰ μὴν ἔχης θάρρος στὸν ἑαυτό σου, τὸ νὰ ἐλπίζεις στὸν Θεό, τὸ νὰ ἀγωνίζεσαι πάντοτε καὶ τὸ νὰ προσεύχεσαι.

Τώρα σοῦ δείχνω ἄλλο ἕνα.  Αὐτὸ εἶναι τὸ πανάγιο μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Διότι ὅπως τὸ μυστήριο αὐτὸ εἶναι ἀνώτερο ἀπὸ τὰ ἄλλα, ἔτσι εἶναι καὶ ὅπλο ἀνώτερο ἀπὸ τὰ ἄλλα. 

Τὰ τέσσερα ὅπλα ποὺ εἴπαμε, παίρνουν τὴν δύναμι ἀπὸ τὶς εὐεργεσίες καὶ τὴν χάρι πού μᾶς ἀξίωσε τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ.  Ἀλλὰ αὐτὸ τὸ ὅπλο εἶναι αὐτὸ τὸ ἴδιο Αἷμα καὶ αὐτὸ τὸ ἴδιο τὸ Σῶμα μὲ τὴν ψυχὴ καὶ μὲ τὴν Θεότητα τοῦ Χριστοῦ.

Μὲ ἐκεῖνα γίνεται ἡ μάχη κατὰ τῶν ἐχθρῶν (δαιμόνων) μὲ τὴν δύναμι τοῦ Χριστοῦ. Μὲ αὐτὸ τὸ ὅπλο ὅμως πολεμοῦμε ἐκείνους μαζὶ μὲ τὸν Χριστὸ καὶ ὁ Χριστὸς τοὺς πολεμᾶ μαζὶ μὲ ἐμᾶς. Διότι ὅποιος τρώγει τὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ καὶ πίνει τὸ Αἷμα του, μένει μὲ τὸν Χριστὸ καὶ ὁ Χριστὸς μὲ αὐτόν· «Ὅποιος τρώει τὴ σάρκα μου καὶ πίνει τὸ αἷμα μου, μένει σ' ἐμένα κι ἐγώ σ' αὐτόν» (Ἰω. 6,56).

  Γι' αὐτὸ καὶ ἐμεῖς ἂν νικήσουμε τὸν ἐχθρό, τὸν νικοῦμε μὲ τὴ δύναμι τοῦ αἵματος αὐτοῦ, ὅπως ἀναφέρεται στὴν Ἀποκάλυψη: «Νίκησαν μὲ τὸ αἷμα τοῦ Ἀρνίου» (12,11).

   Καὶ ἐπειδὴ αὐτὸ τὸ μυστήριο ποὺ εἶναι τὸ πιὸ ἅγιο, καὶ αὐτὸ τὸ ὅπλο, μᾶλλον αὐτὸς ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς ποὺ βρίσκεται μέσα στὸ μυστήριο αὐτό,  μπορεῖ νὰ πραγματοποιῆται μὲ δυὸ τρόπους· δηλαδὴ μὲ τὸν  δέχεται κανεὶς μυστηριακά, δηλαδὴ μὲ εὐλάβεια, πολὺ συχνὰ καὶ ὅσες φορὲς μπορέση, (ἄν βέβαια δὲν ἔχη κάποιο ἐμπόδιο ἀπὸ τὸν Πνευματικό) 

μὲ τὴν ἀπαραίτητη προετοιμασία, δηλαδή, συντριβή, ἐξομολόγησι, ἰκανοποίησι μὲ τὴν νηστεία ποὺ εἶναι σύμφωνα μὲ τὴν δύναμί του· καὶ δεύτερον, μπορεῖ κανεὶς νὰ τὸ λαμβάνη πνευματικὰ καὶ νοερὰ κάθε ὥρα καὶ στιγμή· γι' αὐτὸ καὶ σὺ μὴ σταματήσης νὰ τὸ λαμβάνης μὲ τὸν δεύτερο τρόπο πολλὲς φορές, καὶ  ὅταν μπορῆς, σύμφωνα μὲ τὸν πρῶτο τρόπο ποὺ ἀκολουθεῖ.

Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης

Νεοελληνικὴ ἀπόδοση: Βενέδικτος Ἱερομόναχος Ἁγιορείτης 

Πηγή: Ὁ Ἀόρατος πόλεμος, Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, «Συνοδία Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου, Νέα Σκήτη Ἁγίου Ὄρους», σελ. 240-241.